James Tiptree Jr.

James Tiptree Jr. właśc. Alice Bradley Sheldon (ur. 24 sierpnia 1915 w Chicago, zm. 19 maja 1987 w McLean, Wirginia) – amerykańska pisarka science fiction. Swojego pseudonimu literackiego używała od 1967 roku do śmierci. Czasem także pisywała pod pseudonimem Raccoona Sheldon. Prawdziwa tożsamość Jamesa Tiptree, Jr. była przez długie lata tajemnicą – pisarka nie ujawniała się, nie odbierała też osobiście nagród. Powszechnie była uważana za mężczyznę. Prawdziwa tożsamość wyszła na jaw w 1976 r., po śmierci jej matki.

James Tiptree Jr.

Alice Sheldon w 1946
Imię i nazwisko	Alice Bradley Sheldon
Data i miejsce urodzenia	24 sierpnia 1915 Chicago, Illinois
Data i miejsce śmierci	19 maja 1987 McLean, Wirginia
Narodowość	amerykanka
Dziedzina sztuki	literatura
Epoka	fantastyka naukowa

Alice Sheldon podczas podróży z rodzicami do Afryki w latach 20. XX w. (pierwsza z prawej)

Życiorys

Alice Bradley wychowała się w Hyde Park, uniwersyteckiej enklawie Chicago. Jej ojciec, Herbert, był prawnikiem, zaś matka, Mary Hastings Bradley, pisarką. W dzieciństwie dużo podróżowała z rodzicami. W 1934 r. wyszła za mąż za Wiliama Daveya i pod nazwiskiem Alice Bradley Davey pracowała jako plastyk i krytyk literacki w czasopiśmie „Chicago Sun”. W 1941 rozwiodła się, a w roku następnym zaciągnęła się do United States Air Force i zaczęła pracować jako analityk w wywiadzie wojskowym. W 1945 r. poślubiła drugiego męża, Huntingtona D. Sheldona, z którym, po zwolnieniu z wojska w 1946 r., podjęli działalność biznesową.

W 1946 roku zadebiutowała opowiadaniem The Lucky Ones w „New Yorkerze”. W latach 1957–1959 studiowała sztukę na American University w Waszyngtonie, a w 1967 r. uzyskała doktorat na George Washington University w zakresie psychologii eksperymentalnej. Fantastyką zaczęła zajmować się po ukończeniu doktoratu, w 1967 r., pod męskim pseudonimem James Tiptree Jr., wziętym z nalepki słoika z angielską marmoladą firmy Wilkin & Sons.

Zmarła śmiercią samobójczą, w wieku 71 lat, razem z 84-letnim mężem.

Była biseksualna.

Na jej cześć ustanowiono Nagrodę Jamesa Tiptree Jr. (obecnie Nagroda Otherwise), która jest przyznawana za utwór science fiction lub fantasy, który odważnie podejmuje tematykę płci.

Bibliografia

Powieści

• Up the Walls of the World (1978)
• Jasność spływa z powietrza (Brightness Falls from the Air, 1985)

Zbiory opowiadań

• Ten Thousand Light-Years from Home (1973)
• Warm Worlds and Otherwise (1975)
• Star Songs of an Old Primate (1978)
• Out of the Everywhere and Other Extraordinary Visions (1981)
• Crown of Stars (1988)
• Her Smoke Rose Up Forever (1990)
• Meet Me at Infinity (2000)
• Houston, Houston, czy mnie słyszysz i inne opowiadania (2000)

Nagrody

• Hugo:
  • 1974 The Girl Who Was Plugged In (najlepsze opowiadanie)
  • 1977 Houston, Houston, czy mnie słyszysz? (Houston, Houston, Do You Read? najlepsze opowiadanie)
• Nebula:
  • 1973 Miłość to plan, plan to śmierć (najlepsza krótka forma)
  • 1976 Houston, Houston, czy mnie słyszysz? (najlepsze opowiadanie)
  • 1977 Sposób na muchy (najlepsza nowela)
• Nagroda World Fantasy:
  • 1987 Tales of the Quintana Roo (zbiór)
• Locus:
  • 1984 Beyond the Dead Reef (krótka forma)
  • 1986 The Only Neat Thing to Do (opowiadanie)
• Science Fiction Chronicle Award:
  • 1986 The Only Neat Thing to Do (opowiadanie)
• Jupiter:
  • 1977 Houston, Houston, czy mnie słyszysz? (opowiadanie)

Linki zewnętrzne

• Alice Sheldon: Płeć nie gra roli (artykuł o pisarce na Zwierciadło.pl)