Jelte Wicherts
Jelte Michiel Wicherts (ur. 13 września 1976 w Amersfoort) – holenderski psycholog, profesor Uniwersytetu w Tilburgu. Zajmuje się metodologią i statystyką, oraz psychometrią inteligencji. Współprowadzi uniwersytecki ośrodek Meta-Research Center, promujący otwartą naukę i poświęcony pracy nad metodami wykrywania błędów i oszustw naukowych[1][2][3].
Data i miejsce urodzenia |
13 września 1976 |
---|---|
Tytuł naukowy |
doktor |
Alma Mater | |
Uczelnia | |
Strona internetowa |
Życiorys edytuj
Wykształcenie edytuj
Uzyskał tytuł magistra (2002, cum laude) i doktora (2007, cum laude) metod psychologicznych na Uniwersytecie Amsterdamskim, broniąc dysertację Group differences in intelligence test performance pod kierunkiem Conora Dolana[2][4].
W trakcie studiów, zainspirowany m.in. publikacją Johna Ioannidisa z 2005 o złej wartości predykcyjnej nauki[5], zaczął zajmować się problemem jakości i kryzysu replikacji nauki, skupiając się na znanej sobie dziedzinie, psychologii. Jedno z badań, jakie przeprowadził, miało polegać na odtworzeniu analiz badań opublikowanych w czasopismach naukowych. Wbrew zasadom wybranych periodyków, 73% autorów nie udostępniło mu jednak potrzebnych do tego surowych danych[6].
Praca edytuj
Między 2007–2012 pracował na Uniwersytecie Amsterdamskim, od 2012 jest profesorem Uniwersytetu w Tilburgu. Jest członkiem prowadzonego przez Ioannidisa Meta-Research Innovation Center w Stanford, i współzałożycielem Meta-Research Center w Tilburgu, razem z Marcelem van Assenem, który brał udział w ujawnieniu oszustw naukowych Diederika Stapela[2][7].
Napisał szereg prac w swoim oryginalnym obszarze badawczym – psychometrii. Krytycznie ocenił metody stosowane do wykazywania różnic międzygrupowych w inteligencji, wskazując m.in. na brak równoważności pomiaru tych narzędzi[2]. Wykonał szersze metaanalizy oszacowań tzw. „narodowego IQ” krajów afrykańskich wg Lynna i Vanhanena, uzyskując znacznie wyższe wyniki niż ci autorzy, nawet przy stosowaniu ich metodologii[8][9][10][11]. Jest też współautorem metaanalizy i próby replikacji badań nad zagrożeniem stereotypem, które nie potwierdziły występowania tego zjawiska w kontekście nauki matematyki u holenderskich uczennic[12][13].
W ramach MRC bierze udział w prowadzonym przez Michèle Nuijten projekcie statcheck, który rozwija wolny pakiet języka R służący do automatycznego wykrywania błędów statystycznych w publikacjach naukowych. Zespół użył tego narzędzia do analizy 30717 artykułów, znajdując nieścisłości zakwalifikowane jako drobne w blisko połowie, a poważne nieścisłości w 12,9% tekstów[2][14][15].
Zajmuje się ponadto takimi problemami metodologicznymi jak HARKing i P-hacking[16]. Zasiada w redakcjach naukowych takich czasopism jak Psychological Science, Intelligence, Psychological Methods, Journal of Health Psychology, PLOS ONE, oraz Frontiers in Quantitative Psychology and Measurement[2].
Przypisy edytuj
- ↑ Erik Stokstad , The truth squad, „Science”, 361 (6408), 2018, s. 1189–1191, DOI: 10.1126/science.361.6408.1189, ISSN 0036-8075, PMID: 30237339 [dostęp 2019-03-09] (ang.).
- ↑ a b c d e f Jelte Wicherts [online], Berkeley Initiative for Transparency in the Social Sciences, 27 stycznia 2017 [dostęp 2019-03-09] (ang.).
