Jezioro Myśliborskie
Jezioro Myśliborskie – duże jezioro w zachodniej Polsce w województwie zachodniopomorskim, na Pojezierzu Myśliborskim, od północy przylegające do Myśliborza.
 Jezioro Myśliborskie | |
| Położenie | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowości nadbrzeżne | |
| Region | |
| Wysokość lustra |
58 m n.p.m. |
| Wyspy |
1 |
| Morfometria | |
| Powierzchnia |
617,7 ha[1] |
| Wymiary • max długość • max szerokość |
|
| Głębokość • średnia • maksymalna |
|
| Długość linii brzegowej |
21 km[1] |
| Objętość |
51943,4 tys. m³[1] |
| Hydrologia | |
| Rzeki wypływające | |
Położenie na mapie gminy Myślibórz  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego  | |
Położenie na mapie powiatu myśliborskiego  | |
 52°57′18″N 14°51′42″E/52,955000 14,861667
| |
Położenie i opis edytuj
Jezioro położone jest w środkowej części powiatu myśliborskiego, na terenie Pojezierza Mysliborskiego, którego jest największym akwenem[2]. Nad jego południowym brzegiem rozciągają się zabudowania Myśliborza. Wokół zbiornika przeważają łąki i pola uprawne, przy czym bezpośrednio przy jeziorze istnieje pas drzew i krzewów. Odpływem jeziora jest rzeka Myśla, która niesie wody na południe. Do zbiornika uchodzi szereg niewielkich cieków: Kanał Kruszwin od zachodu, Kanał Będziński i Kanał Czółnów od wschodu, a od północy Kanał Głęboki. W południowej części jeziora znajduje się niewielka wyspa[3][4].
Jezioro nadaje się do uprawiania żeglarstwa i turystyki wodnej. Organizowane są na nim międzynarodowe regaty m.in. Regaty im. Leonida Teligi, Regaty o Błękitną Wstęgę Jeziora Myśliborskiego[5]. Nad zbiornikiem oprócz Myśliborza, położonych jest szereg miejscowości: Czółnów, Dąbrowa, Kruszwin, Utonie[6].
Hydronimia edytuj
Jezioro pojawia się w źródłach w 1780 roku – początkowo jako Soldinsche See, a następnie: Soldiner See (1833), Soldyńskie (1883), Myśliborskie Jezioro (1951), J. Myśliborze (1964)[7]. Obecna nazwa Myśliborskie Jezioro została wprowadzona 4 kwietnia 1950 roku[8]. Państwowy rejestr nazw geograficznych jako nazwę urzędową jeziora podaje Myśliborskie Jezioro, wymieniając nazwę oboczną Jezioro Myśliborskie[9].
Morfometria edytuj
Według danych Instytutu Rybactwa Śródlądowego powierzchnia zwierciadła wody jeziora wynosi 617,7 ha[1], natomiast A. Choiński, poprzez planimetrowanie na mapach 1:50 000, określił wielkość jeziora na 595 ha[10]. Jeziorna jednolita część wód powierzchniowych ma powierzchnię 637 ha[11].
Średnia głębokość zbiornika wodnego to 8,4 m, a maksymalna – 22,5 m. Objętość jeziora wynosi 51 943,4 tys. m³. Maksymalna długość jeziora to 6500 m, a szerokość 1600 m. Długość linii brzegowej wynosi 21000 m[1].
Według Atlasu jezior Polski (red. J. Jańczak, 1996) lustro wody znajduje się na wysokości 58 m n.p.m. natomiast według numerycznego modelu terenu udostępnionego przez Geoportal 58,2 m n.p.m.[6][1]
Według Mapy Podziału Hydrograficznego Polski leży na terenie zlewni szóstego poziomu Bezpośrednia zlewnia jez. Myśliborskiego[12]. Identyfikator MPHP to 191259[12].
Zagospodarowanie edytuj
W systemie gospodarki wodnej jezioro tworzy jednolitą część wód o kodzie PLLW10946[12]. Administratorem wód jeziora jest Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Szczecinie. Utworzył on obwód rybacki, który obejmuje między innymi wody jezior: Myśliborskiego, Czółnów (Czółnowskie), Łubie (Głazów), Jezioro Renickie (Ławy), Jezioro Wierzbnickie (Obwód rybacki Jeziora Myśliborskie na rzece Myśla – nr 5)[13]. Gospodarkę rybacką na jeziorze prowadzi Gospodarstwo Rolno-Rybackie Grzegorz Siwek[14]. W odłowach gospodarczych w latach 2010-2019 dominował leszcz. Ustępowały mu płoć i szczupak[15].
Jezioro pełni również funkcje rekreacyjne. Na jeziorze funkcjonują dwa kąpieliska wyznaczone z zasadami dyrektywy kąpieliskowej: Kąpielisko przy ul. Cienistej w Myśliborzu oraz Kąpielisko usytuowane przy ul. Szarych Szeregów w Myśliborzu. W 2023 roku jakość wód na obydwu kąpieliskach oceniono jako doskonałą[16][17].
