Jaskinia Bliźniacza

Jaskinia Bliźniacza, Jaskinia Wysoka – jaskinia w Dolinie Bolechowickiej na Wyżynie Olkuskiej (część Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej)[1]. Administracyjnie należy do wsi Karniowice w województwie małopolskim, w powiecie krakowskim, w gminie Zabierzów[2]. Od 1968 r. obszar jaskini znajduje się na terenie częściowego Rezerwatu przyrody Wąwóz Bolechowicki[3].

Jaskinia Bliźniacza
Ilustracja
Otwory jaskini
Plan jaskini
Plan jaskini
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Położenie

Dolina Bolechowicka

Właściciel

Skarb Państwa

Długość

35 m

Deniwelacja

6 m

Wysokość otworów

340 m n.p.m.

Ekspozycja otworów

ku SW (3)

Kod

J.Olk.I-05.01

Położenie na mapie gminy Zabierzów
Mapa konturowa gminy Zabierzów, u góry znajduje się punkt z opisem „Jaskinia Bliźniacza”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Jaskinia Bliźniacza”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Jaskinia Bliźniacza”
Położenie na mapie powiatu krakowskiego
Mapa konturowa powiatu krakowskiego, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Jaskinia Bliźniacza”
Ziemia50°09′11″N 19°47′07″E/50,153056 19,785278
Strona internetowa

Opis jaskini edytuj

Jaskinia ma 3 otwory, wszystkie znajdują się na południowo-zachodniej ścianie bezimiennej skały w lewych zboczach Doliny Bolechowickiej. Znajdują się wysoko – 40 m nad dnem doliny. Najbardziej północny otwór ma wysokość 3 m. Otwory południowe położone są jeden nad drugim; górny ma wysokość 1,5 m, dolny 1 m. Za otworem północnym znajduje się przedsionek o szerokości 3 m i długości 2 m, kończący się zwężeniem, za którym znajduje się niska sala o rozmiarach 5,5 × 4,5 m. W jej stropie znajduje się komin o wysokości około 5 m i filar o średnicy 1 m. Z sali tej wychodzą trzy korytarze:

  • trzymetrowej długości w kierunku północno-zachodnim, stopniowo zacieśniający się,
  • dwa równoległe o długości 3,5 m w kierunku południowo-wschodnim. Jeden z nich jest bardzo ciasny[1].

Korytarze te doprowadzają do drugiej sali o rozmiarach 6,5 × 4,5 m. Wychodzi z niej 4-metrowej długości korytarz prowadzący do podwójnego otworu[1].

Tworzące jaskinię wapienie pochodzą z późnej jury. Jaskinia powstała w wyniku zjawisk krasowych, świadczą o tym występujące w niej kotły wirowe, poziome półki erozyjne i koliste kanały krasowe. Powstały one w warunkach wadycznych. Jaskinia jest sucha i w całości znajduje się pod wpływem zewnętrznych warunków atmosferycznych. Występuje w niej przewiew, a na oświetlonych ścianach rozwijają się glony. Ze zwierząt obserwowano komary i motyla szczerbówkę ksieni (Scoliopteryx libatrix)[1].

Historia poznania i dokumentacji edytuj

Jaskinia znana była od dawna, jej otwory są bowiem dobrze widoczne ze ścieżki wiodącej dnem doliny. Archeologicznie badał ją Gotfryd Ossowski w 1879 r., który przekopał jej namulisko. Pierwszy opis i plan jaskini opracował Kazimierz Kowalski w 1951 r.[4], aktualny plan sporządził M. Czepiel, a dokumentację A. Górny w 2009 r. Jaskinia jest współcześnie odwiedzana, świadczą o tym jej okopcone od ognisk ściany, napisy na ścianach i śmieci[1].

Przypisy edytuj

  1. a b c d e Andrzej Górny, Jaskinia Bliźniacza [online], Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy [dostęp 2019-04-28].
  2. Geoportal. Mapa topograficzna i lotnicza [online] [dostęp 2019-04-07].
  3. Utworzony Zarządzeniem Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego Nr 178 z dnia 4 listopada 1968 r. w sprawie uznania za rezerwat przyrody (M. P. Nr 50, poz. 345)
  4. K. Kowalski, Jaskinie Polski, tom. 1, Warszawa: Państwowe Muzeum Archeologiczne, 1951