John Carradine właściwie Richmond Reed Carradine[1] (ur. 5 lutego 1906[2] w Nowym Jorku[3], zm. 27 listopada 1988[4] w Mediolanie[5] we Włoszech) – amerykański aktor filmowy irlandzkiego pochodzenia. Specjalizował się głównie w rolach w tzw. filmach klasy B, były to przede wszystkim horrory i westerny[6]. W ciągu trwającej blisko 60 lat aktorskiej kariery zagrał w ponad 200 filmach i dziesiątkach seriali telewizyjnych.

John Carradine
Ilustracja
John Carradine (1967)
Imię i nazwisko

Richmond Reed Carradine

Data i miejsce urodzenia

5 lutego 1906
Nowy Jork

Data i miejsce śmierci

27 listopada 1988
Mediolan, Włochy

Zawód

aktor, malarz, reżyser, artysta grafik, rzeźbiarz

Współmałżonek

Ardanelle McCool Cosner
(1935-1941; rozwód)
Sonia Sorel
(1944-1957; rozwód)
Doris Rich
(1957-1971; jej śmierć)
Emily Cisneros
(1975-1988; jego śmierć)

Lata aktywności

1930-1988

Życiorys edytuj

Wczesne lata edytuj

Urodził się w Nowym Jorku jako syn lekarki chirurga dr Genevieve Winnifred Richmond[7][8] i Williama Reeda Carradine’a (1871-1909)[9], dziennikarza i korespondenta Associated Press[10]. Jego ojciec był synem Beverly’ego Francisa Carradine’a (1848–1931)[11], ewangelicznego autora metodysty piszącego przede wszystkim na temat uświęcenia.

Rodzina mieszkała w Peekskill. Kiedy John miał dwa lata jego ojciec zmarł na gruźlicę. Matka następnie wyszła za mąż za producenta papieru Pecka. Uczęszczał do Christ Church School w Kingston i Episcopal Academy w Merion w Pensylwanii. Naukę kontynuował w Graphic Arts School[12].

Kariera edytuj

Początkowo pracował jako malarz i rzeźbiarz[13]. Po przeprowadzce do Nowego Orleanu, w 1925 roku zadebiutował w lokalnym teatrze w przedstawieniu Dama kameliowa Aleksandra Dumasa, a następnie w różnych klasycznych i współczesnych produkcjach. Kiedy zaplanowano malowanie teatru, został zatrudniony jako projektant przez Cecila B. DeMille’a[14].

Po raz pierwszy trafił na ekran jako Buzzard Hatburn w filmie Tol'able David (1930) i musicalu Michaela Curtiza Bright Lights (1930). Wystąpił potem w m.in. westernie To the Last Man (1933), historycznym Cecila B. DeMille’a Kleopatra (Cleopatra, 1934) z Claudette Colbert, Kardynał Richelieu (Cardinal Richelieu, 1935), ekranizacji powieści Wiktora Hugo Nędznicy (Les Misérables, 1935) czy Dyliżans (1939). Wśród jego licznych ról oprawców, zdrajców, tchórzy jest też wymieniony David Riccio w historycznym filmie Johna Forda Maria, królowa Szkotów (Mary of Scotland, 1936) z Katharine Hepburn, Naveau w adaptacji powieści Aleksandra Dumasa Trzej muszkieterowie (1939) w reż. Allana Dwana, były proboszcz Jim Casy w Gronach gniewu (1940)[15] czy Foressi w komedii Wielka noc Casanowy (Casanova's Big Night, 1954) z Bobem Hope, pułkownik Proctor Stamp w przygodowym W 80 dni dookoła świata (1956) czy biblijny Aaron w monumentalnym widowisku Cecila B. DeMille’a Dziesięcioro przykazań (1956).

W komedii Myra Breckinridge (1970) z Raquel Welch wcielił się w chirurga. Elia Kazan zaangażował go do melodramatu Ostatni z wielkich (1976) z Robertem De Niro. Użyczył także głosu Dawidowi, królowi Izraela w serialu animowanym Najwięksi bohaterowie biblijni (Greatest Heroes of the Bible, 1978) oraz w angielskiej wersji animowanego japońskiego filmu Lampa Aladyna (1982). Zagrał też w Lodowi piraci (1986) i komedii Francisa Forda Coppoli Peggy Sue wyszła za mąż (Peggy Sue Got Married, 1986) z Kathleen Turner.

