Januszowice (gmina Zielonki)
Januszowice – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie krakowskim, w gminie Zielonki[4], przy drodze wojewódzkiej nr 794.
| wieś | |
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Wysokość |
ok. 251–331 m n.p.m. |
| Liczba ludności (31.12.2023) |
322[2] |
| Strefa numeracyjna |
12 |
| Kod pocztowy |
32-088[3] |
| Tablice rejestracyjne |
KRA |
| SIMC |
0344225 |
Położenie na mapie gminy Zielonki  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu krakowskiego  | |
 50°08′52″N 19°53′38″E/50,147778 19,893889[1]
| |
W Januszowicach znajduje się skalny mur o długości kilkudziesięciu metrów i wysokości do 15 m, z licznymi okapami i nieczynny kamieniołom. W 1936 roku na terenie wsi znaleziono krzemienny toporek i inne krzemienne narzędzia z neolitu[5].
Położenie edytuj
Januszowice położone są w dolinie przepływającej wzdłuż zachodniej granicy miejscowości rzeki Prądnik (Białucha), lewego dopływu Wisły[6]. Obszar ten według regionalizacji fizycznogeograficznej znajduje się w południowo-wschodniej części Wyżyny Olkuskiej (341.32) należącej do makroregionu Wyżyna Krakowsko-Częstochowska (341.3), w podprowincji Wyżyna Śląsko-Krakowska (341)[7]. Wieś znajduje się ponadto w otulinie Ojcowskiego Parku Narodowego, z wyjątkiem wysuniętego najbardziej na południe krańca miejscowości[a] położonego na terenie Parku Krajobrazowego Dolinki Krakowskie[8].
Po zachodniej stronie wsi przebiega droga wojewódzka nr 794 (Kraków – Skała)[6].
Pod względem administracyjnym Januszowice zlokalizowane są w województwie małopolskim, w powiecie krakowskim, w zachodniej części gminy Zielonki, około 10 km w linii prostej na północ od centrum Krakowa. Graniczą z następującymi miejscowościami[6][9]:
- Przybysławice (gmina Zielonki) od północy,
- Garliczka (gmina Zielonki) od wschodu,
- Trojanowice (gmina Zielonki) od wschodu i południa,
- Giebułtów (gmina Wielka Wieś) od zachodu,
- Korzkiew (gmina Zielonki) od północnego zachodu.
Biorąc pod uwagę powierzchnię wynoszącą 139,88 ha[10] Januszowice są jedną z mniejszych miejscowości w gminie Zielonki obejmującą 2,88% powierzchni gminy[6][9][b].
Najwyżej położony obszar wsi znajduje się na północnym wschodzie, w pobliżu granicy z Garliczką na wysokości około 331 m n.p.m., najniższy na krańcu południowo-zachodnim w pobliżu ul. Podwikle, w korycie Białuchy, na wysokości około 251 m n.p.m.[6][9]
W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa krakowskiego.
Demografia edytuj
Liczba mieszkańców Januszowic przekroczyła poziom 300 osób w roku 2015 i ustabilizowała się na poziomie ok. 305–325 osób.
Źródła danych oraz rodzaje (nazwy) i terminy spisów, jeśli dostępne:
- 1787[11];
- 1789[11] – Lustracja dymów i podanie ludności;
- 1808[12] – Spis wojskowy ludności Galicji;
- 1921[13] – Pierwszy Powszechny Spis Ludności – dane na 30. września;
- 1988[14] – Narodowy Spis Powszechny 1988 – dane na 6. grudnia;
- 2002[14] – Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań 2002 – dane na 20. maja;
- 2003, 2004 i 2006[15] oraz 2009–2023[2] – dane własne Urzędu gminy Zielonki na 31. grudnia danego roku.
Uwagi edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 44431
- ↑ a b Strona gminy Zielonki – Ludność. [dostęp 2024-01-23].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 376 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ GUS. Rejestr TERYT
- ↑ Stowarzyszenie Korzkiew. Januszowice. [dostęp 2018-05-08].
- ↑ a b c d e Wydawnictwo COMPASS: Mapa turystyczna gminy Zielonki. [dostęp 2021-11-05].
- ↑ Januszowice na mapie Geoserwisu GDOŚ >> Warstwa: Mezoregiony fizycznogeograficzne. Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska. [dostęp 2021-11-05].
- ↑ Januszowice na mapie Geoserwisu GDOŚ >> Warstwa: Formy ochrony przyrody. Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska. [dostęp 2021-11-05].
- ↑ a b c Geoportal krajowy. geoportal.gov.pl. [dostęp 2021-11-05].
- ↑ Strona gminy Zielonki: struktura powierzchni wg sołectw. [dostęp 2021-11-05].
- ↑ a b Wyżga 2009 ↓, s. 79.
- ↑ Wyżga 2009 ↓, s. 107.
- ↑ Wyżga 2009 ↓, s. 135.
- ↑ a b GUS Bank Danych Lokalnych - dane dla jednostek terytorialnych. [dostęp 2021-07-08].
- ↑ BIP gminy Zielonki - informacje o jednostkach pomocniczych. [dostęp 2021-09-04].
Bibliografia edytuj
- Mateusz Wyżga: W tej pięknej ziemi. Gmina Zielonki od średniowiecza do czasów współczesnych. Zielonki: Urząd Gminy Zielonki, Wydawnictwo Attyka, 2009, s. 34, 45. ISBN 978-83-926248-7-5.