Jerzy Hipolit Palusiński

polski pilot wojskowy

Jerzy Hipolit Palusiński vel Palus[1] (ur. 13 sierpnia 1912 w Częstochowie[2], zm. 14 maja 1984 w Fordingbridge[3]), kapitan pilot Wojska Polskiego, major (ang. Squadron Leader) Królewskich Sił Powietrznych, kawaler Krzyża Srebrnego Orderu Wojennego Virtuti Militari.

Jerzy Hipolit Palusiński
Jerzy Hipolit Palus
2 zwycięstwa
kapitan pilot kapitan pilot
Data i miejsce urodzenia

13 sierpnia 1912
Częstochowa

Data i miejsce śmierci

14 maja 1984
Fordingbridge

Przebieg służby
Siły zbrojne

Wojsko Polskie
Polskie Siły Zbrojne

Formacja

Lotnictwo Wojska Polskiego
RAF

Jednostki

111 eskadra myśliwska,
dywizjon 303,
dywizjon 306,
dywizjon 308,
dywizjon 316

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa,
kampania wrześniowa,
bitwa o Anglię

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Walecznych (1920–1941) Medal Lotniczy (trzykrotnie)

Życiorys edytuj

Syn Adama i Jadwigi[3]. Uczęszczał do Gimnazjum im. H. Sienkiewicza. Wraz z Hieronimem Dudwałem pod okiem profesora Jarzębińskiego zbudował szybowiec. Skończył kurs szybowcowy w Bezmiechowej w Bieszczadach. W 1934 r. zdał maturę i wstąpił do Szkoły Podchorążych Lotnictwa w Dęblinie, którą ukończył 1 października 1937 r. (X promocja, 14. lokata)[4]. Otrzymał przydział do 1 pułku lotniczego w Warszawie.

W chwili wybuchu II wojny światowej służył w 111. „Kościuszkowskiej” eskadrze myśliwskiej III dywizjonu 1 pułku lotniczego na Okęciu w Warszawie. 1 września 1939 roku zaatakował 12 niemieckich samolotów[5], zestrzelił Dorniera Do 17, uszkodził drugi samolot, lecz sam został zestrzelony przez Messerschmitta Bf 110 pilotowanego przez feldfebla Herberta Schoba[3], weterana Legionu Condor. Uszkodzonym samolotem wylądował na polu, ranny trafił wkrótce do wojskowego szpitala im. Marszałka Józefa Piłsudskiego. „Express Poranny” zamieścił artykuł poświęcony pilotowi[3]. Jako pierwszy pilot kampanii wrześniowej otrzymał w szpitalu Krzyż Walecznych z rąk Marszałka Edwarda Śmigłego-Rydza[3].

5 września szpital został ewakuowany do Chełmna, 14 września ucieka ze szpitala z zamiarem dotarcia do swojej jednostki. Aresztowany przez sowietów w Derdekałach, ucieka z transportu kolejowego w rejonie Kijowa. Ponownie aresztowany w miejscowości Szepietówka i odesłany do szpitala w Równem. Po krótkim leczeniu ponowie ucieka i dociera do Lwowa. Przez Zakopane, Słowację przedostał się na Węgry, gdzie dotarł 18 listopada 1939 roku. Do końca 1939 roku udaje mu się dotrzeć do Francji, gdzie kontynuuje leczenie. Z Francji dociera do Anglii i otrzymuje numer służbowy RAF P1388. Skierowany do legendarnego później dywizjonu 303, gdzie dociera z grupą 21 pilotów 21 sierpnia 1940 roku. Służył również w dywizjonach: 306, 308, 316[6]. Ze względu na stan zdrowia został odsunięty od latania operacyjnego, pełnił zadania sztabowe, administracyjne i specjalne, na różnych szczeblach dowodzenia, do końca wojny[4]. 7 września 1945 r. skierowany do 84 Grupy Myśliwskiej, w której służył do demobilizacji w styczniu 1947 r.

Po wojnie pozostał w Anglii, gdzie zmarł.

25 października 2011 roku w IV Liceum Ogólnokształcącym w Częstochowie odbyła się uroczystość odsłonięcia tablicy upamiętniająca absolwenta szkoły kapitana pilota Jerzego Hipolita Palusińskiego[3].

Zwycięstwa powietrzne edytuj

Na liście Bajana zajmuje 141. pozycję z 2 zestrzeleniami pewnymi i 1 prawdopodobnym[7].

zestrzelenia pewne
  • Do-17 – 1 września 1939
  • ?
uszkodzenia
  • bombowiec niemiecki – 1 września 1939[8]

Ordery i odznaczenia edytuj

Przypisy edytuj

  1. Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 220, 774.
  2. R. King błędnie podaje miejsce urodzenia: Warszawa
  3. a b c d e f Odsłonięcie i poświęcenie tablicy ku czci pilota z Pruszkowa, Jerzego Palusińskiego. [dostęp 2019-03-03].
  4. a b c Jerzy Hipolit Palusiński – Major pilot WP, Squadron Leader RAF, 1912 – 1991. infolotnicze.pl. [dostęp 2019-03-03].
  5. Wywiad z ppor. Jerzym Palusińskim. „Warszawski Dziennik Narodowy”. 245B, s. 5, 5 września 1939. 
  6. thesoutheastecho
  7. "Lista Bajana". polishairforce.pl. [dostęp 2019-03-03].
  8. tablica pamiątkowa i informacja o uszkodzeniu bombowca
  9. Kpt. Jerzy Palusiński – pilot, bohater wojny. dlapilota.pl. [dostęp 2019-03-03].
  10. Palusiński Jerzy Hipolit. listakrzystka.pl. [dostęp 2019-03-03].

Bibliografia edytuj

  • Richard King: Dywizjon 303 walka i codzienność. Warszawa: Wydawnictwo RM, 2012, s. 60. ISBN 978-83-7243-979-6.
  • Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.

Linki zewnętrzne edytuj