Jerzy Zieleński
Jerzy Zieleński (ur. 16 października 1928 w Łodzi, zm. 13 grudnia 1981 w Warszawie) – polski dziennikarz, publicysta, działacz opozycji w okresie PRL, współtwórca i pierwszy redaktor naczelny „Tygodnika Mazowsze”.
| Data i miejsce urodzenia |
16 października 1928 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
13 grudnia 1981 |
| Zawód, zajęcie |
dziennikarz, publicysta |
| Alma Mater | |
| Odznaczenia | |
| |
Życiorys edytuj
W okresie II wojny światowej był żołnierzem Armii Krajowej[1], w 1944 uczestniczył w powstaniu warszawskim[2].
Studiował dziennikarstwo w Akademii Nauk Politycznych oraz na Wydziale Nauk Społecznych Uniwersytetu Warszawskiego, absolwentem UW został w 1969[2]. Jako dziennikarz i reporter pracował od końca lat 40., pisząc m.in. dla „Gazety Ludowej”, „Razem”, „Sztandaru Młodych”, „Przyjaciela Żołnierza”[2]. Przez kilkanaście lat związany z czasopismem młodzieżowym „Dookoła Świata”[3]. Od 1970 pracował głównie dla „Życia i Nowoczesności” oraz „Problemów”. W 1965 otrzymał Złoty Krzyż Zasługi[2].
W połowie lat 70. zaangażował się w działalność opozycyjną, współpracując z Komitetem Obrony Robotników, publikując w „Biuletynie Informacyjnym KSS „KOR”” i „Robotniku”[1]. Uczestniczył w organizowanych przez Stefana Bratkowskiego seminariach Konwersatorium „Doświadczenie i Przyszłość”[4], współtworząc Raport o stanie Rzeczypospolitej i drogach wiodących do jej naprawy.
W okresie wydarzeń sierpniowych w 1980 był sygnatariuszem skierowanego do władz komunistycznych apelu 64 naukowców, literatów i publicystów o podjęcie dialogu ze strajkującymi robotnikami[5]. Wstąpił następnie do „Solidarności”, uczestniczył w I Krajowym Zjeździe Delegatów w Gdańsku[2]. W 1980 wszedł w skład władz Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich[3]. Był doradcą Regionu Mazowsze NSZZ „S”, który zlecił mu skompletowanie zespołu redakcyjnego nowego informacyjnego pisma związkowego.
12 grudnia 1981 zakończono przygotowania do wydania pierwszego numeru „Tygodnika Mazowsze”, w którym Jerzy Zieleński objął funkcję redaktora naczelnego. Kilka dni wcześniej z powodów zdrowotnych został hospitalizowany[6]. Wydanie „TM” przerwało jednak wprowadzenie stanu wojennego 13 grudnia tego samego roku. Na wiadomość o tej decyzji Jerzy Zieleński tej samej nocy popełnił samobójstwo[2][1], skacząc z czwartego piętra szpitala[6].
W związku z delegalizacją „Solidarności” redagowanie „Tygodnika Mazowsze” przeniesiono do podziemia. Pierwszy wydany numer ukazał się 11 lutego 1982. Został on opatrzony numerem drugim – rezygnacja z oznaczenia go „jedynką” była wyrazem upamiętnienia Jerzego Zieleńskiego przez pozostałych dziennikarzy zorganizowanej przez niego redakcji[6][2].
W 2003 Rada Etyki Mediów po raz pierwszy przyznała nagrodę jego imienia[3].
Wybrane publikacje edytuj
- Dajcie szansę Ziemi, Książka i Wiedza, Warszawa 1971
- Demon przychodzi we środy, Iskry, Warszawa 1974
- Intruz w świątyni nauki, Iskry, Warszawa 1980
- Stan oblężenia w raju, Iskry, Warszawa 1963
- Sześciu mędrców z „Bogatego szczęścia”, Iskry, Warszawa 1961[7]
Przypisy edytuj
- ↑ a b c Milczący świadkowie. Jerzy Zieleński. 13grudnia81.pl. [dostęp 2011-05-13].
- ↑ a b c d e f g Nota biograficzna w Encyklopedii Solidarności. [dostęp 2011-05-13].
- ↑ a b c Nagroda REM. radaetykimediow.pl. [dostęp 2011-05-13].
- ↑ Opozycja w PRL. polityka.pl, 8 sierpnia 2005. [dostęp 2011-05-13].
- ↑ Apel (64 intelektualistów wraz z załączonym suplementem zawierającym nazwiska sygnatariuszy apelu). karta.org.pl. [dostęp 2020-09-25].
- ↑ a b c Zieleński, Jerzy. wyborcza.pl, 5 grudnia 2006. [dostęp 2011-05-13].
- ↑ Wykaz publikacji w katalogu Biblioteki Narodowej. [dostęp 2011-05-13].