- ↑ ISIR board member Jelte Wicherts awarded prestigious ERC Consolidator Grant to improve statistical rigour in psychology [online], International Society for Intelligence Research, 5 grudnia 2016 [dostęp 2019-03-09] (ang.).
- ↑ Bio [online], Jelte Wicherts, 16 grudnia 2015 [dostęp 2019-03-09] (ang.).
- ↑ John P.A. Ioannidis , Why Most Published Research Findings Are False, „PLOS Medicine”, 2 (8), 2005, e124, DOI: 10.1371/journal.pmed.0020124, ISSN 1549-1676, PMID: 16060722, PMCID: PMC1182327 [dostęp 2019-03-09] (ang.).
- ↑ Jelte M. Wicherts i inni, The poor availability of psychological research data for reanalysis., „American Psychologist”, 61 (7), 2006, s. 726–728, DOI: 10.1037/0003-066X.61.7.726, ISSN 1935-990X [dostęp 2019-03-09] (ang.).
- ↑ Benedict Carey , Noted Dutch Psychologist, Stapel, Accused of Research Fraud, „The New York Times”, 2 listopada 2011, ISSN 0362-4331 [dostęp 2019-03-09] (ang.).
- ↑ Charles Kenny , Dumb and Dumber [online], Foreign Policy, 30 kwietnia 2012 [dostęp 2019-03-09] (ang.).
- ↑ Jelte M. Wicherts , Conor V. Dolan , Han L.J. van der Maas , A systematic literature review of the average IQ of sub-Saharan Africans, „Intelligence”, 38 (1), 2010, s. 1–20, DOI: 10.1016/j.intell.2009.05.002 [dostęp 2019-03-09] (ang.).
- ↑ Jelte M. Wicherts , Conor V. Dolan , Han L.J. van der Maas , The dangers of unsystematic selection methods and the representativeness of 46 samples of African test-takers, „Intelligence”, 38 (1), 2010, s. 30–37, DOI: 10.1016/j.intell.2009.11.003 [dostęp 2019-03-09] (ang.).
- ↑ Jelte M. Wicherts i inni, Another failure to replicate Lynn's estimate of the average IQ of sub-Saharan Africans, „Learning and Individual Differences”, 20 (3), 2010, s. 155–157, DOI: 10.1016/j.lindif.2010.03.010 [dostęp 2019-03-09] (ang.).
- ↑ Paulette C. Flore , Jelte M. Wicherts , Does stereotype threat influence performance of girls in stereotyped domains? A meta-analysis, „Journal of School Psychology”, 53 (1), 2015, s. 25–44, DOI: 10.1016/j.jsp.2014.10.002, ISSN 1873-3506, PMID: 25636259 [dostęp 2019-03-09] .
- ↑ Paulette C. Flore , Joris Mulder , Jelte M. Wicherts , The influence of gender stereotype threat on mathematics test scores of Dutch high school students: a registered report, „Comprehensive Results in Social Psychology”, 0 (0), 2019, s. 1–35, DOI: 10.1080/23743603.2018.1559647, ISSN 2374-3603 [dostęp 2019-03-09] .
- ↑ Michèle B. Nuijten i inni, The prevalence of statistical reporting errors in psychology (1985–2013), „Behavior Research Methods”, 48 (4), 2016, s. 1205–1226, DOI: 10.3758/s13428-015-0664-2, ISSN 1554-3528, PMID: 26497820, PMCID: PMC5101263 [dostęp 2019-03-09] (ang.).
- ↑ Stephen Buranyi , The high-tech war on science fraud, „The Guardian”, 1 lutego 2017, ISSN 0261-3077 [dostęp 2019-03-09] (ang.).
- ↑ Jelte M. Wicherts i inni, Degrees of Freedom in Planning, Running, Analyzing, and Reporting Psychological Studies: A Checklist to Avoid p-Hacking, „Frontiers in Psychology”, 7, 2016, DOI: 10.3389/fpsyg.2016.01832, ISSN 1664-1078, PMID: 27933012, PMCID: PMC5122713 [dostęp 2019-03-09] .