Jaworek (powiat kłodzki)
Jaworek (niem. Urnitz[5]) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie kłodzkim, w gminie Międzylesie.
| wieś | |
 Kościół pw. św. Barbary w Jaworku | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Wysokość |
480–670[2] m n.p.m. |
| Liczba ludności (III 2011) |
115[3] |
| Strefa numeracyjna |
74 |
| Kod pocztowy |
57-514[4] |
| Tablice rejestracyjne |
DKL |
| SIMC |
0853748 |
Położenie na mapie gminy Międzylesie  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego  | |
Położenie na mapie powiatu kłodzkiego  | |
 50°12′57″N 16°44′12″E/50,215833 16,736667[1]
| |
| Strona internetowa | |
W przeszłości do wsi należały przysiółki:
Obecnie nazwy niestandaryzowane.
Położenie edytuj
Jaworek to wieś łańcuchowa leżąca na granicy Rowu Górnej Nysy i Masywu Śnieżnika, na wysokości około 480–670 m n.p.m.[2]
Podział administracyjny edytuj
W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa wałbrzyskiego.
Historia edytuj
Jaworek był wzmiankowany pierwszy raz w XV wieku, kiedy to wchodził w skład dóbr wilkanowskich[9]. Pod koniec XVI wieku wieś została kupiona przez magistrat Bystrzycy, na początku XVII wieku została ponownie odsprzedana w prywatne ręce[9]. W 1621 roku chłopi z Jaworka i kilku okolicznych wsi wszczęli bunt, który został stłumiony przez lisowczyków[9]. W roku 1651 właścicielem Jaworka został hrabia Michał Wenzel von Althann; wieś pozostała w posiadaniu jego rodziny do 1945 roku[9]. W XIX wieku były we wsi: trzy młyny wodne, gorzelnia, papiernia i kilka warsztatów tkackich[9]. W 1840 roku w miejscowości były 102 domy[2]. W drugiej połowie XIX wieku z uwagi na malownicze położenie Jaworek stał się letniskiem i popularną miejscowością turystyczną[9]. W 1939 roku we wsi było około 140 miejsc noclegowych, można było także wynająć konia z bryczką i przewodnika[9].
Zabytki edytuj
Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisany jest obiekt:
- Kościół pw. św. Barbary w Jaworku, filialny, wzniesiony w 1791 roku[10], należący do parafii św. Jerzego w Wilkanowie. Początkowo pełnił funkcję kaplicy cmentarnej[11].
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 45472
- ↑ a b c Słownik geografii turystycznej Sudetów. redakcja Marek Staffa. T. 16: Masyw Śnieżnika i Góry Bialskie. Warszawa: Wydawnictwo PTTK „Kraj”, 1993, s. 120-122. ISBN 83-7005-341-6.
- ↑ GUS: Ludność – struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 386 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ M. Choroś, Ł. Jarczak, Słownik nazw miejscowych Dolnego Śląska, Opole 1995, s. 49.
- ↑ Zarządzenie Ministra Administracji Publicznej z dnia 4 kwietnia 1950 r. o przywróceniu i ustaleniu nazw miejscowości. [online], isap.sejm.gov.pl [dostęp 2023-07-31].
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji Publicznej z dnia 2 kwietnia 1949 r. o przywróceniu i ustaleniu nazw miejscowości. [online], isap.sejm.gov.pl [dostęp 2023-07-31].
- ↑ a b Zarządzenie Ministra Administracji Publicznej z dnia 4 kwietnia 1950 r. o przywróceniu i ustaleniu nazw miejscowości. [online], isap.sejm.gov.pl [dostęp 2023-07-31].
- ↑ a b c d e f g Waldemar Brygier, Tomasz Dudziak: Ziemia Kłodzka. Pruszków: Oficyna Wydawnicza "Rewasz", 2010, s. 337. ISBN 978-83-89188-95-3.
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych, nr rej.: 1359/WŁ z 10.12.1990.
- ↑ Adam Bałabuch, Stanisław Chomiak, Marek Korgul, Wiesław Mróz, Stanisław Szupieńko, Sławomir Wiśniewski, Jan Zyzak: Schematyzm Diecezji Świdnickiej. Świdnica: Świdnicka Kuria Biskupia, 2005. ISBN 83-921533-0-8.
Bibliografia edytuj
- Waldemar Brygier, Tomasz Dudziak, Iwona Chomiak, Ziemia Kłodzka, Pruszków: Oficyna Wydawnicza "Rewasz", 2010, ISBN 978-83-89188-95-3, OCLC 751422625.
- Słownik geografii turystycznej Sudetów. Marek Staffa (redakcja). T. 16: Masyw Śnieżnika i Góry Bialskie. Warszawa: Wydawnictwo PTTK „Kraj”, 1993, ISBN 83-7005-341-6