Janusz Kiszka

hetman wielki litewski, wojewoda połocki

Janusz Kiszka herbu Dąbrowa (ur. 1586, zm. 13 stycznia 1654 w Krzywicze koło Wilejki[1]) – hetman wielki litewski w 1646 roku, hetman polny litewski w 1635 roku, wojewoda połocki w latach 1621-1654, wójt połocki w latach 1622-1654, starosta parnawski w 1610 roku[2].

Janusz Kiszka
Ilustracja
Herb
Dąbrowa
Rodzina

Kiszkowie herbu Dąbrowa

Data urodzenia

1586

Data i miejsce śmierci

13 stycznia 1654
Krzywicze koło Wilejki[1]

Ojciec

Stanisław Kiszka

Żona

Krystyna Drucka-Sokolińska

Rodzeństwo

Krzysztof
Mikołaj
Stanisław

Syn Stanisława, wojewodzica witebskiego[3][4], walczył pod Chodkiewiczem w bitwach pod Białym Kamieniem, Kircholmem i Parnawą, oraz w wyprawach moskiewskich 1611 i 1618, a potem, jako wojewoda połocki, z Gustawem Adolfem pod Mitawą w 1622. Władysław IV mianował go hetmanem polnym litewskim w 1635, a 17 kwietnia 1646 wielkim litewskim. Stary już wówczas Janusz Kiszka w wojnach kozackich pozostał bezczynny, wyręczając się hetmanem polnym Januszem Radziwiłłem.

Wychowany w kalwinizmie, przeszedł na katolicyzm ok. 1606, ale był tolerancyjnym jego wyznawcą – również dlatego, że co najmniej dwie jego żony były kalwinistkami. Był młodszym bratem Stanisława, biskupa żmudzkiego.[5]

Zmarł bezpotomnie.

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b Kiszka Janusz, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2024-01-06].
  2. Urzędnicy Wielkiego Księstwa Litewskiego Spisy Tom 5. Ziemia połocka i województwo połockie XIV–XVIII wiek, pod redakcją Henryka Lulewicza, Warszawa 2018, s. 272.
  3. Janusz Zawadzki. Próba utworzenia gdańskiej faktorii handlowej w Wielkim Księstwie Litewskim w XVII wieku. „Miscellanea Historico-Archivistica”. XXII, s. 42, 2015. Archiwum Główne Akt Dawnych i Wydawnictwo DiG. ISSN 0860-1054. [dostęp 2024-01-06]. 
  4. J. Zawadzki, Stanisław Kiszka, wojewodzic witebski. Losy głuchoniemego magnata [w:] Świat pogranicza, red. M. Nagielski, A. Rachuba, S. Górzyński, Warszawa 2003, s. 121–136
  5. Encyklopedyja powszechna, t. XIV, Warszawa 1863, s. 714.

Bibliografia edytuj

Linki zewnętrzne edytuj