Jekatierina Gordiejewa
Jekatierina „Katia” Aleksandrowna Gordiejewa, ros. Екатерина Александровна Гордеева (ur. 28 maja 1971 w Moskwie) – radziecka i rosyjska łyżwiarka figurowa, startująca w parach sportowych z mężem Siergiejem Grińkowem. Dwukrotna mistrzyni olimpijska z Calgary (1988) i Lillehammer (1994), czterokrotna mistrzyni świata (1986, 1987, 1989, 1990), trzykrotna mistrzyni Europy (1988, 1990, 1994), mistrzyni świata juniorów (1985), mistrzyni Związku Radzieckiego (1987) i mistrzyni Rosji (1994). Zakończyła karierę amatorską w 1994 roku.
 Jekatierina Gordiejewa (2012) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Reprezentacja | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Konkurencja | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Partner sportowy | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Trener |
Włodzimierz Zacharow, Stanisław Leonowicz, Stanisław Żuk, Nadieżda Szewałowska | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Klub |
CSKA Moskwa | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Zakończenie kariery |
1994 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Dorobek medalowy | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Po nagłej śmierci męża Siergieja Grińkowa 20 listopada 1995 roku występowała w rewiach łyżwiarskich jako solistka.
Życie prywatne edytuj
Gordiejewa urodziła się w rodzinie Jeleny Lwownej Gordiejewej, operatorki telefonicznej TASS i Aleksandra Aleksiejewicza Gordiejewa, tancerza Chóru Aleksandrowa (zm. 2008 r.)[1]. Ma młodszą siostrę Mariję (ur. 1975) mieszkającą w Moskwie[1].
Po 10 latach wspólnej kariery łyżwiarskiej, 20 kwietnia 1991 r. Jekatierina poślubiła podczas ceremonii cywilnej swojego partnera sportowego Siergieja Grińkowa. Osiem dni później, czyli 28 kwietnia odbył się ich ślub kościelny[1]. Gordiejewa i Grińkow zaczęli być parą poza lodowiskiem w 1989 roku. Jak przyznała Gordiejewa w filmie dokumentalnym „My Sergei” (1998) Siergiej pojawił się niespodziewanie na zabawie sylwestrowej 1988, gdzie po raz pierwszy się pocałowali[2]. 11 września 1992 r. w Morristown na świat przyszła ich córka Daria Siergiejewna Grińkowa[1].
Jej mąż Siergiej Grińkow zmarł nagle 20 listopada 1995 r. podczas ich treningu do rewii łyżwiarskiej w Lake Placid[3]. Sekcja wykazała, że Grińkow w ciągu ostatniej doby przed śmiercią przeszedł bezbolesny atak serca, którego przyczyną było nieleczone nadciśnienie i prawie całkowite zablokowanie dwóch tętnic wieńcowych[4]. W późniejszym czasie okazało się, że zarówno Siergiej jak i jego ojciec, który zmarł w 1990 r. cierpieli na tę samą chorobę serca[5]. Gordiejewa została wdową w wieku 24 lat. 27 lutego 1996 r. w Hartford odbyła się uroczystość na cześć Siergieja Grińkowa w której wzięli udział przyjaciele pary m.in. Wiktor Petrenko, Marina Klimowa, Siergiej Ponomarienko, Oksana Bajuł, Aleksandr Fadiejew. Gordiejewa po raz pierwszy wystąpiła jako solistka w programie do V symfonii Mahlera ułożonym przez Marinę Zujewę. W 1996 r. we współpracy z E.M. Swift Gordiejewa wydała powieść biograficzną „Mój Siergiej - opowieść o miłości", zaś w 1998 r. drugą książkę „Listy do Darii"[6]. W tym samym roku opublikowano film dokumentalny „My Sergei”, który przedstawia historię miłości i kariery pary Gordiejewa / Grińkow[7].
W 1998 r. podczas rewii łyżwiarskiej Gordiejewa poznała Ilję Kulika, mistrza olimpijskiego 1998 z którym jeździła w parze podczas programów grupowych[6]. 15 czerwca 2001 r. na świat przyszła ich córka Jelizawieta (Liza). Gordiejewa i Kulik wzięli ślub 10 czerwca 2002 r. w San Francisco[6]. W 2016 r. w jawnym raporcie sądu hrabstwa Orange potwierdzono, że 26 lutego 2016 Kulik wniósł sprawę o rozwód z Gordiejewą[8].
