Jan Krzywicki

polski żołnierz, dyplomata

Jan Krzywicki, także Janusz Pokrzywicki[1] (ur. 16 maja 1914 w Dominowie[2], zm. 4 listopada 1991[3]) – polski żołnierz i dyplomata, ambasador w Etiopii (1965–1969) i Gwinei (1977–1980).

Jan Krzywicki
Pełne imię i nazwisko

Janusz Pokrzywicki

Data i miejsce urodzenia

16 maja 1914
Dominowo

Data śmierci

4 listopada 1991

Ambasador PRL w Etiopii
Okres

od 1965
do 1969

Przynależność polityczna

PZPR

Poprzednik

Wiktor Górecki

Następca

Władysław Rólski

Ambasador PRL w Gwinei
Okres

od 1977
do 1980

Przynależność polityczna

PZPR

Poprzednik

Tadeusz Kuźmiński

Następca

Zdzisław Francik

Odznaczenia
Złoty Krzyż Zasługi

Życiorys edytuj

 
Grób Jana Krzywickiego na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach

Syn Jana i Stefanii[1]. Pochodził z rodziny robotniczej[2]. W 1929 ukończył szkołę powszechną. Następnie kształcił się w Korpusie Kadetów nr 3 w Rawiczu. W 1935 zdał maturę i rozpoczął naukę w Szkole Podchorążych Piechoty, którą ukończył w 1937. W stopniu podporucznika Wojska Polskiego został przydzielony do 76 Pułku Piechoty w Grodnie. W 1939 brał udział w kampanii wrześniowej, walcząc w okolicach Wizny. 28 września został internowany w Birsztanach, skąd uciekł. Próbował dostać się statkiem z Tallinna do Francji. Został na pokładzie zatrzymany przez Kriegsmarine jako polski obywatel i od maja 1940 osadzony w Warszawie na Pawiaku, skąd został zwolniony w tym samym miesiącu. Po wyjściu wstąpił w Warszawie do Związku Walki Zbrojnej. W lipcu 1940 został aresztowany i osadzony początkowo na zamku w Lublinie. W październiku 1940 przeniesiony do obozu koncentracyjnego Auschwitz, a w marcu 1943 do KL Buchenwald. W obozach angażował się w konspirację wojskową; utrzymywał także kontakty z konspiracją komunistyczną. W trakcie ewakuacji obozu w kwietniu 1945 zbiegł z kolumny i ukrywał się do momentu wkroczenia amerykańskiej armii[4].

W lipcu 1945 wrócił do Polski, w następnym miesiącu wstąpił do Polskiej Partii Robotniczej (PPR), a w 1948 do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej (PZPR). W sierpniu 1945 został skierowany do Wyższej Szkoły Oficerskiej w Rembertowie. Po jej ukończeniu w listopadzie 1945 w stopniu kapitana pracował w Naczelnym Dowództwie i Sztabie Generalnym Wojska Polskiego. Był wówczas członkiem egzekutywy podstawowej organizacji partyjnej PPR i PZPR[4].

W latach 1948–1950 pełnił funkcję attaché wojskowego, morskiego i lotniczego w Rzymie. Po powrocie z placówki został zwolniony z wojska jako przedwojenny oficer. W 1956 został przywrócony do służby i powrócił na poprzednie stanowisko. W latach 1957–1958 kształcił się w Akademii Sztabu Generalnego, którą ukończył w stopniu pułkownika dyplomowanego[1][4].

Następnie do 1970 pozostawał w zawodowej służbie wojskowej pod przykryciem[1]. Od 1959 do 1963 był naczelnym dyrektorem w Polskich Liniach Lotniczych LOT. W 1963 został wicedyrektorem IV Departamentu Ministerstwa Spraw Zagranicznych. Od 1965 do września 1969 pełnił funkcję ambasadora w Etiopii. Następnie w Biurze Planowania Obronnego MSZ. Od lutego 1972 do marca 1973 (albo 1975) był Przedstawicielem PRL w Międzynarodowej Komisji Nadzoru i Kontroli w Wietnamie[a]. W latach 1976–1977 na stanowisku doradcy ministra w Departamencie II MSZ[4][1]. W latach 1977–1980 był ambasadorem w Gwinei[2][4].

W 1946 „za bohaterskie czyny i dzielne zachowanie się w walce z niemieckim najeźdźcą, oraz za gorliwe wypełnianie obowiązków służbowych” został odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi[5].

Pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach[3].

Uwagi edytuj

  1. Wg notki na stronie IPN Krzywicki od 1973 do 1976 był ambasadorem w Wietnamie. Najpewniej jest to jednak błąd, zważywszy na sprzeczność z kilkoma innymi źródłami.

Przypisy edytuj

  1. a b c d e Dane osoby z katalogu funkcjonariuszy aparatu bezpieczeństwa, Biuletyn Informacji Publicznej Instytutu Pamięci Narodowej [dostęp 2023-06-03] [zarchiwizowane 2023-06-03].
  2. a b c Borys Lewytzky, Juliusz Stroynowski, Who's who in the socialist countries: a biographical encyclopedia of 10.000 leading personalities in 16 communist countries, New York München: K.G. Saur Verlag Dokumentation Saur KG, 1978, s. 327, ISBN 978-0-89664-011-5 (ang.).
  3. a b Wyszukiwarka cmentarna [online], Warszawskie cmentarze [dostęp 2023-06-03].
  4. a b c d e Dane osoby z katalogu kierowniczych stanowisk partyjnych i państwowych PRL, Biuletyn Informacji Publicznej Instytutu Pamięci Narodowej [dostęp 2023-07-04] [zarchiwizowane 2023-06-03].
  5. Uchwała Prezydium Krajowej Rady Narodowej z dnia 13 września 1946 r. o odznaczeniach za bohaterskie czyny i dzielne zachowanie się w walce z niemieckim najeźdźcą, oraz za gorliwe wypełnianie obowiązków służbowych (M.P. z 1947 r. nr 27, poz. 230).