Jan Klamut (fizyk)

polski fizyk

Jan Andrzej Klamut (ur. 15 lipca 1936 we Lwowie[2][4], zm. 13 lutego 2013[4][5] we Wrocławiu[6]) – polski fizyk[7], profesor, specjalizujący się w fizyce fazy skondensowanej - teorii magnetycznych przemian fazowych, także w fizyce nadprzewodnictwa, w tym nadprzewodnictwa wysokotemperaturowego.

Jan Andrzej Klamut
Fafik[1]
Data i miejsce urodzenia

15 lipca 1936
Lwów

Data i miejsce śmierci

13 lutego 2013
Wrocław

Zawód, zajęcie

fizyk, polityk

Narodowość

polska

Partia

PZPR[2]

Rodzice

Leon, Olga[2]

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Order Przyjaźni
Grób prof. Klamuta na cmentarzu św. Wawrzyńca we Wrocławiu[a][3]

Życiorys edytuj

Działalność naukowa edytuj

Syn Leona i Olgi[6]. Od 1980 profesor nauk fizycznych, w latach 1984–1992 oraz 1999–2002 dyrektor Instytutu Niskich Temperatur i Badań Strukturalnych im. Włodzimierza Trzebiatowskiego PAN, w latach 1993–2012 dyrektor Międzynarodowego Laboratorium Silnych Pól Magnetycznych i Niskich Temperatur PAN[4] (obecnie część INTiBS PAN).

Członek Komitetu Fizyki PAN (od 1978), Komitetu „Polska 2000” PAN (1984–1987), Polskiego Towarzystwa Fizycznego (od 1960), Polskiego Towarzystwa Chemicznego (od 1990), także członek International Inst. of Refrigeration w Paryżu (1985–1993) oraz European Physical Society (od 1990). Doktor honoris causa Rosyjskiej Akademii Nauk (od 2001)[8][9].

Został odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (2005)[10] i Orderem Przyjaźni (Rosja, 2004)[11].

Działalność polityczna edytuj

Był działaczem Zrzeszenia Studentów Polskich[1]. W latach 1965–1974 radny Rady Narodowej miasta Wrocławia[5]. W okresie 1981-1984 Sekretarz Komitetu Wojewódzkiego PZPR we Wrocławiu[2]. W 1989 r. brał udział w obradach Okrągłego Stołu, w sekcji zajmującej się nauką i oświatą[12].

Działalność turystyczna edytuj

Był działaczem Studenckiego Koła Przewodników Sudeckich, członkiem założycielem i jednym z prezesów Akademickiego Klubu Turystycznego[13], w latach 1957-1975 jednym z najaktywniejszych członków Koła Przewodników, później Studenckiego Koła Przewodników Sudeckich[1][14]. Brał udział w wyprawach wrocławskiej Sekcji Grotołazów do jaskini Czarnej[15].

Wybrane publikacje edytuj

  • Wstęp do fizyki przejść fazowych (współaut.), wyd. Ossolineum 1979
  • Fizyka i chemia ciała stałego, wybrane zagadnienia (współred.), wyd. Ossolineum 1977
  • materiały cyklicznych ogólnopolskich Konferencji Nadprzewodnictwa (współred., w Komitecie Programowym od roku 1988
  • historia powstania i rozwoju Instytutu Niskich Temperatur i Badań Strukturalnych PAN z okazji jubileuszu trzydziestolecia Instytutu w 1996[16]
  • materiały konferencji międzynarodowych, m.in. Recent Developments in High Temperature Superconductivity, wyd. Springer-Verlag 1996, New Developments in High Temperature Superconductivity, wyd. Springer-Verlag 2000 (współred.)
  • zbiór esejów Aby nie obtłuściła się dusza Twoja, wyd. Elipsa 2010[17]

Uwagi edytuj

  1. Na nagrobku widoczna jest błędna data urodzenia (15 lipca 1937), tymczasem Jan Klamut urodził się 15 lipca 1936[2][4].

Przypisy edytuj

  1. a b c Jutro pogrzeb Fafika [online], www.skps.wroclaw.pl [zarchiwizowane z adresu 2016-03-04].
  2. a b c d e Dane osoby z katalogu kierowniczych stanowisk partyjnych i państwowych b. PRL. katalog.bip.ipn.gov.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)]. w: Instytut Pamięci Narodowej
  3. Cmentarz św. Wawrzyńca (ul. Bujwida) – prof. Jan Klamut (p. 7, al. główna, gr. 062 (przy murze od strony Odry) [online], Uniwersytet Wrocławski [dostęp 2023-07-19] (pol.).
  4. a b c d Zmarł prof. dr hab. Jan Klamut, wieloletni Dyrektor Międzynarodowego Laboratorium Silnych Pól Magnetycznych i Niskich Temperatur Polskiej Akademii Nauk [online], Polska Akademia Nauk [zarchiwizowane z adresu 2013-05-03].
  5. a b Wrocław: Zmarł prof. Jan Klamut. Pogrzeb fizyka odbędzie się 19 lutego. gazetawroclawska.pl. [dostęp 2013-02-16]. (pol.).
  6. a b Jan Klamut. rejestry-notarialne.pl.
  7. Prof. dr hab. Jan Andrzej Klamut, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [dostęp 2022-02-08].
  8. Wrocławianie, którzy odeszli [online], Wroclaw.pl, 26 lipca 2023 [dostęp 2023-07-26] (pol.).
  9. Jan Harasimowicz (red.), Encyklopedia Wrocławia, wyd. 3, Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie, s. 369, ISBN 83-7384-561-5.
  10. M.P. z 2006 r. nr 3, poz. 34
  11. Указ Президента Российской Федерации от 04.10.2004 г. № 1263 [online], kremlin.ru, 4 października 2004 [dostęp 2023-09-18] (ros.).
  12. Stenogram podzespołu Okrągłego Stołu, strony 21 i 22[1]
  13. Eugeniusz Adamczak, Okiem świadka i uczestnika narodzin Almaturu we Wrocławiu, [w:] Kazimiera (Mika) Anioł, Nina Walny, Krzysztof Nowak (red.), Tak było. Turystyka studencka w środowisku wrocławskim, Wrocław: Fundacja Ogólnopolskiej Komisji Historycznej Ruchu Studenckiego, 2023, s. 192–199, ISBN 978-83-965237-2-3 [dostęp 2023-06-21].
  14. Andrzej Wojciechowski, Historia SKPS-u. [dostęp 2013-02-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-08-09)].
  15. Janusz Fereński, W piwnicy i jeszcze głębiej, „Konfrontacje”, wydanie specjalne z okazji jubileuszu (1959–2003) Studenckiego Klubu Pałacyk we Wrocławiu, 31 maja 2003, s. 5 [dostęp 2020-04-09].
  16. Jan Klamut, Średniowiecze Instytutu – Middle Ages of the Institute, „Wiadomości Chemiczne”, 51 (7–8), Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 1997, s. 461–476, ISSN 0043-5104 [dostęp 2023-09-16].
  17. Jan Klamut [online], Biblioteka Narodowa [dostęp 2023-06-19].

Bibliografia edytuj

  • Współcześni uczeni polscy. Słownik biograficzny, tom II: H–Ł (redaktor naukowy Janusz Kapuścik), Warszawa 1999, s. 331 (z fotografią)