Jiří Šuhájek
Jiří Šuhájek (ur. 14 kwietnia 1943 w Pardubicach[1]) – czeski artysta w szkle, twórca szkła artystycznego oraz projektant szkła użytkowego, pedagog.
.jpg) Jiří Šuhájek (z mikrofonem) podczas IGS 2018 w Kamenickim Šenovie | |
| Data i miejsce urodzenia |
14 kwietnia 1943 |
|---|---|
| Alma Mater |
Akademia Sztuk Stosowanych w Pradze |
| Dziedzina sztuki | |
Życiorys i twórczość edytuj
.Kamenicky.Senov.jpg)
W 1961 r. ukończył średnią szkołę szklarską w Kamenickim Šenovie, najstarszą tego typu placówkę w Europie[2]. Następnie rozpoczął pracę w wytwórni szkła Moser w Karlowych Warach[3]. Od 1964 do 1968 r. studiował w Akademii Sztuk Stosowanych w Pradze, pod kierunkiem prof. Stanislava Libenskiego[4]. Studia kontynuował w latach 1968–1971 w Royal College of Art w Londynie[3], uzyskując w 1971 r. dyplom[2]. Tam, pod wpływem pioniera ruchu studio glass Samuela J. Hermana, zafascynował się szkłem formowanym na gorąco[5]. Edukację uzupełnił pobytami studyjnymi w hucie szkła Venini na Murano we Włoszech, amsterdamskiej Rietveld Academie oraz w College of Applied Art w Edynburgu[3].
W 1972 r. Šuhájek ponownie podjął pracę dla Mosera[3]. Jego projekty szkła użytkowego z lat 70. ze szkła formowanego na gorąco charakteryzują się miękkimi kształtami, wielobarwnością, dekoracjami z zatopionych w masie nitkowanych lub płatkowych wstawek szkła w innym kolorze[6]. Po odejściu z Mosera w 1979 r., został zatrudniony na stanowisku projektanta szkła w ÚBOK – Instytucie Mody i Projektowania Wnętrz w Pradze[3][2]. W latach 70. i 80. otrzymywał za swoje projekty liczne nagrody w kraju i za granicą[3]. Z ÚBOK rozstał się w 1994 r.[3] W latach 90. był związany z przedsiębiorstwem Bohemia Art Glass we Vsetínie, gdzie pracował od 1993 do 2002 r. na stanowisku dyrektora artystycznego[3][2]. Również w tym okresie zdobywał nagrody za najlepsze czeskie projekty roku (w latach 1995 i 1996)[3].
W 1999 r. rozpoczął działalność pedagogiczną: do 2009 r. uczył w średniej szkole szklarskiej w mieście Valašské Meziříčí, a w okresie 2009–2010 prowadził zajęcia na Uniwersytecie Tomasza Baty w Zlínie[3]. W 2008 r. został członkiem honorowym Rosyjskiej Akademii Sztuki, a dwa lata później otrzymał tytuł doktora honoris causa Lwowskiej Narodowej Akademii Sztuki[3][7].
Od końca lat 60. Šuhájek tworzy unikatowe szkło artystyczne[5]. Motywy czerpie ze świata roślinnego i zwierzęcego (przede wszystkim ptactwa), często wzorując się również na sylwetkach ludzkich[5]. Światową sławę przyniosły mu, powstające w latach 80., ogromne szklane postaci kobiece[5]. W późniejszym okresie tworzył obiekty, w których elementy szklane osadzane były na metalowych rusztowaniach, tworząc monumentalne kompozycje (m.in. rzeźby Lato i Zima zaprezentowane na II Międzynarodowym Biennale Szkła w Wenecji w 1998 r.)[5]. Artysta uprawia również malarstwo i rysunek[7]. Swój dorobek artystyczny prezentował na niemal 50 wystawach indywidualnych w kraju i za granicą[7].
Prace artysty znajdują się w placówkach muzealnych: Hokkaido Museum of Modern Art w Sapporo, The Corning Museum of Glass w Corning w USA, Foster White Gallery w Seattle, Muzeum Wiktorii i Alberta w Londynie, Museum der Veste w Coburgu, Museum für Kunst und Gewerbe w Hamburgu, Main Museum für Kunstgewerbe we Frankfurcie, Glasmuseum we Frauenau, Glass Museum w Ebeltofl, Galerii Narodowej w Pradze, Muzeum Sztuki Dekoracyjnej w Pradze, galerii w Brnie, muzeum w Libercu, muzeum w Pardubicach, muzeum w Jabloncu nad Nysą, galerii szkła w Lucernie oraz Galerii Sztuki w Karlowych Warach[3].
