Jerzy Cynk
Jerzy Bogdan Cynk (ur. 11 maja 1925 w Warszawie, zm. 18 listopada 2016 w Wielkiej Brytanii[1]) – polski historyk, autor wielu publikacji w języku angielskim na temat polskiego lotnictwa.
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data śmierci | |
| Zawód, zajęcie |
historyk |
| Odznaczenia | |
 
| |
Życiorys edytuj
Syn Maksymiliana i Stefanii z Domiańskich. W 1939 roku był uczniem Gimnazjum Wojciecha Górskiego w Warszawie[2]. Był członkiem Szarych Szeregów[1]. W 1942 roku wstąpił do Warszawskiego Koła Lotniczego konspiracyjnego Aeroklubu Warszawskiego, a od października tego roku był żołnierzem Armii Krajowej, rozpoczynając naukę w konspiracyjnej Podchorążówce Lotnictwa[2]. Między innymi, od 1943 roku kolportował konspiracyjne pismo lotnicze „Wzlot”[2]. 21 czerwca 1943 roku został aresztowany przez Niemców i 6 sierpnia 1943 r. wysłany do obozu koncentracyjnego Auschwitz (miał numer obozowy 135649), a w listopadzie 1944 r. przeniesiony do Sachsenhausen[2]. Uwolniony 3 maja 1945 roku pod Salzburgiem, we wrześniu 1945 wstąpił do 2 Korpusu PSZ, gdzie służył w kontrwywiadzie w Ekspozyturze Informacji „Włochy”[2]. Od sierpnia 1946 zamieszkał w Wielkiej Brytanii, otrzymał świadectwo maturalne 3 DSK w Bodney[2].
Od 1953 roku publikował artykuły na temat polskiego lotnictwa w brytyjskiej prasie lotniczej, począwszy od „Flight”[2]. Nawiązał w tym okresie kontakt z licznymi polskimi przedwojennymi konstruktorami lotniczymi i lotnikami przebywającymi na emigracji, zbierając bazę źródłową do historii polskiego lotnictwa i przemysłu lotniczego[2]. Między innymi uzyskał informacje i szkice niezrealizowanych projektów samolotów[2]. Po odwilży październikowej w 1956 roku w Polsce, rozpoczął też współpracę z historykami lotnictwa w kraju, przede wszystkim Andrzejem Glassem i Feliksem Pawłowiczem[2]. Sam stał się wieloletnim współpracownikiem „Skrzydlatej Polski”. Jest autorem pierwszego przeglądowego opracowania opisującego wszystkie konstrukcje lotnicze powstałe w Polsce do II wojny światowej (Polish Aircraft 1893-1939, 1971)[2]. Zajął się następnie badaniami nad historią działań polskiego lotnictwa podczas wojny. W 1990 roku został oficjalnym historykiem Polish Air Force Association in Great Britain, opracowując następnie dzieło The Polish Air Force at War. The Official History (1998)[2].
11 listopada 1990 został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski przez prezydenta Ryszarda Kaczorowskiego[3]. Uhonorowany doktoratem honoris causa Polskiego Uniwersytetu na Obczyźnie w Londynie (19 października 2012). Odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski przez prezydenta B. Komorowskiego (25 października 2012)[4].
Twórczość edytuj
- Polish Aircraft 1893-1939 (1971, Puntnam)
- History of Polish Air Force 1918-1939 (1972, Osprey)
- Siły lotnicze Polski i Niemiec - wrzesień 1939 (1989, Wydawnictwa Komunikacji i Łączności)
- Samolot bombowy PZL P-37 Łoś. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1990. ISBN 83-206-0836-8.
- The Polish Air Force at War. The Official History Vol.1 1939-1943 (1998, Schiffer Publishing Ltd.)
- The Polish Air Force at War. The Official History Vol.2 1943-1945 (1998, Schiffer Publishing Ltd.)
- Polskie Lotnictwo Myśliwskie w boju wrześniowym (2000, AJ-Press)
Przypisy edytuj
- ↑ a b Odszedł Jerzy Bogdan Cynk. altair.com.pl, 21 listopada 2016.
- ↑ a b c d e f g h i j k l Cynk 2000 ↓, s. XV-XVI
- ↑ Komunikat o nadaniu Orderu Odrodzenia Polski z dnia 11 listopada 1990 roku. „Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej”, s. 55, Nr 4 z 20 grudnia 1990.
- ↑ Odznaczenia dla Jerzego Cynka. „Skrzydlata Polska”, s. 64, 2012-12. Altair.pl. ISSN 0137-866x.
Bibliografia edytuj
- Jerzy B. Cynk: Polskie Lotnictwo Myśliwskie w boju wrześniowym. Gdańsk: AJ-Press, 2000. ISBN 83-7237-027-3.