Czystość wód i ochrona środowiska edytuj
Do końca lat 80. do jeziora odprowadzane były duże ilości miejskich zanieczyszczeń. Z tego powodu w roku 1983 i 1984 z powodu skażenia bakteriologicznego zamykano działające wówczas wokół jeziora plaże. Pod koniec lat 80. gospodarka ściekowa wokół jeziora została w dużej mierze unormowana poprzez budowę pierwszej miejskiej oczyszczalni ścieków. Na początku lat 90. w dalszym ciągu problemem pozostawało wykorzystywanie gnojowicy, z okalających jezioro gospodarstw rolnych, do nawożenia ziemi. Podczas badań w 1993 roku stwierdzono, że wody jeziora mieściły się w II klasie czystości. W jeziorze wykazano umiarkowane stężenia azotu i fosforu. Latem w wodach jeziora wzrastało stężenie chlorofilu co świadczyło o zwiększonej produkcji pierwotnej. Przeźroczystość wód oscylowała wokół 2m[4].
Akwen znajduje się na obszarze chronionego krajobrazu o nazwie B (Myślibórz)[18]. Do północnego brzegu jeziora przylegają obszary zaliczane do obszarów specjalnej ochrony siedlisk Natura 2000 Pojezierze Myśliborskie[19].
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d e f g h i j Jerzy Jańczak (red.), Atlas jezior Polski, t. I, Poznań: Bogucki Wydawnictwo Naukowe, 1996, s. 88-89, ISBN 83-86001-29-1.
- ↑ Andrzej Richling i inni, Regionalna geografia fizyczna Polski : praca zbiorowa, Poznań: Bogucki Wydawnictwo Naukowe, 2021, s. 110-111, ISBN 978-83-7986-381-5, OCLC 1288191487 [dostęp 2022-04-02].
- ↑ Leszek Klessa i inni, Życie jezior: praca zbiorowa, Krystyna Kamińska (red.), Przyroda Województwa Gorzowskiego, Gorzów Wielkopolski: Klub Działalności Podwodnej LOK [Ligi Obrony Kraju] "Marlin" : na zlec. Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, 1996, s. 19-20, ISBN 978-83-905760-1-5 [dostęp 2023-09-18].
- ↑ a b Dorota Cydzik, Danuta Kudelska, Hanna Soszka, Atlas stanu czystości jezior Polski badanych w latach 1989-1993, Instytut Ochrony Środowiska, 1995, s. 496-499.
- ↑ O regionie [online], mysliborz.pl, 23 lutego 2024 [dostęp 2024-05-10] [zarchiwizowane z adresu 2024-02-23] (pol.).
- ↑ a b Główny Urząd Geodezji i Kartografii: Geoportal krajowy. geoportal.gov.pl. [dostęp 2024-04-27].
- ↑ Instytut Języka Polskiego PAN, Elektroniczny słownik hydronimów Polski – Myśliborskie [online], eshp.ijp.pan.pl [dostęp 2024-04-27].
- ↑ Zarządzenie Ministra Administracji Publicznej z dnia 4 kwietnia 1950 r. (M.P. z 1950 r. nr 52, poz. 588)
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – nazwy obiektów fizjograficznych – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 1 stycznia 2024, identyfikator PRNG: 84585
- ↑ Adam Choiński: Katalog jezior Polski. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 2006, s. 218. ISBN 83-232-1732-7.
- ↑ Myśliborskie. Karta charakterystyki jcwp [online], Hydroportal. Warstwa: Plany gospodarowania wodami.
- ↑ a b c Hydroportal, Informatyczny System Osłony Kraju [dostęp 2024-04-27].
- ↑ Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie, Ujednolicony wykaz obwodów rybackich 2022 [online], dane.gov.pl [dostęp 2024-04-30].
- ↑ Pomorze Zachodnie Travel, Jezioro Myśliborskie [online], eturystyka.wzp.pl, 30 kwietnia 2024 [dostęp 2024-04-30] [zarchiwizowane z adresu 2024-04-30] (pol.).
- ↑ Wyniki odłowów ryb jeziornych 2011-2023 [xlsx], Portal jakości wód GIOŚ [dostęp 2024-04-29].
- ↑ Kąpielisko przy ul. Cienistej w Myśliborzu [online], Serwis kąpieliskowy Głównego Inspektoratu Sanitarnego.
- ↑ Kąpielisko usytuowane przy ul. Szarych Szeregów w Myśliborzu [online], Serwis kąpieliskowy Głównego Inspektoratu Sanitarnego.
- ↑ Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, B (Myślibórz) [online], crfop.gdos.gov.pl [dostęp 2024-05-10] (pol.).
- ↑ Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, Obszar Natura 2000 Pojezierze Myśliborskie [online], crfop.gdos.gov.pl [dostęp 2024-05-10].