Kariera edytuj
Kariera amatorska edytuj
Gordiejewa zaczęła trenować łyżwiarstwo figurowe w wieku 4 lat. W 1981 roku mając 10 lat poznała swojego starszego o 4 lata partnera sportowego i przyszłego męża Siergieja Grińkowa. Na początku zarówno ona jak i Siergiej chcieli być solistami, ale para została dobrana przez trenerów i rozpoczęła wspólne treningi w moskiewskiej kuźni mistrzów łyżwiarskich w klubie CSKA Moskwa[2]. Obydwoje uczęszczali do szkoły sportowej co pozwalało im na treningi w klubie sportowym. Ich pierwszym trenerem w latach 1981–1983 był Włodzimierz Zacharow. Następnie w latach 1983–1985 trenowali pod okiem Nadieżdy Szewałowskiej. Para Gordiejewa / Grińkow zadebiutowała 5. miejscem na mistrzostwach świata juniorów 1984, zaś rok później zostali mistrzami świata juniorów oraz zajęli 6. miejsce w mistrzostwach Związku Radzieckiego.
W 1985 roku wielki talent pary odkrył słynny trener łyżwiarski Stanisław Żuk, który zaprosił ich do współpracy. Sezon 1985/1986 był debiutem pary Gordiejewa / Grińkow na arenie międzynarodowej. Jedynymi zawodami w których para zajęła lokatę poniżej pierwszego bądź drugiego stopnia podium były zawody Prize of Moscow News 1985. Gordiejewa / Grińkow zajmowali miejsce pierwsze po programie krótkim, jednak w programie dowolnym zaliczyli aż trzy upadki[9]. Para wraz z trenerami udoskonaliła swój program i na mistrzostwach Związku Radzieckiego 1986 zdobyli srebrny medal[9]. Następnie po zdobyciu wicemistrzostwa Europy 1986 przegrywając jedynie z parą Wałowa / Wasiljewe[10], niespełna 15-letnia Gordiejewa (15 lat skończyła dopiero w maju) i 18-letni Grińkow zostali po raz pierwszy mistrzami świata[11]. Pomimo obfitego w sukcesy sezonu para nie był zadowolona ze współpracy z trenerem Żukiem, który jak twierdzili nadużywał tym czasie alkoholu i za bardzo eksploatował parę na ciężkich treningach[3]. W 1986 roku Centralny Klub Armii Czerwonej (CSKA Moskwa) przyjął prośbę pary, a ich nowym trenerem został Stanisław Leonowicz[3].
W sezonie 1986/1987 Gordiejewa / Grińkow oprócz zdobycia tytułu mistrzów Związku Radzieckiego zajęli drugie miejsce na zawodach Skate Canada International. Na mistrzostwach Europy 1987 w Sarajewie wykonywali jako jedyni na świecie poczwórne podnoszenie twistowe ze szpagatem. Podczas programu dowolnego (który odbywał się w dzień dwudziestych urodzin Siergieja) zaraz po wykonaniu ww. podnoszenia u spodni Siergieja Grińkowa pękło strzemiączko. Incydent ten zauważył jeden z sędziów i kazał wyłączyć muzykę. Mimo to para kontynuowała swój program, który dokończyła bez muzyki zachowując idealny rytm. Jednak sędziowie nakazali powtórzyć program po dwóch następnych parach. Gordiejewa i Grińkow nie pojechali powtórnie i zostali zdyskwalifikowani[9]. W późniejszym czasie, w filmie dokumentalnym „My Sergei” (1998) Gordiejewa tłumaczyła, że nie rozumieli oni zasad postępowania sędziów w takiej sytuacji i nie byli świadomi konsekwencji takiego incydentu, dlatego nie przerwali programu i byli zbyt zmęczeni, żeby móc wykonać go ponownie. Pomimo braku medalu na mistrzostwach starego kontynentu, para Gordiejewa / Grińkow potwierdziła swoją dominację zdobywając drugi tytuł mistrzów świata w Cincinnati[9].
Sezon olimpijski 1987/1988 rozpoczęli od zwycięstwa w Prize of Moscow News 1987. Następnie zdobyli pierwszy tytuł mistrzów Europy w Pradze. Debiutując Zimowych Igrzyskach Olimpijskich 1988 w kanadyjskim Calgary Jekatierina miała 16 lat (17. urodziny w maju), a Siergiej 21. 16 lutego 1988 roku Gordiejewa / Grińkow zostali najmłodszymi mistrzami olimpijskimi pokonując parę sowiecką Wałowa / Wasiljew oraz parę amerykańską Watson / Oppegard[12]. Na mistrzostwach świata 1988 w Budapeszcie zdobyli srebrny medal z powodu upadku.
