Jerzy Paweł Czajkowski

Jerzy Paweł Czajkowski (ur. 25 stycznia 1932 w Warszawie, zm. 26 grudnia 2020 tamże[1]) – jeden z najmłodszych uczestników powstania warszawskiego 1944 roku, łącznik Szarych Szeregów i listonosz Harcerskiej Poczty Polowej, porucznik w stanie spoczynku, zawodnik sekcji motocyklowej KM „Okęcie” i KS „Budowlani” (później RKS „SKRA”), Rajdowy Mistrz Okręgu Warszawskiego z roku 1952 i wicemistrz z roku 1953.

Jerzy Paweł Czajkowski
Niszczyciel
Data i miejsce urodzenia

25 stycznia 1932
Polska, Warszawa

Data i miejsce śmierci

26 grudnia 2020
Warszawa

Odznaczenia
Złoty Krzyż Zasługi Krzyż Partyzancki Warszawski Krzyż Powstańczy Krzyż Armii Krajowej Medal za Warszawę 1939–1945 Złoty Medal „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny” Złoty Medal „Za zasługi dla obronności kraju” Medal „Pro Memoria” Srebrny Krzyż „Za Zasługi dla ZHP”
Unikatowa przepustka Jerzego Czajkowskiego ps. "Niszczyciel"

Życiorys edytuj

Urodził się w Warszawie, jako trzecie dziecko Wandy i Józefa Czajkowskich[1]. Jego ojciec, żołnierz Armii Hallera i uczestnik wojny z bolszewikami 1920 roku, był warszawskim tapicerem.

Podczas wybuchu powstania warszawskiego w 1944 roku ma 12 lat. Zgłasza się do Szarych Szeregów, gdzie zostaje przyjęty. Przybiera pseudonim Niszczyciel i jako łącznik najmłodszego członu konspiracyjnych Szarych Szeregów tzw. Zawiszy, przewidziany do zadań specjalnych, przenosi meldunki i wiadomości. Bierze udział w organizowaniu Harcerskiej Poczty Polowej przy ul. Wilczej 41. Jako powstańczy listonosz działa w rejonie od ul. Chopina do Mokotowskiej i Kruczej (również ulice: Wilcza, Hoża, Wspólna, Nowogrodzka, Żurawia i Plac Trzech Krzyży)[2].

Po zakończeniu powstania zostaje przez Niemców wysiedlony z Warszawy razem z pozostałą ludnością cywilną. Jako pamiątkę zabiera z sobą powstańczą przepustkę podpisaną przez Wierusza-Kowalskiego pseudonim „Rakowski” oraz zawiszacką opaskę. Oba eksponaty można obejrzeć dziś w Muzeum Powstania Warszawskiego[2][3]. W roku 1945 powrócił do Warszawy, gdzie rozpoczął działalność w klubie motorowym K.M. „Okęcie”, później RKS „Skra” (KS „Budowlani”). W roku 1951 zdobył licencję rajdową „R” nr 81. Startował w wielu rajdach motocyklowych na terenie całej Polski. W roku 1952, na motocyklu SHL 125 cm³, zdobył tytuł Rajdowego Mistrza Okręgu Warszawskiego, a rok później został wicemistrzem. Jego karierę sportową przerwało powołanie do służby wojskowej.

Po upadku komunizmu, ujawnił swoją przynależność do Szarych Szeregów i udział w powstaniu warszawskim. Jest członkiem Komisji Rewizyjnej Stowarzyszenia Szarych Szeregów (Okr. Warszawa).

Odznaczenia edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b Jerzy Czajkowski, [w:] Powstańcze Biogramy [online], Muzeum Powstania Warszawskiego [dostęp 2020-12-30].
  2. a b Muzeum wnuków – WPROST.pl [online], www.wprost.pl [dostęp 2017-11-24] (pol.).
  3. Wirtualna Polska – Wszystko co ważne – www.wp.pl [online], 1944.wp.pl [dostęp 2017-11-24] [zarchiwizowane z adresu 2016-01-26] (pol.).

Bibliografia edytuj

  • Hej, chłopcy... Harcerze Szarych Szeregów w Powstaniu Warszawskim, Zygmunt Głuszek, Wydawnictwo TRIO, Warszawa 2001, ISBN 83-85660-90-2, s.449
  • My z Zawiszy, Jerzy Kasprzak "Albatros", Wydawnictwo Horyzonty, Warszawa 2004, ISBN 83-89037-76-9, s.70-71
  • Wielka Ilustrowana Encyklopedia Powstania Warszawskiego, praca zbiorowa pod redakcją Piotra Rozwadowskiego, Dom Wydawniczy BELLONA, Warszawa 2002, ISBN 83-11-09261-3, 83-11-09579-5, Tom 5 s.112

Linki zewnętrzne edytuj

  • Archiwum historii mówionej, Muzeum Powstania Warszawskiego, Warszawa 2005 [1].
  • Wypędzeni z Warszawy 1944. Losy dzieci, Banwar1944 [2]
  • Wspomnienia Jerzego Czajkowskiego, RadioWnet www.radiownet.pl
  • Powstańcze biogramy: Jerzy Czajkowski, www.1944.pl [3]