Jan Pohorski

polityk polski, prawnik

Jan Augustyn Pohorski (ur. 27 sierpnia 1905 w Sanoku, zm. 11 marca 1988) – polski sędzia i działacz polityczny, poseł na Sejm PRL III kadencji (1961–1965).

Jan Pohorski
Data i miejsce urodzenia

27 sierpnia 1905
Sanok

Data śmierci

11 marca 1988

Poseł III kadencji Sejmu PRL
Okres

od 16 kwietnia 1961
do 16 kwietnia 1965

Przynależność polityczna

Stronnictwo Demokratyczne

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Medal 10-lecia Polski Ludowej Odznaka „Zasłużonemu Działaczowi Stronnictwa Demokratycznego”

Życiorys edytuj

Urodził się jako Jan Augustyn Pudełko, według różnych źródeł 27 maja[1], lipca[2][3][4] lub sierpnia 1905 w Sanoku[3]. Był synem Wojciecha Pudełki (1873–1944, do 1914 kancelista Namiestnictwa c. k. powiatu sanockiego[5]), po wybuchu I wojny światowej od 7 listopada 1914 przebywał w Czechowej w Czechach wraz z dziewięcioma bliskimi osobami[6], w II Rzeczypospolitej urzędnik-sekretarz[7] starostwa powiatu sanockiego[8][4][9][10][11] i Zofii z domu Steliga (1873–1962)[12][13][1]. Jego rodzeństwem byli: Maria (1901–1926, po mężu Stramik[14][15][16]), Anna (1903–1981, nauczycielka[17][18]), Józef (1907–1998, harcerz, nauczyciel, polityk[4]), Elżbieta Zofia (1911–2001, nauczycielka[4][16]), Karol (1913–1996[4][19], żołnierz[20]). Na przełomie lat 20./30. rodzina Pudełków zmieniła nazwisko na Pohorscy[4].

W 1923 zdał egzamin dojrzałości w Państwowym Gimnazjum im. Królowej Zofii w Sanoku (w jego klasie byli m.in. Józef Galanka, Jerzy Gölis, Tadeusz Hroboni)[3][21]. Ukończył prawo na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jana Kazimierza. Po odbyciu praktyk sądowych i złożeniu egzaminu podjął pracę w sądownictwie. Będąc aplikantem sądowym uchwałą Rady Miejskiej w Sanoku z około 1930/1931 został uznany przynależnym do gminy Sanok[4]. Pracował jako sędzia Sądu Grodzkiego w Bursztynie (1932, 1933)[22][23]. Następnie był kierownikiem Sądu Grodzkiego w Bukowsku (1934, 1935, 1936, 1937)[24][25][26][27], skąd z dniem 20 lipca 1937 został przeniesiony do Sanoka[28], gdzie do 1939 pełnił stanowisko kierownika Sądu Grodzkiego[29][30]. W latach 30. był członkiem sanockiego koła Zrzeszenia Sędziów i Prokuratorów RP w Sanoku[31]. W 1937 został kierownikiem Sądu Grodzkiego w Sanoku. W 1938 był przewodniczącym sekcji imprezowej Komitetu Organizacyjnego ogólnokoleżeńskiego Zjazdu Jubileuszowego Państwowego Gimnazjum w Sanoku[32].

Został członkiem zarządu powołanego w 1934 komitetu obwodowego w Sanoku Towarzystwa Popierania Budowy Publicznych Szkół Powszechnych[33].

W 1944 organizował sąd po pięcioletniej przerwie w jego działalności. Został aresztowany przez NKWD[34]. Po zakończeniu II wojny światowej 25 września 1944 z ramienia Koła Demokratycznego został wybrany na delegata do Tymczasowej Powiatowej Rady Narodowej w Sanoku[35]. Podczas pierwszego posiedzenia PRN w Sanoku 2 października 1944 był członkiem tejże[36]. W 1946 wyjechał na Ziemie Odzyskane. Z dniem 28 lutego 1946 został mianowany sędzią Sądu Grodzkiego w Koszalinie[37]. Później pracował w Sądzie Okręgowym w Koszalinie, którego od 1949 był prezesem. W 1957 został wiceprezesem lokalnego Sądu Wojewódzkiego.

