Jezioro Probarskie
Jezioro Probarskie (niem. Proberg See[2]) – jezioro w Polsce, w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie mrągowskim, w gminie Mrągowo[3].
.jpg) Widok na jezioro nocą od strony Kosewa | |
| Położenie | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowości nadbrzeżne | |
| Region | |
| Wysokość lustra |
138,7 m n.p.m. |
| Wyspy |
jedna |
| Morfometria | |
| Powierzchnia |
206,9 ha |
| Wymiary • max długość • max szerokość |
|
| Głębokość • średnia • maksymalna |
|
| Długość linii brzegowej |
9470 m |
| Objętość |
18 571,8 tys. m³ |
| Hydrologia | |
| Klasa jakości wody |
II (2011)[1] |
Położenie na mapie gminy wiejskiej Mrągowo  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego  | |
Położenie na mapie powiatu mrągowskiego  | |
 53°49′18″N 21°22′43″E/53,821667 21,378611
| |
Położenie i charakterystyka edytuj
Jezioro leży na Pojezierzu Mrągowskim, natomiast w regionalizacji przyrodniczo-leśnej – w mezoregionie Pojezierza Mrągowskiego[4], w dorzeczu Dejna–Guber–Łyna–Pregoła. Znajduje się 6 km w kierunku południowo-wschodnim od Mrągowa. Nad jego brzegami leżą: Kosewo (północny wschód), Probark Mały (północny zachód) i Probark (zachód). W pobliżu północnych brzegów przebiega droga krajowa nr 16. W sąsiedztwie znajdują się inne jeziora: Juksty na północy, Kuc na wschodzie i Jezioro Zjadłe na południowym wschodzie[5].
Linia brzegowa rozwinięta. Dno muliste i urozmaicone, z wieloma głęboczkami. Ławica piaszczysta, łagodna, miejscami stroma. W południowo-wschodniej części akwenu płaska wyspa o powierzchni ok. 0,3 ha. Brzegi w większości wysokie, gdzieniegdzie strome. W otoczeniu znajdują się pola, łąki i pastwiska, a na południowym wschodzie – lasy[5].
Zgodnie z typologią abiotyczną zbiornik wodny został sklasyfikowany jako jezioro o wysokiej zawartości wapnia, o dużym wypływie zlewni, stratyfikowane, leżące na obszarze Nizin Wschodniobałtycko-Białoruskich (6a)[6]. Jest jednolitą częścią wód Probarskie o kodzie PLLW30496[1].
Według typologii rybackiej zalicza się do jezior sielawowych[5].
Jezioro leży na terenie obwodu rybackiego jeziora Juksty w zlewni rzeki Łyna – nr 57[7].
Morfometria edytuj
Według danych Instytutu Rybactwa Śródlądowego powierzchnia zwierciadła wody jeziora wynosi 206,9 ha (lub 201,4 ha[8]). Średnia głębokość zbiornika wodnego to 9,2 m, a maksymalna – 31,0 m. Lustro wody znajduje się na wysokości 138,7 m n.p.m.[5] Objętość jeziora wynosi 18 571,8 tys. m³[8]. Maksymalna długość jeziora to 2400 m, a szerokość 1400 m. Długość linii brzegowej wynosi 9470 m[5].
Inne dane uzyskano natomiast poprzez planimetrię jeziora na mapach w skali 1:50 000 opracowanych w Państwowym Układzie Współrzędnych 1965, zgodnie z poziomem odniesienia Kronsztadt. Otrzymana w ten sposób powierzchnia zbiornika wodnego to 186,0 ha, a wysokość bezwzględna lustra wody to 138,5 m n.p.m.[8]
Przyroda edytuj
W skład rybostanu wchodzą m.in. szczupak, płoć, węgorz, okoń, sielawa i leszcz. Wśród niezbyt bogatej roślinności przybrzeżnej dominuje trzcina i pałka. Wśród bogatej roślinności zanurzonej, szczególnie obfitej na południu, przeważają rogatek, moczarka i ramienice[5].
Zgodnie z badaniem z 2004 akwenowi przyznano I klasę czystości[8]. W 2011 stan ekologiczny wód i stan chemiczny wód oceniono jako dobre, co oznacza II klasę jakości wód[1].
Jezioro leży na terenie otuliny Mazurskiego Parku Krajobrazowego, Obszaru Chronionego Krajobrazu Otuliny Mazurskiego Parku Krajobrazowego – Zachód, a także obszaru Natura 2000: PLB280008 Puszcza Piska[9].
Przypisy edytuj
- ↑ a b c Ocena stanu jednolitych części wód jezior w latach 2011-2016 [xlsx], Główny Inspektorat Ochrony Środowiska [dostęp 2020-03-16] (pol.).
- ↑ Poz. 588. Zarządzenie Ministra Administracji Publicznej z dnia 4 kwietnia 1950 r. o przywróceniu i ustaleniu nazw miejscowości.. „Monitor Polski. Dziennik Urzędowy Rzeczypospolitej Polskiej”, s. 428, 8 maja 1950.
- ↑ Nazewnictwo geograficzne Polski. Tom 1. Hydronimy. Część 2. Wody stojące, Ewa Wolnicz-Pawłowska, Jerzy Duma, Janusz Rieger, Halina Czarnecka (oprac.), Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2006 (seria Nazewnictwo Geograficzne Polski), s. 279, ISBN 83-239-9607-5.
- ↑ Roman Zielony, Alina Kliczkowska: Regionalizacja przyrodniczo-leśna Polski 2010. Warszawa: Centrum Informacyjne Lasów Państwowych, 2012. ISBN 978-83-61633-62-4.
- ↑ a b c d e f Jerzy Waluga, Henryk Chmielewski, Jeziora Pojezierza Mrągowskiego, Olsztyn: Instytut Rybactwa Śródlądowego, 1998 (Przewodniki wędkarskie; 4), ISBN 83-87506-55-9, OCLC 749850823.
- ↑ Ministerstwo Środowiska, Raport dla Obszaru Dorzecza Wisły z realizacji art. 5 i 6, zał. II, III, IV Ramowej Dyrektywy Wodnej 2000/60/WE, Krajowy Zarząd Gospodarki Wodnej, marzec 2005, s. 125 [dostęp 2020-03-16] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-05].
- ↑ Rozporządzenie nr 209 Wojewody Warmińsko-Mazurskiego z dnia: 10 maja 2001 r. w sprawie: ustanowienia obwodów rybackich na wodach płynących województwa warmińsko-mazurskiego. 10 maja 2001. [dostęp 2020-03-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (22 lutego 2019)].
- ↑ a b c d Adam Choiński, Katalog Jezior Polski, Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 2006, s. 379, ISBN 83-232-1732-7, OCLC 169954726.
- ↑ geoserwis.gdos.gov.pl: Geoserwis GDOŚ. [dostęp 2020-03-18].