Jakub Krotowski-Krauthofer
Jakub Krotowski-Krauthofer (ur. 25[1] lub 28 lipca 1806 w Bninie, zm. 2 sierpnia 1852 w Berlinie) – polski działacz polityczny i prawnik.
 Jakub Krotowski-Krauthofer | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| poseł do Landtagu w Berlinie | |
| Okres |
od 1849 |
Życiorys edytuj
Pochodzenie i młodość edytuj
Pochodził z rodziny niemieckiej, która spolonizowała się w ciągu trzech pokoleń. Jego dziadek Jan Jerzy Krauthofer, czeladnik ślusarski, przybył do stolicy Wielkopolski z Bawarii, a ojciec Józef Augustyn Krauthofer (ur. 1775) osiadłszy w Bninie, ożenił się z Polką – panną Rozalią Ochocką (ur. 1776)[2]. Urodził się 25[1] lub 28 lipca 1806 w Bninie koło Poznania. Wychowany został przez matkę w duchu „nie tylko polskim, ale patriotycznie polskim". Kształcił się w szkole miejskiej w Poznaniu, następnie odbył studia prawnicze na Uniwersytecie w Berlinie.
Działalność zawodowa, narodowa i społeczna edytuj
Początkowo pracował w sądzie berlińskim, potem w Poznaniu, otworzył własną kancelarię adwokacką i notarialną. Publikował artykuły na tematy prawne na łamach czasopism poznańskich („Gazeta Wielkiego Księstwa Poznańskiego”, „Tygodnik Literacki”), wielokrotnie dawał wyraz swoim sympatiom słowiańskim oraz poglądom antyniemieckim, domagając się m.in. równych praw Polaków i Niemców w sądownictwie.
W latach 1841–1843 brał udział w cyklu wykładów – odczytów publicznych, zorganizowanych z inicjatywy Tytusa Działyńskiego w Sali Czerwonej Pałacu Działyńskich w Poznaniu, gdzie prowadził wykłady z zakresu metodologii prawa. Karol Libelt wykładał estetykę, Jędrzej Moraczewski – historię Polski i Słowiańszczyzny, Teodor Teofil Matecki – fizykę i chemię, I. Lipski – agronomię, a Fabian Juliusz Sarnecki uczył malarstwa[3].
Utrzymywał kontakt z polską emigracją w Belgii (w 1847 przebywał jakiś czas w Belgii). W marcu 1848 opracował specjalny adres do króla pruskiego z żądaniem odbudowy państwa polskiego; protestował, kiedy adres ten zastąpiono innym, bardziej umiarkowanym w swojej wymowie.
Wiosna Ludów edytuj
Podczas Wiosny Ludów, w marcu 1848, został wybrany do poznańskiego Komitetu Narodowego. Jako rzecznik pełnej niepodległości i walki ludowej nie spotkał się z poparciem większości członków Komitetu; po zmianie nazwiska na Krotowski osobiście agitował wśród ludu wielkopolskiego, zorganizował własny oddział zbrojny i prowadził walkę z Niemcami. Wódz naczelny Ludwik Mierosławski, niechętny walce prowadzonej na własną rękę, wysłał Krotowskiego do Berlina z misją specjalnego agenta; miał tam m.in. protestować przeciwko podziałowi Wielkiego Księstwa Poznańskiego. Misja nie odegrała większej roli, a Krotowski wkrótce powrócił do Poznania i kontynuował walkę powstańczą w sztabie Włodzimierza Wilczyńskiego. 3 maja 1848 ogłosił niepodległą Rzeczpospolitą Polską w Mosinie i Kórniku, usunął niemieckich urzędników, mianował ich polskich odpowiedników, wydawał dokumenty z pieczęcią z orłem jagiellońskim i napisem „Polska Powstająca”. Po sześciu dniach 9 maja został uwięziony przez wojsko pruskie w Konarzewie.
1848–1852 edytuj
Wyszedł na wolność po amnestii już w październiku 1848. Do 1850 wygrał dwa procesy polityczne. 30 maja 1849 uzyskał mandat poselski do sejmu pruskiego, ale zrezygnował z niego na znak protestu po odrzuceniu jego wniosku o potępienie rozbiorów i żądanie niepodległości[4]. W „Dzienniku Polskim” zdecydowanie skrytykował działanie Koła Polskiego; niebawem ograniczył działalność z powodu choroby[5].
Zmarł 2 sierpnia 1852 w Berlinie.
Życie prywatne edytuj
Żonaty z Teofilą Kołudzką. Syn Bolesław (ur. 1831), rolnik, wziął udział w powstaniu 1848; drugi syn Mieczysław (ur. 1836) został prawnikiem, walczył w powstaniu styczniowym, w 1867 dokonał morderstwa i skazany został na 20 lat ciężkich robót. Ponadto miał dwie córki: Józefinę i Mariannę.
Przypisy edytuj
- ↑ a b Z ksiąg obywatelstwa (s. 205). Kronika Miasta Poznania 9-10/1923. [dostęp 2012-07-08]. (pol.).
- ↑ Ślub Józefa Krauthofera i Rozalii Ochockiej Poznań Project [dostęp z dnia: 2016-04-02]
- ↑ Biblioteka Kórnicka. bkpan.poznan.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-12-12)]. [dostęp z dnia: 2016-04-02]
- ↑ Roman Kromierowski, Koło Polskie w Berlinie 1847-1860, Poznań 1910, s. 71-72
- ↑ Adam Redzik, Poczet prawników polskich XIX-XX w., 2. wyd., Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck, 2011, ISBN 978-83-255-1718-2, OCLC 750520709 [dostęp 2020-02-07].
Bibliografia edytuj
- Zdzisław Grot, Jakub Krotowski-Krauthofer, w: Wielkopolski Słownik Biograficzny, Warszawa-Poznań 1981
- Krotki_sen_o_Polsce_Joanna_Nowaczyk