Od 1947 działał w Stronnictwie Demokratycznym[38]. Był organizatorem Wojewódzkiego Komitetu SD w Koszalinie, którego był przez wiele lat wiceprzewodniczącym[38]. Był pierwszym przewodniczącym Miejskiego Komitetu SD w Koszalinie[38]. Był członkiem Centralnego Sądu Partyjnego SD, przewodniczącym Wojewódzkiego Sądu Partyjnego SD w Koszalinie, później honorowo pełniąc tę funkcję[39][38]. Z ramienia SD zasiadał w Miejskiej i Wojewódzkiej Radzie Narodowej w Koszalinie. W wyborach w 1961 został posłem na Sejm III kadencji z okręgu Koszalin. Był członkiem Komisji Gospodarki Morskiej i Żeglugi oraz Wymiaru Sprawiedliwości.

7 września 1929 w Sanoku poślubił Jadwigę Marię Stanisławę Gilewicz (ur. 1903, córka Stanisława Gilewicza)[1]. Pod koniec lat 50. zamieszkiwał przy ulicy Hołdu Pruskiego w Koszalinie[40]. Zmarł 11 marca 1988[38]. Został pochowany na cmentarzu komunalnym w Koszalinie[38].

Odznaczenia edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b c Księga małżeństw (1924–1936). Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku. s. 323.
  2. Państwowe Gimnazjum im. Królowej Zofii w Sanoku. Katalog główny, rok 1921/22 (zespół 7, sygn. 82). AP Rzeszów – O/Sanok, s. 559.
  3. a b c XXXVI. Sprawozdanie Dyrekcji Państwowego Gimnazjum im. Królowej Zofji w Sanoku za rok szkolny 1922/1923. Sanok: 1923, s. 9.
  4. a b c d e f g Księga przynależnych do gminy Królewskiego Wolnego Miasta Sanoka. s. 389 (poz. 181), 390 (poz. 193), 391 (poz. 195, 200).
  5. Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1914. Lwów: 1914, s. 50.
  6. Księga pamiątkowa i adresowa wygnańców wojennych z Galicyi i Bukowiny 1914–1915 oraz Album pamiątkowe. Cz. 3. Prowincya i Bukowina. Wiedeń: 1915, s. 142.
  7. Państwowe Gimnazjum im. Królowej Zofii w Sanoku. Katalog główny, rok 1921/22 (zespół 7, sygn. 82). AP Rzeszów – O/Sanok, s. 288.
  8. Informator Powszechny Rzeczypospolitej Polskiej z Kalendarzem P. P. na Rok 1925. Warszawa: 1925, s. 360.
  9. Księga zmarłych i pochowanych w Sanoku na cmentarzu przy ul. Rymanowskiej i Matejki od 1895 do 1952 r.. Sanok. s. poz. 3418.
  10. Indeks do ksiąg zmarłych od roku 1914. Sanok: Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. Tom K, s. 212, poz. 69.
  11. Wojciech Pohorski. cmentarzsanok.zetohosting.pl. [dostęp 2020-05-19].
  12. Księga Zmarłych 1959–1975 Sanok. Sanok: Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. 36 (poz. 68).
  13. Zofia Pohorska. cmentarzsanok.zetohosting.pl. [dostęp 2020-05-19].
  14. Księga małżeństw (1912–1924). Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. 115 (poz. 50).
  15. Księga Zmarłych 1904–1934 Sanok. T. J. Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. 311 (poz. 120).
  16. a b Elżbieta Pohorska. cmentarzsanok.zetohosting.pl. [dostęp 2020-05-19].
  17. Księga Zmarłych 1975–1995 Sanok. Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. 60 (poz. 14).
