Jan Smolikowski
Jan Kanty Józef Smolikowski (ur. 1796 w Lublinie – zm. 6 lutego 1868 w Warszawie)- inżynier dróg wodnych i mostów, generał-major Cesarskiego Korpusu Inżynierów
Ukończył szkołę wojewódzką w Lublinie (1815)[1]. Wraz Teodorem Urbańskim otrzymał stypendium od rządu Królestwa Polskiego i wyjechał w 1816 na studia w Instytucie Korpusu Inżynierów Komunikacji w Petersburgu[2]. Jako wzorowi wychowankowie osobiście przedstawiani carowi Aleksandrowi I przez ówczesnego pierwszego dyrektora Instytutu,Agustina de Betancourt[3]. W 1819 ukończył studia ze stopniem porucznika i tytułem inżyniera komunikacji lądowych i wodnych[1]. Następnie wraz z Urbańskim w latach.1820-1822 uzupełniał studia w paryskiej Szkole Dróg i Mostów[4]. Odbyli również podróż po Francji, Holandii i Anglii, zaznajamiając się z budowlami hydrotechnicznymi[1]. Pozostawił po sobie opis tej podróży (zob. niżej)
Po powrocie do kraju został inspektorem generalnym budowli wodnych w Komisji Rządowej Spraw Wewnętrznych i Policji. Po zdaniu egzaminu w 1822 roku został magistrem filozofii na Uniwersytecie Warszawskim. Prowadził wykłady z mechaniki stosowanej w Warszawskiej Szkole Inżynierii Cywilnej Dróg i Mostów (1824-1826) a następnie w Szkoły Przygotowawczej do Instytutu Politechnicznego. (1826-1831). W tej ostatniej prowadził też od roku 1829 rysunek techniczny a od 1831 wykłady z uspławniania rzek[1]. Po zamknięciu w 1831 Szkoły przez rząd rosyjski został przeniesiony do Petersburga. W 1833 został majorem Cesarskim Korpusie Inżynierów Komunikacji. W 1838 przeniesiono go w stopniu podpułkownika do urzędu Naczelnika Inżynierii Armii Czynnej, gdzie awansował w 1843 na pułkownika a w 1856 na generała-majora[1].
W 1857 zwolniony ze względu na stan zdrowia z armii był dyrektorem Kolei Żelaznej Warszawsko-Wiedeńskiej (1857) a następnie w latach 1857-1861 naczelnikiem Zarządu Okręgu XIII (późniejszy Okręg VII) Komunikacji w Warszawie[1]. Interesował się jedwabnictwem - był wiceprezesem warszawskiej "Spółki Jedwabniczej". Był także od 1853 członkiem rzeczywistym Towarzystwa Jedwabniczego w Moskwie, od 1857 członkiem Warszawskiego Tow. Dobroczynności a od 1858 członkiem korespondentem Galicyjskiego Tow. Gospodarskiego. Pochowany został w grobie rodzinnym żony w Nasielsku w pow. pułtuskim[1].
Prace Jana Smolikowskiego edytuj
- Opis podróży po Francji w celu poznania zakładów inżynierii cywilnej, („Pamiętnik Warszawski” T. 20: 1821).
- Ogólny rzut oka na jedwabnictwo, Warszawa 1853
- Nowy sposób hodowania jedwabników („Rozpr. c.k. Galicyjskiego Tow. Gospodarskiego” T. 18: 1855).
Odznaczony edytuj
Order św. Stanisława 3 klasy
Życie prywatne edytuj
Urodził się w rodzinie inteligenckiej był synem rektora szkół lubelskich Andrzeja (1764-1839) i Karoliny z Richterów (Rychterów) oraz starszym bratem powstańca listopadowego i inżyniera komunikacji Seweryna Karola (1809-1897). Był mężem Zofii z Danielskich (1807-1852) z którą miał syna urzędnika Andrzeja (1828-1893), Edwarda (1830–1848), urzędnika Zygmunta (1831–1903), Zofię (1835–1910), z męża Röhr, Kazimierę (1836–1872), żonę Jana Łukaszewskiego, Bronisławę (1844–1855), Wandę (1843–1869) i Marię (1844–1912) z męża Janowska[1][5]
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d e f g h Stanisław Konarski, Smolikowski Jan Kanty Józef (ok. 1798-1868), Polski Słownik Biograficzny, t. 39, Warszawa-Kraków 1999-2000, s.293-294
- ↑ Ryszard Kołodziejczyk, Studenci polscy w Instytucie Inżynierów Komunikacji w Petersburgu w latach 1867–1876, w: Miasta, mieszczaństwo, burżuazja w Polsce w XIX w. Szkice i rozprawy historyczne, Warszawa 1979, s. 222–241;
- ↑ Janusz Jankowski, Leningradskij ordiena Lenina Institut inżenierow żeleznodorożnogo transporta imieni akadiemika W. N. Obrazcowa 1809—1959. Wsiesojuznoje izdatielsko-poligraficzeskoje objedinienije Ministierstwa putiej soobszczenija, Moskwa 1960, [recenzja] - "Kwartalnik Historii Nauki i Techniki" t. 8, z. 2, 1963, s.293
- ↑ Adam Massalski, Stypendyści zagraniczni Królestwa Polskiego w czasach Stanisława Staszica. Zarys problemu, "Rozprawy z dziejów oświaty" t. 45, 2006, s. 117
- ↑ Jan Kanty Smolikowski h. Prus - M.J. Minakowski, Genealogia potomków Sejmu Wielkiego [dostęp 15.07.2023]
Bibliografia edytuj
- Stanisław Konarski, Smolikowski Jan Kanty Józef (ok. 1798-1868), Polski Słownik Biograficzny, t. 39, Warszawa-Kraków 1999-2000, s.293-294 (tam bibliografia)