Życie prywatne edytuj

Był czterokrotnie żonaty[16]. 31 grudnia 1935 poślubił Ardanelle McCool Cosner, z którą miał syna Davida (ur. 8 grudnia 1936, zm. 3 czerwca 2009)[17], zagrali razem w dramacie Martina Scorsese Wagon towarowy Bertha (1972) i serialu ABC Kung Fu (1972-75). Małżeństwo trwało tylko sześć lat do 14 marca 1941, a Carradine po rozwodzie odebrał także Bruce’a Johna (ur. 10 kwietnia 1933), zaadoptowanego po ślubie syna z pierwszego małżeństwa Ardanelle McCool Cosner, która cierpiała na zaburzenia urojeniowe[18].

Ożenił się po raz drugi 13 sierpnia 1944 z aktorką Sonią Sorel (z domu Henius)[19], z którą miał dwóch synów: Keitha Iana (ur. 8 sierpnia 1949)[20] i Roberta (ur. 24 marca 1954)[21]. Sonia Sorel miała z poprzedniego małżeństwa syna Dale’a i syna z późniejszej relacji Michaela Bowena Jr. (ur. 21 czerwca 1953)[22]. Jednak 6 marca 1957 doszło do rozwodu.

30 sierpnia 1957 ożenił się z Doris (Erving Rich) Grimshaw, która 18 maja 1971 zmarła w pożarze w swoim mieszkaniu w Oxnard w Kalifornii. Pożar został spowodowany przez palącego się papierosa. Została uratowana z podobnym ogniem zaledwie dwa tygodnie wcześniej. W chwili śmierci, ona i Carradine byli w separacji. Carradine był żonaty po raz czwarty, od 3 lipca 1975 z Emily Cisneros, która go przeżyła.

Przez ostatnie lata swego życia cierpiał na artretyzm, ale pomimo wielkiego bólu nadal pracował. Zmarł 27 listopada 1988 roku w Mediolanie we Włoszech w wieku 82. lat[23][24]. Za zasługi dla przemysłu filmowego ma gwiazdę na Walk of Fame (Hollywood Walk of Fame)[25].

Ważniejsze filmy edytuj

Przypisy edytuj

  1. John Carradine. Listal. [dostęp 2016-09-19]. (ang.).
  2. John Carradine. AdoroCinema. [dostęp 2016-09-19]. (port.).
  3. John Carradine Actor. TV Guide. [dostęp 2016-09-19]. (ang.).
  4. John Carradine. SensaCine.com. [dostęp 2016-09-19]. (hiszp.).
  5. John Carradine – Actor. CineMagia.ro. [dostęp 2016-09-19]. (rum.).
  6. John Carradine. Rotten Tomatoes. [dostęp 2016-09-19]. (ang.).
  7. Rev Beverly Carradine (1848-1931). Find a Grave Memorial. [dostęp 2016-09-19]. (ang.).
  8. Albin Krebs: John Carradine, Actor, Dies; appeared in Numerous Roles. New York Times. [dostęp 2016-09-19]. (ang.).
  9. William Reed Carradine (1871-1909). Find a Grave Memorial. [dostęp 2016-09-19]. (ang.).
  10. John Carradine Biography (1906-). Film Reference. [dostęp 2016-09-19]. (ang.).
  11. Kathy Jennings Brown: Rev Beverly Carradine (1848-1931). Find a Grave Memorial. [dostęp 2016-09-19]. (ang.).
  12. John Carradine. AllMovie. [dostęp 2016-09-19]. (ang.).
  13. John Carradine. ČSFD.cz. [dostęp 2016-09-19]. (cz.).
  14. John Carradine. MYmovies.it. [dostęp 2016-09-19]. (wł.).
  15. John Carradine. TCM. [dostęp 2016-09-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-03-31)]. (ang.).
  16. John Carradine Dating History. FamousFix. [dostęp 2016-09-19]. (ang.).
  17. David Carradine. AdoroCinema. [dostęp 2016-09-19]. (port.).
  18. Keith Carradine's Long Road to 'Dirty Rotten Scoundrels. The New York Times. [dostęp 2015-12-11]. (ang.).
  19. Sonia Sorel (1921-2004) – Genealogy. Geni. [dostęp 2016-09-17]. (ang.).
  20. Keith Carradine Biography (1949-). Film Reference. [dostęp 2015-12-11]. (ang.).
  21. Robert Carradine Bio. BuddyTV. [dostęp 2015-12-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-06-28)]. (ang.).
  22. Michael Bowen Biography ((?)-). Film Reference. [dostęp 2016-09-17]. (ang.).
  23. Kenneth T. Yamada: Actor John Carradine, Veteran of 500 Films, Stage, TV, Dies at 82. Los Angeles Times. [dostęp 2016-09-19]. (ang.).
  24. Actor John Carradine Dies. The Washington Post. [dostęp 2016-09-19]. (ang.).
  25. John Carradine (1906-1988). Find a Grave Memorial. [dostęp 2016-09-19]. (ang.).

Linki zewnętrzne edytuj