Jan Podlodowski (kanonik)
Jan Podlodowski (ur. ok. 1460, zm. 12 kwietnia 1510[1]) – polski duchowny rzymskokatolicki, kanonik krakowski i gnieźnieński, sekretarz króla Zygmunta I Starego.
| kanonik | ||
| ||
| Data urodzenia |
ok. 1460 | |
|---|---|---|
| Data śmierci |
12 kwietnia 1510 | |
| Kanonik Krakowskiej Kapituły Katedralnej | ||
| Okres sprawowania |
1486–1510 | |
| Kanonik Gnieźnieńskiej Kapituły Katedralnej | ||
| Okres sprawowania |
1510 | |
| Wyznanie |
katolicyzm | |
| Kościół |
rzymskokatolicki | |
Był synem Jana Podlodowskiego z Przytyka herbu Janina, kasztelana żarnowskiego i radomskiego[2]. Jego matką była Urszula z Chlewickich[3]. Studiował w Krakowie[1]. Był proboszczem parafii Błotnica[4], Iłża oraz Gostyczyna, w 1486 r. został kanonikiem krakowskim[1], w 1507 r. scholastykiem sandomierskim[2], a w 1510 r. kanonikiem gnieźnieńskim[1] (instalowany do kapituły gnieźnieńskiej został 17 stycznia 1510 r., mimo że już w 1497 r. w przywilejach kardynała Fryderyka Jagiellończyka był wymieniany zarówno jako kanonik krakowski, jak i gnieźnieński; mógł więc w 1510 r. objąć drugą kanonię[5]). W 1486 r. został poborcą sandomierskim[6]. W latach 90. XV w. został pisarzem królewskim[1]. W 1497 r., wraz z biskupem Krzesławem Kurozwęckim, był wysłannikiem króla Jana I Olbrachta do hospodara mołdawskiego Stefana III[6].
Od 1502 r. był tenutariuszem (regensem) Raciborowic[7], a w latach 1505–1510 dóbr pabianickich[8], gdzie w 1508 r., w Pabianicach, wzniósł łanię[9]. W uznaniu jego zasług, król Zygmunt I Stary, którego Jan był sekretarzem w latach 1507–1510[1], nadał Krakowskiej Kapitule Katedralnej prawo pobierania mostowego na rzece Ner w Rzgowie[10].
Po ojcu, wspólnie z bratem Hieronimem, odziedziczył Suków, Sukowską Wolę, Ostrów (Zameczek) oraz połowę Przytyka[4]. Po śmierci matki otrzymał także Borowy Młyn pod Przytykiem[11]. Natomiast w 1497 r. zrezygnował, wraz z krewnymi, z pretensji do dóbr przejętych przez swojego ojca, kasztelana Jana Podlodowskiego, od rodu Ślizów – wsi lub ich części: Policzna, Gródek, Sławczyn, Czarnolas, Piastów, Wsola[12], w zamian za zwrot pożyczki zabezpieczonej na tych dobrach i rekompensatę[3].
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d e f Andrzej Wyczański: Między kulturą a polityką. Sekretarze królewscy Zygmunta Starego (1506–1548). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1990, s. 26, 262. ISBN 83-01-09767-1. (pol.).
- ↑ a b Irena Kaniewska. Stanisław Lupa Podlodowski, działacz sejmowy pierwszej połowy XVI wieku. „Odrodzenie i Reformacja w Polsce”. Tom V, s. 50, 1960. Kazimierz Lepszy (red.). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe. (pol.).
- ↑ a b Dariusz Kupisz: Rody szlacheckie ziemi radomskiej. Radom: Radomskie Towarzystwo Naukowe, 2009, s. 158. ISBN 978-83-88100-75-8. (pol.).
- ↑ a b Dariusz Kupisz. Dobra ziemskie Podlodowskich herbu Janina w powiecie radomskim i stężyckim w XVI i XVII wieku. „Res Historica. Czasopismo Instytutu Historii UMCS”. 36, s. 148, 2013. Dariusz Słapek (red. nacz.). Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. ISSN 2082-6060. (pol.).
- ↑ Prałaci i kanonicy katedry metropolitalnej gnieźnieńskiej od roku 1000 aż do dni naszych. Jan Korytkowski (oprac.). T. III. Gniezno: 1883, s. 238.
- ↑ a b Irena Sułkowska-Kurasiowa: Polska kancelaria królewska w latach 1447–1506. Wrocław – Warszawa – Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, 1967, s. 30, 147. (pol.).
- ↑ Jacek Laberschek. Raciborowice "Długoszowe" do początków XVI wieku. „Małopolska. Regiony – regionalizmy – małe ojczyzny”. Tom XVII, s. 57, 2015. Zdzisław Noga (red. nacz.). Kraków: Małopolski Związek Regionalnych Towarzystw Kultury, Wojewódzka Biblioteka Publiczna w Krakowie. ISSN 1641-1102. (pol.).
- ↑ Maksymilian Baruch: Pabianice, Rzgów i wsie okoliczne. Monografia historyczna dawnych dóbr Kapituły Krakowskiej w Sieradzkiem i Łęczyckiem. Warszawa: Księgarnia E. Wende i S-ka, 1903, s. 60. (pol.).
- ↑ Robert Adamek, Tadeusz Nowak: 650 lat Pabianic. Studia i szkice. Łódź: Wydawnictwo Literatura, 2005, s. 16, 142. ISBN 83-89409-73-9. (pol.).
- ↑ Ludwik Łętowski: Katalog biskupów, prałatów i kanoników krakowskich. T. III: Prałaci i kanonicy krakowscy. Kraków: Drukarnia Uniwersytetu Jagiellońskiego, 1852, s. 463. (pol.).
- ↑ Dariusz Kupisz, Sebastian Piątkowski: Dzieje Przytyka i okolicznych miejscowości do 1918 roku. Radom: Urząd Gminy Przytyk, 2018, s. 39. ISBN 978-83-7789-522-1. (pol.).
- ↑ Henryk Barycz: Z zaścianka na Parnas. Drogi kulturalnego rozwoju Jana Kochanowskiego i jego rodu. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1981, s. 10. ISBN 83-08-00392-3. (pol.).