W 1989 roku zdobyli trzeci tytuł mistrzów świata w Paryżu. W tym samym roku ich prywatne relacje uległy zmianie, a para sportowa została również parą poza lodowiskiem.
W sezonie 1989/1990 byli niepokonani. Wygrali japońskie zawody NHK Trophy, Igrzyska dobrej woli w Seattle oraz dwa tytuły mistrzowskie: czwarty tytuł mistrzów świata i drugi tytuł mistrzów Europy.
Kariera profesjonalna edytuj
Jesienią 1990 oficjalnie zakończyli karierę amatorską i rozpoczęli występy jako łyżwiarze profesjonalni. Przepisy nie zezwalały występu w zawodach łyżwiarzom jeżdżącym równolegle w rewiach. W latach 1990–1992 brali udział w wielu pokazach m.in. Stars on Ice oraz rywalizowali w mistrzostwach świata profesjonalistów na których zdobyli srebro w 1990 roku i dwa złota w kolejnych dwóch latach. Gdy Międzynarodowa Unia Łyżwiarska (ISU) wprowadziła możliwość rywalizacji w zawodach łyżwiarzom jeżdżącym w profesjonalnych pokazach Gordiejewa i Grińkow postanowili powrócić w sezonie olimpijskim 1993/1994, a następnie wygrali trzeci tytuł mistrzów świata profesjonalistów 1994.
W sezonie 1994/1995 para występowała w wielu rewiach łyżwiarskich aż do nagłej śmierci Siergieja 20 listopada 1995 roku, gdy para przygotowywała się do pierwszego występu w pokazie Stars on Ice 1995–1996.
Powrót do kariery amatorskiej edytuj
Sezon olimpijski 1993/1994 był drugim sezonem pary Gordiejewa / Grińkow w którym pozostali niepokonani. Po triumfie w Skate Canada International zostali mistrzami Rosji, a następnie zostali po raz trzeci mistrzami Europy w Kopenhadze.
Przed konkursem olimpijskim byli wymieniani w gronie faworytów do złotego medalu. Na Zimowych Igrzyskach Olimpijskich 1994 w norweskim Lillehammer potwierdzili swoją dominację wykonując program krótki Flamenco i program dowolny do Sonaty Księżycowej Ludwiga van Beethovena. 15 lutego 1994 roku zdobyli drugi tytuł mistrzów olimpijskich[13]. Sezon zakończyli wywalczeniem czwartego tytułu mistrzów świata w Halifax.
Inne edytuj
Jesienią 2010 roku Gordiejewa wzięła udział w amerykańskim programie telewizyjnym Battle of the Blades. W listopadzie 2010 r. w parze z byłym hokeistą Walerijem Bure wygrali drugą edycję programu[14]. Gordiejewa i Bure są wychowankami tego samego klubu CSKA Moskwa. Bure w trakcie nagrywania programu przyznał, że w latach 80. wspólnie ze swoją drużyną hokejową oglądali treningi Gordiejewej i Grińkowa czekając na treningi hokejowe, które rozpoczynały się po zejściu z lodu łyżwiarzy figurowych. Pomimo tego Gordiejewa i Bure nie mieli szansy poznania się w tamtym czasie i nastąpiło to dopiero w trakcie nagrywania programu ponad 20 lat później.
Osiągnięcia edytuj
Z Siergiejem Grińkowem
 ZSRR
|
 Rosja
| |||||||||||||||||
| Zawody | 83–84 | 84–85 | 85–86 | 86–87 | 87–88 | 88–89 | 89–90 | 90–91 | 91–92 | 92–93 | 93–94 | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Międzynarodowe | ||||||||||||||||||
| Igrzyska olimpijskie | 1 | 1 | ||||||||||||||||
| Mistrzostwa świata | 1 | 1 | 2 | 1 | 1 | |||||||||||||
| Mistrzostwa Europy | 2 | WD | 1 | 1 | 1 | |||||||||||||
| Igrzyska dobrej woli | 1 | |||||||||||||||||
| NHK Trophy | 1 | |||||||||||||||||
| Prize of Moscow News | 4 | 1 | ||||||||||||||||
| Skate Canada International | 1 | 2 | 1 | |||||||||||||||
| Międzynarodowe: Kategorie młodzieżowe | ||||||||||||||||||
| Mistrzostwa świata juniorów | 5 | 1 | ||||||||||||||||
| Krajowe | ||||||||||||||||||
| Mistrzostwa Rosji | 1 | |||||||||||||||||
| Mistrzostwa Związku Radzieckiego | 6 | 2 | 1 | |||||||||||||||
| Inne | ||||||||||||||||||
| Mistrzostwa świata profesjonalistów | 2 | 1 | 1 | 1 | ||||||||||||||
Programy edytuj
Oficjalna strona Jekatieriny Gordiejewej wymienia 18 programów pary Gordiejewa / Grińkow[15].
