Jerzy Katarasiński
Jerzy Katarasiński (ur. 17 grudnia 1936 w Łodzi, zm. 7 lutego 1989 tamże)[1] – polski publicysta, dziennikarz, krytyk teatralny i aktor[2].
| Data i miejsce urodzenia |
17 grudnia 1936 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
7 lutego 1989 |
| Miejsce spoczynku | |
| Zawód, zajęcie |
publicysta, dziennikarz, krytyk teatralny, aktor, reżyser |
| Alma Mater | |
| Małżeństwo |
Życiorys edytuj
Ukończył studia polonistyczne na Uniwersytecie Łódzkim oraz eksternistycznie studia aktorskie w PWSFTviT w Łodzi[3]. Był zaangażowany jednocześnie w tworzenie teatrów studenckich w Łodzi. Następnie pracował jako dziennikarz w „Dzienniku Łódzkim”, w którym kierował działem kultury. W latach 1976–1979[4] kierował redakcją publicystyki kulturalnej w TVP Łódź[5]. W latach 1976–1981 był redaktorem naczelnym pisma „Kalejdoskop. Informator Kulturalny” wydawanego przez Wydział Kultury i Sztuki Prezydium Rady Narodowej Miasta Łodzi[6].
Od 1979 do 13 grudnia 1981 był sekretarzem i zastępcą redaktora naczelnego tygodnika społeczno-kulturalnego „Odgłosy”. Ponadto jako krytyk teatralny publikował na łamach ogólnopolskich czasopism kulturalnych[5]. Po ogłoszeniu stanu wojennego, ze względu na głoszenie prosolidarnościowych poglądów został wydalony z Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej przez Wojewódzką Komisję Kontroli Partyjnej[7]. Represje dodatkowo były związane z pozbawieniem pracy i prawa wykonywania zawodu[5].
Następnie zaangażował się w działalność zdelegalizowanego Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich oraz redagował podziemne pisma takie jak m.in. „Głos Łodzi” i „Drogi”[5]. Pisał również dla „Tygodnika Mazowsze”, „Horyzontu”, a także Radia Wolna Europa[3].
Współpracował z Teatrem 77 jako recenzent i sympatyk[4]. W 1982 związał się z nim oficjalnie i współpracował jako aktor, reżyser, współtwórca spektakli i wypowiedzi teatralnych[5][8].
Życie prywatne edytuj
Jego żoną była dziennikarka i późniejsza posłanka – Iwona Śledzińska-Katarasińska[9].
Był ateistą[10]. Został pochowany ma cmentarzu komunalnym Doły w Łodzi (kw. 10, rz. 25, gr. 42)[11].
Upamiętnienie edytuj
- Wystawa w Muzeum Miasta Łodzi (2012) pt. „Teatr 77 – Jerzy Katarasiński”[4],
- Nagroda Złotego Pióra im. Jerzego Katarasińskiego (1999–2018) ustanowiona przez Iwonę Śledzińską Katarasińską[9].
Nagroda Złotego Pióra im. Jerzego Katarasińskiego edytuj
W 1999 jego żona – Iwona Śledzińska-Katarasińska – ustanowiła Nagrodę Złotego Pióra im. Jerzego Katarasińskiego i została jej fundatorką[9]. Wyróżnienie przyznawała kapituła narody[12]. W latach 1999–2018 przyznano łącznie 20 nagród. Nagrody nie przyznano w roku 2004, a w 2018 roku wyłoniono 2 laureatów[9]. Złote Pióro było wyróżnieniem dla najlepszego łódzkiego dziennikarza kulturalnego w danym roku[13].
