Jingxi Zhanran (711-782; chiń. 荊溪湛然; pinyin Jīngxī Zhànrán; kor. 형계담연 Hyŏnggye Tamyŏn; jap. Kyōkei Tanzen; wiet. Kính Khe Đậm Nhiên) – chiński mnich buddyjski, dziewiąty (lub szósty) patriarcha szkoły tiantai. Znany także jako Miaoluo Zhanran.

Jingxi Zhanran
Ilustracja
Jingxi Zhanran
Data i miejsce urodzenia

711
Jingxi

Data śmierci

782

Szkoła

tiantai

Nauczyciel

Xuanlang

Następca

Daosui

Zakon

mahajana

Życiorys edytuj

Urodził się w Jingxi (obecnie Yixing) w prowincji Jiangsu w rodzinie Qi (戚). Ojciec był uczonym konfucjańskim i w tym duchu kształcił też syna. Tak wykształcony syn po zdaniu egzaminów mógł rozpocząć karierę w administracji państwowej. Gdy miał lat szesnaście udał się w podróż do prowincji Zhejiang w celu kontynuowania studiów. Po drodze spotkał mnicha buddyjskiego Jinhua Fangyana, który przekazał mu podstawowe nauki szkoły tiantai. W efekcie tego spotkania odrzucił dążenie do kariery urzędniczej i poświęcił się studiowaniu zasad doktryn buddyjskich[1].

W 730 roku odbył wędrówkę do klasztoru Xuanlanga na górze Zuoxi i poprosił go o nauczanie w duchu idei szkoły tiantai.

Z jakiś przyczyn Zhanran został mnichem dopiero w wieku 38 lat. Został ordynowany przez mnicha Tanyi (曇一, 692-771).

W tym okresie rozwijały się takie szkoły jak mantrajana, huayan, jogaczara i chan. Natomiast szkoła tiantai ledwo egzystowała na górze Tiantai w prowincji Zhejiang. Xuanlang zmarł w roku 754, gdy Zhanran miał 43 lata. W następnych latach rozpoczął wędrówkę po Chinach wygłaszając nauki szkoły i po raz pierwszy szkoła ta stała się znana w całych Chinach[2].

Gdy jego działalność przyniosła wreszcie pozytywny skutek, Zhanran został wezwany na dwór cesarski przez trzech kolejnych cesarzy: Xuanzonga (玄宗. pan.712-756), Suzonga (肅宗; pan. 756-762) i Daizonga (代宗; pan. 762-779). We wszystkich trzech przypadkach odmówił podając jako przyczynę chorobę[a]. Była to tylko zręczna wymówka, gdyż za panowania Suzonga Zhanran udał się w podróż do Nanyue w południowych Chinach, a w czasie panowania cesarza Daizonga - na daleką pielgrzymkę na górę Wutai na północy[3].

Zhanran zmarł w 782 roku.

Prace literackie edytuj

Komentarze do prac Zhiyi
  • Fahua xuanyi shiqian (10 tomów; 法華玄義釋籤; T.D. 1717)
  • Fahua wenju ji
  • Mohe zhiguan fuxingzhuan hongjue
  • Fahua xuanyi (Głębokie znaczenie 'Sutry Lotosu' )
  • Fahua wenzhu (Słowa i zdania 'Sutry Lotosu' )
  • Móhē zhǐguān (Wielka koncentracja i wgląd)
  • Miàofǎ liánhuā jīngxuán yì (妙法蓮華經玄義)
  • Ogólne znaczenie 'Wielkiej koncentracji i wglądu'
  • Istoty komentarza do 'Wielkiej koncentracji i wglądu'
Prace polemiczne
  • Jinpi lun (Jingangpi lun 金剛錍; T.D. 1932)
  • Fahua wubaiwen lun
  • Zhiguan yili
Inne prace
  • Zhiguan fuxing chuanhong jue

Uwagi edytuj

  1. Było zapewne kilka innych przyczyn odmowy. Cesarz Xuanzong wspierał taoizm i represjonował buddyzm. W 738 roku (w 26 roku okresu kaiyuan) zaczął sponsorować budowę klasztorów noszących nazwę Kaiyuan we wszystkich prefekturach Chin. Było to robione z myślą uzyskania rządowej kontroli nad społecznościami buddyjskimi. Zaproszenie zostało wystosowane w ostatnich latach panowania cesarza, w momencie, gdyż zaczął okazywać względy szkole zhenyan (mantrajanie)

Przypisy edytuj

  1. Daisaku Ikeda. The Flower of Chinese Buddhism. Str. 145
  2. Daisaku Ikeda. The Flower of Chinese Buddhism. Str. 146
  3. Daisaku Ikeda. The Flower of Chinese Buddhism. Str. 142

Bibliografia edytuj

  • Daisaku Ikeda. The Flower of Chinese Budddhism. Weatherhill, Nowy Jork, 1997. Str. 205 ISBN 0-8348-0393-3