Wikipedia

Jiří Levý

czeski teoretyk przekładu

Jiří Levý (ur. 8 sierpnia 1926 w Koszycach, zm. 17 stycznia 1967 w Brnie[1]) – czeski historyk, teoretyk literatury i przekładu. Jego prace miały ogromny wpływ na rozwój translatoryki nie tylko w Czechosłowacji, ale również poza jej granicami[2].

Jiří Levý
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

8 sierpnia 1926
Koszyce

Data i miejsce śmierci

17 stycznia 1967
Brno

Specjalność: literatura, translatoryka
Alma Mater

Uniwersytet Masaryka

Życiorys edytuj

Był synem Otakara Levego, historyka literatury, profesora romanistyki i tłumacza z języka francuskiego[3]. Początkowo Levý mieszkał z rodzicami w Koszycach, ale lata 1929–1939 rodzina spędziła w Bratysławie, tam bowiem Otakar Levý nauczał w szkole średniej, a następnie wykładał literaturę francuską na uniwersytecie. Gdy proklamowano powstanie niepodległej Republiki Słowackiej, Levý z rodzicami przenieśli się do Pragi. Z powodu choroby (ostrej dysplazji stawu biodrowego) szkołę średnią ukończył w trybie nauczania indywidualnego. Po maturze (1946) rozpoczął studia na Uniwersytecie Masaryka w Brnie.

W latach 1950–1963 wykładał teorię literatury na Uniwersytecie Palackiego w Ołomuńcu. Od 1964 roku związany był z Katedrą Literatury Czeskiej na brneńskim uniwersytecie. Wykładał również w Dubrowniku, Warszawie, Hamburgu, Wiedniu i Stuttgarcie. Zasiadał w kilku kolegiach redakcyjnych. Publikował tak w krajowych, jak i w zagranicznych czasopismach[4]. Należał do Związku Pisarzy Czechosłowackich, pracował dla działu tłumaczeń Związku Pisarzy Czeskich, był też członkiem Międzynarodowej Federacji Tłumaczy. Tłumaczył poezję angielską (m.in. Williama Blake’a, Johna Gaya, Williama Shakespeare’a), francuską i hiszpańską. Poezja i problemy związane z jej przekładem stały się tematem wielu jego prac, a także przyczyniły się do zorganizowania przez Levego dwóch konferencji poświęconych tej tematyce w Brnie (1964, 1966)[5]. Tam też założył Zespół ds. Metod Naukowych i Związków Interdyscyplinarnych, zalążek późniejszego Zespołu ds. Semiotyki i Lingwistyki Matematycznej działającego przy czechosłowackim towarzystwie cybernetycznym. Gdy zmarł, pozostawił żonę i osierocił dwójkę dzieci.

Od 1992 roku Stowarzyszenie Czeskich Tłumaczy Literatury organizuje Konkurs Jiříego Levego dla początkujących tłumaczy[6].

Wybrane prace Levego poświęcone literaturze i translatoryce edytuj

  • 1956: Kapitoly z teorie a metodiky překladu (wspólnie z Bohuslavem Ilkiem)
  • 1957: České teorie překladu
  • 1958: Úvod do teorie překladu
  • 1963: Umění překladu
  • 1966: Československý strukturalismus a jeho zahraniční kontext. Struktura a smysl literárního díla
  • 1966: Západní literární věda a estetika
  • 1971: Paralipomena
  • 1971: Bude literární věda exaktní vědou?

Przypisy edytuj

  1. ↑ doc. PhDr. Jiří Levý, DrSc.. encyklopedie.brna.cz. [dostęp 2018-02-06]. (cz.).
  2. ↑ Jeremy Munday: Introducing translation studies. Theories and applications. London: Routledge, 2008, s. 261–262. ISBN 978-0-415-39693-6. OCLC 229467413.
  3. ↑ Jiří Levý (1926-1967). utrl.ff.cuni.cz. [dostęp 2018-02-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-10-01)]. (ang.).
  4. ↑ Slovník české literatury [online], slovnikceskeliteratury.cz [dostęp 2018-02-05].
  5. ↑ Masarykova, Jiří Levý [online], Ad translationem [dostęp 2018-02-05] (cz.).
  6. ↑ CCN, Soutěž Jiřího Levého [online], obecprekladatelu.cz [dostęp 2018-02-05] (cz.).

Linki zewnętrzne edytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Jiří_Levý&oldid=69313874”