Jacques Le Goff

francuski historyk

Jacques Le Goff (ur. 1 stycznia 1924 w Tulonie, zm. 1 kwietnia 2014 w Paryżu) – francuski historyk specjalizujący się w mediewistyce.

Jacques Le Goff
Ilustracja
Państwo działania

 Francja

Data i miejsce urodzenia

1 stycznia 1924
Tulon

Data i miejsce śmierci

1 kwietnia 2014
Paryż

Specjalność: mediewistyka
Alma Mater

École normale supérieure

nauczyciel akademicki
Uczelnia

École des hautes études en sciences sociales

Okres zatrudn.

1972–1977

Kariera akademicka edytuj

 
Nekrolog Jacques’a Le Goffa oraz etnolog Anny Zadrożyńskiej na bramie Uniwersytetu Warszawskiego na Krakowskim Przedmieściu w Warszawie

Urodził się 1 stycznia 1924 roku w Tulonie[1]. Studiował w École normale supérieure[1], a następnie w Lincoln College w Oksfordzie i Ecole Française w Rzymie. W latach 50. był wykładowcą literatury na Uniwersytecie w Lille[2]. Wkrótce wrócił jednak do Paryża, pracował w Ecole Pratique des Hautes Etudes (następnie École des hautes études en sciences sociales (EHESS), gdzie w latach 1972–1977 kierował przejętą po Fernandzie Braudelu Sekcją VI (Nauki Społeczne)[2] – w roku 1977 stanowisko to objął François Furet; członek komitetu redakcyjnego Annales i jeden z najważniejszych twórców tej szkoły, członek Komitetu Prac Historycznych (1972) i prezydent EHESS (1975-77). Po Braudelu przejął szefostwo redakcji tego czasopisma od 1946 do 1983 roku ukazującego się pod tytułem Annales. Économies. Sociétés. Civilisations.

Jacques Le Goff przez kilkadziesiąt lat zajmował się również dydaktyką uniwersytecką, kształtowaniem programów nauczania historii i geografii we Francji, wreszcie popularyzacją historii (m.in. w Radiu France-Culture).

Od początku pracy zawodowej szczególne związki łączyły Le Goffa z Europą Środkową. Pobyt w Czechosłowacji na stażu naukowym w 1948 roku sprawił, iż prawa człowieka w tych krajach stały mu się bardzo bliskie. Od 1962 roku żonaty był z Polką, Anną z Dunin-Wąsowiczów (zm. 11 grudnia 2004[3]). Przyjaźnił się z polskimi historykami – między innymi z Witoldem Kulą i z Bronisławem Geremkiem – wspierał Polskę w okresie stanu wojennego. Członek zagraniczny Polskiej Akademii Nauk.

W 1993 roku nadano mu tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu Warszawskiego[4], natomiast w 1998 roku tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu Karola w Pradze[5].

Zmarł 1 kwietnia 2014 roku w Paryżu[1].

Dokonania edytuj

Jeden z najwybitniejszych przedstawicieli francuskiej szkoły historycznej Annales, jej tzw. „trzeciej generacji”. Ambicją szkoły było stworzenie „nowej historii”, która ograniczałaby koncentrację historyka na tradycyjnie pojętej historii politycznej a w jej miejsce oferowała m.in. historię gospodarczą, społeczną, demografię historyczną. Jacques Le Goff odegrał w tym dziele znaczącą rolę w zakresie „nowej” historii kultury. Interesowało go życie codzienne ludzi i ich mentalność. Można Le Goffa uznać za jednego z pionierów antropologii historycznej i historii mentalności.

Specjalista w zakresie historii średniowiecza (mediewista). Swoimi pracami zrehabilitował średniowiecze, uważane przez jego poprzedników za mroczny i posępny epizod historii. Ukazał jego inny obraz. Wskazał, że średniowiecze tętniło życiem – był to okres, w którym kształtowało się nowoczesne społeczeństwo. Le Goff dowodził, że średniowiecze uformowało swoją własną cywilizację, różną zarówno od starożytności greko-romańskiej, jak i świata nowożytnego. Le Goff zakwestionował trafność samej nazwy okresu średniowiecza i jego chronologię wskazując na osiągnięcia i zmienność w jego obrębie. W szczególności zwrócił uwagę na tak zwane Odrodzenie XII wieku. Jako agnostyk Le Goff zajmował stanowisko pośrednie pomiędzy krytykami i apologetami wieków średnich.

Tłumaczenia na język polski edytuj

Książki:

Teksty w antologiach:

Przypisy edytuj

  1. a b c Jacques Louis Le Goff. Visuotinė lietuvių enciklopedija. [dostęp 2022-11-05]. (lit.).
  2. a b Le Goff, Jacques. Enciclopedia Treccani. [dostęp 2022-11-05]. (wł.).
  3. Jacques Le Goff: Z Hanką. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Volumen, 2011, s. 5. ISBN 978-83-7233-022-2.
  4. Doktoraty HC. uw.edu.pl. [dostęp 2011-02-21].
  5. Univerzita Karlova – Čestné doktoráty. [dostęp 2010-09-17]. (cz.).