Janusz Konopnicki
Janusz Konopnicki (ur. 12 października 1895 w Kapitule, zm. 14 listopada 1962) – podpułkownik artylerii Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari.
podpułkownik artylerii | |
Data i miejsce urodzenia |
12 października 1895 |
---|---|
Data śmierci |
14 listopada 1962 |
Przebieg służby | |
Siły zbrojne | |
Jednostki | |
Stanowiska |
dowódca dywizjonu |
Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa |
Odznaczenia | |
Życiorys edytuj
Urodził się 12 października 1895 w Kapitule nad Bzurą, w rodzinie Jana (1868–1930), zarządcy majątku księcia Michała Piotra Radziwiłła, i Jadwigi z Brzozowskich (ok. 1869–1908)[1][2][3][4][a]. Był wnukiem Jarosława i Marii Konopnickich oraz bratem Anny (1894–1948), Zofii (1898–1971), żony Jana Grankowskiego (1900–1988), i Marii (1902–1976), żony Jana Smoleńskiego (1898–1956), a także przyrodnim bratem Anieli (1912–1940), żony Antoniego Bieleckiego (1902–1988), rotmistrza 9 pułku ułanów i Krystyny (1913–1988), żony Zygmunta Edwarda Elsnera (1896–1957), majora 9 pułku ułanów[5][6][7].
Janusz w czasie I wojny światowej walczył w szeregach armii rosyjskiej. Był chorążym w 11 Syberyjskiej Brygadzie Artylerii Strzelców (ros. 11-я Сибирская стрелковая артиллерийская бригада). 28 sierpnia 1915 pod Grodnem został ranny[8].
Z dniem 11 grudnia 1918 został przyjęty do Wojska Polskiego z byłego I Korpusu Polskiego i byłej armii rosyjskiej, z zatwierdzeniem posiadanego stopnia podporucznika i przydzielony do Oficerskiej Szkoły Artylerii w Rembertowie[9][10]. Później służył w 4 pułku artylerii polowej[11]. 19 stycznia 1921 został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 w stopniu porucznika, w artylerii, w grupie oficerów byłych Korpusów Wschodnich i byłej armii rosyjskiej[12]. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu porucznika ze starszeństwem od 1 czerwca 1919 i 184. lokatą w korpusie oficerów piechoty[13]. Później został przeniesiony do 8 dywizjonu artylerii konnej w Białymstoku[14][15]. 1 grudnia 1924 prezydent RP nadał mu stopień kapitana z dniem 15 sierpnia 1924 i 26. lokatą w korpusie oficerów artylerii[16]. W marcu 1927 został przeniesiony do 7 pułku artylerii polowej w Częstochowie[17][18]. 16 października 1928 został przeniesiony do kadry oficerów artylerii z równoczesnym przeniesieniem służbowym na stanowisko oficera ordynansowego I zastępcy szefa Sztabu Generalnego[19][20]. Od 15 czerwca do 15 września odbył staż w 4 pułku artylerii polowej w Inowrocławiu i 12 pułku piechoty w Wadowicach[20], a od 15 października do 15 grudnia 1930 ukończył Kurs próbny przy Wyższej Szkole Wojennej. 5 stycznia 1931 został powołany do Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie, w charakterze słuchacza dwuletniego kursu 1930/32[21][22]. 1 listopada 1932, po ukończeniu kursu bez dyplomu naukowego, został przeniesiony do 2 pułku artylerii lekkiej Legionów w Kielcach[23][24]. Na stopień majora został awansowany ze starszeństwem z 19 marca 1937 i 2. lokatą w korpusie oficerów artylerii[25][26]. W marcu 1939 pełnił służbę w 13 pułku artylerii lekkiej w Równem na stanowisku dowódcy II dywizjonu[27]. Na tym stanowisku walczył w kampanii wrześniowej. Wziął udział w bitwie pod Tomaszowem Mazowieckim (6 września), a później w obronie Warszawy[28]. Po kapitulacji załogi stolicy przebywał w niewoli niemieckiej, w Oflagu IV B Königstein, a od 3 czerwca 1940 w Oflagu VII A Murnau[4]. Po uwolnieniu z niewoli służył w Polskich Siłach Zbrojnych, awansując na podpułkownika[29]. Po demobilizacji pozostał w Wielkiej Brytanii na emigracji[29].
Zmarł 14 listopada 1962[2][29]. Jego symboliczny grób znajduje się na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie[30].
3 czerwca 1924 w Sulejowie ożenił się z Martą Gawrońską (ok. 1901–1988), z którą miał dwóch synów: Jarosława (1925–1959) i Jacka (1934–1994)[31][32][33][34].
