Jakob Hurt (ur. 22 lipca 1839 w Himmaste, zm. 13 stycznia 1907 w Petersburgu) – estoński językoznawca, teolog i folklorysta, jeden z twórców estońskiego odrodzenia narodowego[1].

Jakob Hurt
Ilustracja
Jakob Hurt jako nauczyciel w 1866
Kraj działania

Estonia

Data i miejsce urodzenia

22 lipca 1839
Himmaste

Data i miejsce śmierci

13 stycznia 1907
Petersburg

Miejsce pochówku ?
Wyznanie

luteranizm

Jakob Hurt jako pastor w Petersburgu
Pomnik Jakoba Hurta w Tartu.

Biografia edytuj

W dzieciństwie uczęszczał do szkoły ludowej w Himmaste, później uczył się w gimnazjum w Tartu (Dorpat), gdzie studiował również teologię na lokalnym Uniwersytecie (18591864). Od 1860 był aktywnym działaczem Korporacji Bałtyckiej Livonia Dorpat.

Po ukończeniu studiów, został zatrudniony jako nauczyciel w dobrach Hellenurme należących do Alexandra Theodora von Middendorffa. Od 1868 do 1872 nauczał w szkołach gimnazjalnych w Tartu i Kuressaare.

W listopadzie 1872 został ordynowany na pastora w kościele mariackim w Tartu. Od 1872 do 1880 był pastorem w Otepää, a później aż do 1901 pełnił posługę jako ksiądz luterański w Petersburgu, zarządzając estońską parafią narodową.

Od 1872 do 1881 pełnił funkcję przewodniczącego Estońskiego Towarzystwa Literackiego (Eesti Kirjameeste Selts).

W wydanej w 1864 publikacji Lühikene õpetus kirjutamisest parandatud viisi położył podwaliny pod nowoczesną ortografię estońską. Później wydał m.in. monografię Eesti sõnadestline lõpuga (1903). Wraz z Ferdinandem Johannem Wiedemannem pracował nad wydaniem wielkiego słownika estońsko-niemieckiego. W 1886 uzyskał doktorat z teologii na Uniwersytecie w Helsinkach za pracę Die estnischen Nomina auf -ne purum.

Od 1863 zajmował się wydawaniem estońskich pieśni ludowych oraz poezji, które opublikował m.in. w Beiträge zur Kenntniss estnischer Sagen und Ueberlieferungen (1863), Vana Kannel (Tom 1: 18751886, Tom 2: 18841886) i Setukeste laulud (1904–1907)[2]. Nazywany jest ,,królem folkloru estońskiego" – przy pomocy tysięcy pomocników zebrał ogromny zbiór poezji ludowej[3].

Był żonaty z Eugenie Oettel Hurt – razem mieli sześcioro dzieci. Został pochowany na cmentarzu Raadi w Dorpacie. Jest upamiętniony na banknocie dziesięciokoronowym.

Wybrane publikacje edytuj

Przypisy edytuj

  1. Péter Hajdu, Narody i je̦zyki uralskie, PWN, 1971.
  2. Marcin Czerwień, Proza historyczna Jaana Krossa: Filozofia pisarstwa, metoda twórcza, estońskość., 2013, s.17.
  3. Etnografia Polska, 1962, s.388.

Bibliografia edytuj