  18. Anna Pohorska. cmentarzsanok.zetohosting.pl. [dostęp 2021-11-24].
  19. Karol Pohorski. cmentarzsanok.zetohosting.pl. [dostęp 2020-05-19].
  20. Andrzej Brygidyn. Wierność do końca – dewizą żołnierzy Września (I). „Gazeta Sanocka – Autosan”. Nr 11 (245), s. 3, 1–10 września 1982. 
  21. Absolwenci. 1losanok.pl. [dostęp 2018-09-25].
  22. Kalendarz Sądowy na Rok 1932. Warszawa: 1932, s. 80.
  23. Kalendarz Sądowy na Rok 1933. Warszawa: 1933, s. 83.
  24. Kalendarz Informator Sądowy na Rok 1934. Warszawa: 1934, s. 114.
  25. Kalendarz Sądowy na Rok 1935. Warszawa: 1935, s. 86.
  26. Kalendarz Sądowy na Rok 1936. Warszawa: 1936, s. 88.
  27. Kalendarz Informator Sądowy na Rok 1937. Warszawa: 1937, s. 92.
  28. Ruch służbowy. „Dziennik Urzędowy Ministerstwa Sprawiedliwości”. Nr 8, s. 104, 16 sierpnia 1937. 
  29. Kalendarz Informator Sądowy na Rok 1938. Warszawa: 1938, s. 121.
  30. Kalendarz Sądowy na Rok 1939. Warszawa: 1939, s. 124.
  31. Sprawozdanie Zarządu Głównego Zrzeszenia Sędziów i Prokuratorów Rzeczypospolitej Polskiej za rok 1935/1936. Warszawa: 1936, s. 31.
  32. Sprawozdanie Jubileuszowe z działalności Państwowego Gimnazjum w Sanoku w latach 1888–1938 wydane z okazji Wielkiego Zjazdu wychowawców i wychowanków Zakładu w 50 rocznicę pierwszego egzaminu dojrzałości, Sanok: 1938.
  33. Starostwo powiatowe w Sanoku. Stowarzyszenia i związki 1930–1939 (zespół 23, sygn. 17, nr mikr. 160760). Archiwum Państwowe w Przemyślu, s. 311.
  34. Pierwsze miesiące wolności, tygodnik.esanok.pl z 25 lipca 2003 [dostęp: 16 maja 2018].
  35. Janina Zborowska (oprac.): Z dziejów kształtowania się władzy ludowej i życia społeczno-politycznego na Podkarpaciu w latach 1944–1947. Wybór źródeł. Rzeszów – Krosno: 1984, s. 30. ISBN 83-03-00732-7.
  36. Janina Zborowska (oprac.): Z dziejów kształtowania się władzy ludowej i życia społeczno-politycznego na Podkarpaciu w latach 1944–1947. Wybór źródeł. Rzeszów – Krosno: 1984, s. 32. ISBN 83-03-00732-7.
  37. Ruch służbowy. „Dziennik Urzędowy Ministerstwa Sprawiedliwości”. 2, s. 43, 12 kwietnia 1946. 
  38. a b c d e f g h i Jan Pohorski. Nekrolog. „Głos Pomorza”. Nr 63, s. 6, 16 marca 1988. 
  39. Ludzie i sprawy SD, „Kurier Polski”, nr 143 z 25 lipca 1985, s. 2.
  40. Zofia Bandurka: Wykaz imienny zaproszonych i obecnych na Zjeździe – przygotowała mgr Zofia Bandurkówna. W: Dwa dni w mieście naszej młodości. Sprawozdanie ze zjazdu koleżeńskiego wychowanków Gimnazjum Męskiego w Sanoku w 70-lecie pierwszej matury w roku 1958. Warszawa: 1960, s. 140.
  41. M.P. z 1955 r. nr 115, poz. 1480.
  42. M.P. z 1955 r. nr 50, poz. 493.

Bibliografia edytuj

  • Jan Pohorski, w: Henryk Wosiński, Stronnictwo Demokratyczne w Polsce Ludowej. Cz. 3: Udział Stronnictwa w pracach parlamentu PRL w latach 1944–1968 (red. Wiktoria Beczek), Warszawa 1969

Linki zewnętrzne edytuj