| Sezon | Program krótki | Program dowolny | Gala |
|---|---|---|---|
| 1994–95 |
| ||
| 1993–94 |
|
|
|
| 1992–93 | |||
| 1991–92 | |||
| 1990–91 | |||
| 1989–90 |
|
|
|
| 1988–89 |
|
|
|
| 1987–88 |
|
||
| 1986–87 |
|
|
|
| 1985–86 |
|
|
|
Trenerzy i choreografowie edytuj
Jekatierina Gordiejewa i Siergiej Grińkow trenowani byli przez:
- 1981–1983: Włodzimierz Zacharow
- 1983–1985: Nadieżda Szewałowska
- 1985–1986: Stanisław Żuk
- 1986–1990: Stanisław Leonowicz
- 1993–1994: Włodzimierz Zacharow
Choreografię do ich programów układali[15]:
- 1985–1986: Stanisław Żuk
- 1985–1995: Marina Zujewa
- 1994–1995: Sandra Bezic, Michael Seibert
Nagrody i odznaczenia edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d Short Biography. godeeva.com. [dostęp 2018-08-15]. (ang.).
- ↑ a b RESTRICTED: Love of Her Life. People, 1996-10-14. [dostęp 2018-08-16]. (ang.).
- ↑ a b c Ekaterina Gordeeva [online], Encyclopedia.com [dostęp 2022-02-25].
- ↑ Lawrence K. Altman: FIGURE SKATING;Russian Skater Died After Heart Attack, Doctor Says. The New York Times, 1995-11-22. [dostęp 2018-08-15]. (ang.).
- ↑ Lawrence K. Altman: THE DOCTOR'S WORLD;Handling Shock and Frustration In Trying to Save a Great Athlete. The New York Times, 1995-11-28. [dostęp 2018-08-15]. (ang.).
- ↑ a b c Then & Now: Ekaterina Gordeeva. CNN, 2005-06-22. [dostęp 2018-08-15]. (ang.).
- ↑ Filmweb: My Sergei (1998) TV. Filmweb. [dostęp 2018-08-15]. (pol.).
- ↑ Unicourt Report: Ilia Kulik Vs Ekaterina Gordeeva. Unicourt, 2016-02-26. [dostęp 2018-08-15]. (ang.).
- ↑ a b c d Anatoli Shelukhin: Promising new faces. Gordeeva and Grinkov – Champions Again! (Soviet Life). [w:] gordeeva.com [on-line]. Soviet Life, 1987. [dostęp 2018-08-16]. (ang.).
- ↑ Yelena Valova and Oleg Vasilyev won the..., Los Angeles Times, 29 stycznia 1986 [dostęp 2022-02-25] (ang.).
- ↑ Figure Skating: Two Soviet Teen-Agers Win Pairs, Los Angeles Times, 19 marca 1986 [dostęp 2022-02-25] (ang.).
- ↑ E.M. Swift: A magical twosome. Sports Illustrated, 1988-02-29. [dostęp 2018-08-16]. (ang.).
- ↑ Randy Harvey: Russian Pairs Are Two Good : Figure skating: Gold medalists in 1988, Ekaterina Gordeeva and Sergei Grinkov, win again, with '92 winners second.. Los Angeles Times, 1994-02-16. [dostęp 2018-08-16]. (ang.).
- ↑ Etan Vlessing: 'Battle of the Blades' Ends With Shattered Trophy. Hollywood Reporter, 2011-11-23. [dostęp 2018-08-15]. (ang.).
- ↑ a b Programs. godeeva.com. [dostęp 2018-08-16]. (ang.).
- ↑ World Hall of Fame Members. World Figure Skating Museum and Hall of Fame. [dostęp 2018-12-31]. (ang.).
Bibliografia edytuj
- Jekatierina Gordiejewa, E.M. Swift: Mój Siergiej: Opowieść o miłości. 1998.