- Dominika Łarionow (1999),
- Aleksandra Bęben (2000),
- Magdalena Hasiuk (2001),
- Aleksandra Talaga-Nowacka (2002),
- Jerzy Jarniewicz (2003),
- nagrody nie przyznano (2004),
- Piotr Grobliński (2005),
- Marzena Bomanowska (2006),
- Marta Skłodowska (2007),
- Monika Wasilewska (2008),
- Anna Pawłowska (2009),
- Przemysław Owczarek (2010),
- Łukasz Kaczyński (2011),
- Marcin Kieruzel (2012),
- Maciej Robert (2013),
- Igor Rakowski-Kłos (2014),
- Jędrzej Słodkowski (2015),
- Agata Gwizdała (2016),
- Błażej Filanowski (2017),
- Izabella Adamczewska i portal MiejMiejsce.com (2018)[9].
Filmografia edytuj
- 1968: „Taki Świat” – opracowanie tekstu
- 1968: „Sonda – 5" – komentarz, lektor
- 1968: „Górnośląski Okręg Przemysłowy” – komentarz
- 1968: „Gobeliny Gałkowskich” – komentarz
- 1969: „W kierunku księżyca” – komentarz
- 1971: „Przepustka w przestworza” – komentarz
- 1971: Problemy pogody i „Meteor 2" – komentarz
- 1973: „Rok 1905” – komentarz
- 1974: „Pejzaż z Miedzią” – komentarz
- 1979: „Cocktail” – scenariusz[14]
Nagrody edytuj
Nagroda publicystyczna Klubu Krytyki Teatralnej przy Stowarzyszeniu Dziennikarzy Polskich „za publicystykę teatralną inspirującą rozwój życia teatralnego w Łodzi”[1].
Przypisy edytuj
- ↑ a b Jerzy Katarasiński, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby). [dostęp 2023-04-04].
- ↑ Cecylia Gajkowska, Dobrosława Świerczyńska, Andrzej Friszke, Kto był kim w drugim obiegu: słownik pseudonimów pisarzy i dziennikarzy 1976-1989, Institut Badań Literackich, 1995, ISBN 978-83-85605-67-6 [dostęp 2023-04-04] (pol.).
- ↑ a b Maciej Cholewiński, Ulica Przejazd Numer 1 (1–3) [online], ulicanawrot.pl [dostęp 2023-04-04].
- ↑ a b c Andrzej Podgórski, Jerzy Katarasiński. Dziennikarz, aktor, krytyk, „Kronika Miasta Łodzi” (3), bc.wbp.lodz.pl, 2012 [dostęp 2023-04-04] (pol.).
- ↑ a b c d e Gustaw Romanowski, Nagroda „Złotego Pióra” dla młodych, zdolnych i..., „Kultura i Biznes” (69), docplayer.pl, Łódź 2018, ISSN 1644-4043 [dostęp 2023-04-04].
- ↑ Tygiel kultury, Fundacja ANIMA, 2005 [dostęp 2023-04-04] (pol.).
- ↑ Gustaw Romanowski, Między oportunizmem a przyzwoitością. Weryfikacja polityczna członków KŁ PZPR w stanie wojennym, „Kronika Miasta Łodzi” (3/4), bc.wbp.lodz.pl, 2003 [dostęp 2023-04-04].
- ↑ Jerzy Katarasiński [online], sfp.org.pl [dostęp 2023-04-04] (pol.).
- ↑ a b c d e Pożegnanie z piórem [online], Kalejdoskop kulturalny regionu łódzkiego [dostęp 2023-04-04].
- ↑ Res publica nowa, Batory Press spółka z o.o., 1993 [dostęp 2023-04-04] (pol.).
- ↑ Szlakiem pamięci. Wydanie II uzupełnione, Łódź, październik 2015.
- ↑ Złote Pióro [online], Kalejdoskop kulturalny regionu łódzkiego [dostęp 2023-04-04].
- ↑ irk, „Złote pióro” dla Łukasza Kaczyńskiego [online], lodz.wyborcza.pl, 11 września 2011 [dostęp 2023-04-04].
- ↑ Jerzy Katarasiński [online], FilmPolski [dostęp 2023-04-04] (pol.).