Nagrody edytuj
- 1974 – Najlepszy Projekt Roku, Instytut Wzornictwa Przemysłowego w Pradze
- 1976 – złoty medal na Międzynarodowej Wystawie Szkła, Jablonec nad Nysą
- 1976 – złoty medal i Bawarska Nagroda Państwowa, Monachium
- 1979 – Najlepszy Projekt Roku, Instytut Wzornictwa Przemysłowego w Pradze
- 1980 – Premio International, Walencja
- 1981 – Najlepszy Projekt Roku, Ministerstwo Przemysłu Czechosłowackiej Republiki Socjalistycznej
- 1984 – nagroda honorowa na Międzynarodowej Wystawie WCC, Bratysława
- 1985 – nagroda na International Glass Symposium, Süsmuth
- 1985 – Zweiter Coburger Glaspreis, Coburg
- 1986 – Najlepszy Projekt Roku, Ministerstwo Przemysłu Czechosłowackiej Republiki Socjalistycznej
- 1986 – Złota Gwiazda Jakości, BID, Madryt
- 1987 – Kryształowa Piramida, Instytut Wzornictwa Przemysłowego w Pradze
- 1987 – Gute Industrieform, Frankfurt
- 1987 – złoty medal oraz Kryształowa Piramida, Instytut Wzornictwa Przemysłowego w Brnie
- 1988 – Najlepszy Projekt Roku, Ministerstwo Przemysłu Czechosłowackiej Republiki Socjalistycznej
- 1995 – Czeska Narodowa Nagroda w Dziedzinie Wzornictwa
- 1995 – Najlepszy Projekt Roku, Centrum Designu Republiki Czeskiej
- 1996 – Masarykova cena, Masarykova společnost
- 1996 – Najlepszy Projekt Roku, Centrum Designu Republiki Czeskiej
- 2008 – srebrny medal za działalność wykładową, International Glass Symposium we Lwowie
- 2008 – złoty medal i honorowe członkostwo Rosyjskiej Akademii Sztuki w Moskwie
- 2010 – doktor honoris causa Lwowskiej Narodowej Akademii Sztuki
Przypisy edytuj
- ↑ a b O mně. Jiří Šuhájek sklářský výtvarník, malíř a designér. [dostęp 2019-06-16]. (cz.).
- ↑ a b c d Jiří Šuhájek. European Glass Festival. [dostęp 2019-06-16]. (pol.).
- ↑ a b c d e f g h i j k l m M. Art RCA, ak. mal. Jiri Suhajek, dr. h. c. (CV). Jiří Šuhájek sklářský výtvarník, malíř a designér. [dostęp 2019-06-16]. (ang.).
- ↑ M. Art RCA, ak. mal. Jiri Suhajek, dr. h. c.. Jiří Šuhájek sklářský výtvarník, malíř a designér. [dostęp 2019-06-16]. (ang.).
- ↑ a b c d e Sylva Petrová: Czech Glass. Wyd. English edition; the 2nd revised, completed and extended edition. Prague: Academy of Arts, Architecture and Design in Prague, 2018, s. 142. ISBN 978-80-87989-63-0.
- ↑ Mark Hill: Sklo. Czech Glass Design from the 1950s-70s. London: Mark Hill Publishing Ltd., 2017, s. 83–85. ISBN 978-0-9929689-2-2.
- ↑ a b c Igor Wójcik, Mariusz Łabiński: Ekoglass: IV. Polsko-Czeski Plener i Sympozjum Szkła Artystycznego. Wrocław: Ośrodek Kultury i Sztuki we Wrocławiu, 2011, s. 68. ISBN 978-83-62290-45-1.
- ↑ Mirosław Jasiński, Mariusz Łabiński, Marek Łapiński, Dorota Miłkowska, Andrzej Saj, Przemysław Wiatr, Arkadiusz Wichniak, Igor Wójcik: Ekoglass 2009. Wrocław – Szklarska Poręba: Drukarnia SEMATA sp. z o.o., 2009, s. 46. ISBN 978-83-929493-1-2.