Ordery i odznaczenia edytuj
- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 11895[29]
- Krzyż Walecznych dwukrotnie[35][26][36]
- Srebrny Krzyż Zasługi[26]
Uwagi edytuj
- ↑ Według Marka Jerzego Minakowskiego urodził się w Młynie Kapitulnym[2]. Na stronie internetowej „Konopnicka na Dobrej” zamieszczono informację, że Jan Konopnicki w 1900 został zarządcą i dzierżawcą młyna w Arkadii, gdzie odbywały się zjazdy rodziny Konopnickich, święta i narady familijne, na których bywała również Maria Konopnicka[1]. Młyny Kapitulne zobacz na Planie sytuacyjnym miasta Łowicz [1].
Przypisy edytuj
- ↑ a b Konopnicka na Dobrej : Listy do Jana Konopnickiego. Biblioteka Uniwersytecka w Warszawie. [dostęp 2023-05-20]..
- ↑ a b c Marek Jerzy Minakowski: Janusz Stanisław Konopnicki z Konopnicy h. Jastrzębiec. [w:] Wielka genealogia Minakowskiego (Wielcy.pl) [on-line]. Dr Minakowski Publikacje Elektroniczne. [dostęp 2023-05-04].
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-05-20]..
- ↑ a b Program „Straty osobowe i ofiary represji pod okupacją niemiecką”. Fundacja „Polsko-Niemieckie Pojednanie”. [dostęp 2023-05-20].
- ↑ Magnone 2010 ↓, s. 21.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 133, 142, 695.
- ↑ Prawnuk Marii Konopnickiej opowiada o losach wojennych. Rzeczpospolita. [dostęp 2023-05-21].
- ↑ Памяти героев Великой войны 1914–1918 : Поиск героев войны : Конопницкий Януш Янович. Управление Министерства обороны Российской Федерации по увековечению памяти погибших при защите Отечества. [dostęp 2023-05-21]. (ros.).
- ↑ Dz. Rozk. Wojsk. Nr 2 z 12 stycznia 1919, poz. 79.
- ↑ Dz. Rozk. Wojsk. Nr 4 z 16 stycznia 1919, poz. 216.
- ↑ Spis oficerów 1921 ↓, s. 283.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 4 z 29 stycznia 1921, s. 147.
- ↑ Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 204.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 808, 822.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 727, 746.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 131 z 17 grudnia 1924, s. 743.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 17 marca 1927, s. 73.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 381, 464.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 5 listopada 1928, s. 344.
- ↑ a b Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 18 czerwca 1930, s. 234.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 28 stycznia 1931, s. 7.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 188, 800.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 9 grudnia 1932, s. 423.
- ↑ Stawecki 1997 ↓, s. 98.
- ↑ Rybka i Stepan 2021 ↓, s. 426.
- ↑ a b c Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 165.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 731.
- ↑ Głowacki 1985 ↓, s. 63, 372.
- ↑ a b c d Tadeusz Łaszczewski: Obrona Warszawy i Modlina - 1939 r. nazwiska K. Janusz Stankiewicz. [dostęp 2023-05-20].
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: TADEUSZ KONOPNICKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2023-05-20] .
- ↑ Nasza rodzina. „Polska Zbrojna”. 201, s. 5, 1924-07-24. Warszawa..
- ↑ Marek Jerzy Minakowski: Marta Gawrońska. [w:] Wielka genealogia Minakowskiego (Wielcy.pl) [on-line]. Dr Minakowski Publikacje Elektroniczne. [dostęp 2023-05-20].
- ↑ Jarosław Konopnicki. Geni.com. [dostęp 2023-05-20].
- ↑ Jacek Konopnicki. Geni.com. [dostęp 2023-05-20].
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 188.
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-05-20]..
Bibliografia edytuj
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2022-01-19].
- Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.6.1921 r.. Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1921.
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Maria Konopnicka, Listy do synów i córek. Lena Magnone (oprac.). Warszawa: Instytut Badań Literackich PAN, 2010. ISBN 978-83-61552-37-6.
- Ludwik Głowacki: Obrona Warszawy i Modlina na tle kampanii wrześniowej 1939. Wyd. 5. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1985. ISBN 83-11-07109-8.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935–1939. Wyd. 2 poszerzone. Warszawa: Wydawnictwo Tetragon Sp. z o.o., 2021. ISBN 978-83-66687-09-7.
- Piotr Stawecki: Oficerowie dyplomowani wojska Drugiej Rzeczypospolitej. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1997. ISBN 83-04-04390-4.