Jeżewo (województwo wielkopolskie)
Jeżewo (niem. Jezewo) – wieś w Polsce, w woj. wielkopolskim, pow. gostyńskim, gminie Borek Wielkopolski, leżąca w odległości 3 km na północ od Borku.
| wieś | |
_ID_650391.jpg) Kościół Wszystkich Świętych w Jeżewie | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności |
353 |
| Strefa numeracyjna |
65 |
| Kod pocztowy |
63-810[2] |
| Tablice rejestracyjne |
PGS |
| SIMC |
0369372 |
Położenie na mapie gminy Borek Wielkopolski  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu gostyńskiego  | |
 51°56′24″N 17°13′09″E/51,940000 17,219167[1]
| |
Miejscowość jest siedzibą parafii Wszystkich Świętych. W strukturze kościoła rzymskokatolickiego parafia należy do metropolii poznańskiej, archidiecezji poznańskiej, dekanatu boreckiego. We wsi znajduje się zabytkowy kościół o konstrukcji ryglowej z roku 1740. Współcześnie sołectwo liczy 365 mieszkańców i znajduje się w jego pobliżu zbiornik retencyjny[3]. Teren sołectwa obejmuje także osady Frasunek, Liż i Stawiszyn[3].
Historia edytuj
Jeżewo wraz z Frasunkiem i Jaworami stanowiło obszar najwcześniejszego osadnictwa na ziemi gostyńskiej[3]. Znalezione na terenie wsi zabytki z epoki kamienia świadczą o starym osadnictwie. W okresie średniowiecza był tu gród. Od XII wieku tereny te były własnością rodu Świnków[3] oraz wsią rycerską. Miejscowi mieszkańcy otrzymali czynszowe prawa miejskie już w XIII wieku[3]. W końcu XVII wieku Jeżewo przeszło pod kontrolę rodu Raczyńskich, stając się centralną siedzibą rozległego obszaru, do którego należały również: Jawory, Wycisłowo, Koszkowo, Wroniny, Frasunek, Liż i Stawiszyn. Chłopów uwłaszczono w 1838 roku, a ci, którzy żądali uwłaszczenia, zostali przeniesieni do Wycisłowa, z kolei w Jeżewie powstał folwark. Hrabia Edward Raczyński, ówczesny właściciel Jeżewa, we współpracy z dyrekcją Kasyna Gostyńskiego, założył w 1841 roku dwuletnią szkołę rolniczą, która dostosowana była do wymagań ówczesnego rolnictwa. Językiem wykładowym był polski, a do szkoły przyjmowani byli absolwenci trzech klas gimnazjalnych. W połowie XIX wieku klucz Jeżewski stał się wzorowym ośrodkiem rolniczym, obejmującym gorzelnię, cukrownię, tartak, browar, cegielnię i młyn wodny. Dworek myśliwski wybudowany przez Edwarda Raczyńskiego obecnie pełni funkcję mieszkalną. I połowie XIX w. właścicielem Jeżewa był także warszawski kupiec Gabriel Bergson[4].
W 1909 roku wieś była w powiecie gostyńskim rejencji poznańskiej w Wielkim Księstwie Poznańskim[5]. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa leszczyńskiego.
Kościół edytuj
Pierwsze wzmianki o kościele w Jeżewie pochodzą z roku 1427[6]. Obecna budowla, bardzo interesująca z architektonicznego punktu widzenia, została wzniesiona w 1740 roku[6]. Jest to drewniana konstrukcja szkieletowa. Wnętrze ozdobione jest obrazem autorstwa Wojciecha Budzyńskiego[6], datowanym na rok 1746[6]. W sąsiedztwie kościoła znajduje się również drewniana dzwonnica z 1832 roku oraz plebania, wzniesiona w latach 1818-1825[6].
Przypisy edytuj
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 46869
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 408 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ a b c d e Edmund Wolski: Borek Wielkopolski: miasto i gmina. Piła: Wydawnictwo "Media", 2011, s. 37. ISBN 978-83-60546-62-8. (pol.).
- ↑ Reychman 1936 ↓.
- ↑ Księga adresowa polskich właścicieli ziemskich Wielkiego Księstwa Poznańskiego z uwzglednieniem powiatu, stacyi poczty, telegrafu, dworca, Poznań 1909, s. 8.
- ↑ a b c d e Edmund Wolski, Renata Drozd, Borek Wielkopolski: miasto z 625-letnią historią, Piła: Wydawnictwo "Media", 2017, s. 31, ISBN 978-83-60546-01-7 [dostęp 2023-08-27] (pol.).
Bibliografia edytuj
- Kazimierz Reychman: Szkice genealogiczne, Serja I. Warszawa: Hoesick F., 1936, s. 11–18.
- Jeżewo. borekwlkp.home.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-03-10)].