John D. MacDonald

pisarz amerykański

John Dann MacDonald (ur. 24 lipca 1916 w Sharon w Pensylwanii, zm. 28 grudnia 1986 w Milwaukee w Wisconsin) – amerykański autor powieści sensacyjnych i science fiction, twórca m.in. cyklu powieści o prywatnym detektywie Travisie McGee[1]. Laureat Nagrody Edgara (Edgar Grand Master Award, 1972)[2] i National Book Award (1980)[3].

John Dann MacDonald
Data i miejsce urodzenia

24 lipca 1916
Sharon, Pensylwania

Data i miejsce śmierci

28 grudnia 1986
Milwaukee, Wisconsin

Narodowość

amerykańska

Język

angielski

Dziedzina sztuki

literatura

Ważne dzieła

Egzekucja (inny tytuł: Przylądek strachu) (1957), The Dreadful Lemon Sky (1975), The Green Ripper (1979)

Nagrody

Nagroda Edgara (Edgar Grand Master Award, 1972), National Book Award (1980)

Życie i twórczość edytuj

W 1938 roku uzyskał w Syracuse University stopień Bachelor of Science, a w 1939 roku tytuł Master of Business Administration w Harvard Graduate School of Business[1]. W okresie II wojny światowej służył w Office of Strategic Services (OSS)[1]. Zadebiutował jako pisarz w połowie lat 40. XX wieku[1]. Opublikował przeszło siedemdziesiąt książek, których łączna sprzedaż przekroczyła siedemdziesiąt milionów egzemplarzy[2]. Był m.in. autorem przedmowy do zbioru opowiadań Nocna zmiana Stephena Kinga[4].

W 1980 roku otrzymał National Book Award w kategorii „Mystery” za powieść The Green Ripper (1979)[3], a w 1995 roku powieść The Dreadful Lemon Sky (1975) znalazła się na liście 100 najlepszych powieści kryminalnych wszech czasów opublikowanej przez organizację pisarską Mystery Writers of America[5].

Cykl powieści o Travisie McGee edytuj

Seria książek o detektywie Travisie McGee, najbardziej znana część dorobku pisarskiego MacDonalda, składa się z dwudziestu jeden powieści:[1]

  • Niebieskie pożegnanie (The Deep Blue Good-by, 1964), wyd. polskie 2013, przeł. Robert Kędzierski[6]
  • Koszmar na różowo (Nightmare in Pink, 1964), wyd. polskie 2013, przeł. Tomasz Wyżyński[7]
  • Purpurowe miejsce zgonu (A Purple Place for Dying, 1964), wyd. polskie 2017, przeł. Grzegorz Kołodziejczyk[8]
  • Przebiegła i ruda (The Quick Red Fox, 1964), wyd. polskie 1990, przeł. Aleksandra Sobczak[9]
  • A Deadly Shade of Gold, 1965
  • Bright Orange for the Shroud, 1965
  • Ciemniejsze niż bursztyn (Darker than Amber, 1966), wyd. polskie 1991, przeł. Janina Kumaniecka[10]
  • One Fearful Yellow Eye, 1966
  • Pale Gray for Guilt, 1968
  • The Girl in the Plain Brown Wrapper, 1968
  • Dress Her in Indigo, 1969
  • The Long Lavender Look, 1970
  • A Tan and Sandy Silence, 1971
  • The Scarlet Ruse, 1973
  • The Turquoise Lament, 1973
  • The Dreadful Lemon Sky, 1975
  • Puste miedziane morze (The Empty Copper Sea, 1978), wyd. polskie 1993, przeł. Marek Fedyszak[11]
  • The Green Ripper, 1979
  • Free Fall in Crimson, 1981
  • Cynamonowa skóra (Cinnamon Skin, 1982), wyd. polskie 1993, przeł. Anna Kraśko[12]
  • The Lonely Silver Rain, 1985

Inne ksiażki wydane w Polsce edytuj

Poza częścią cyklu o Travisie McGee w Polsce wydano również powieści:

  • Egzekucja (The Executioners, 1957), wyd. polskie 1992, przeł. Andrzej Pawelec[13] (wznowienie 2003 jako Przylądek strachu)[14]
  • Oszuści (The Deceivers, 1958), wyd. polskie 1992, przeł. Anna Hamburger[15]

Adaptacje filmowe edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b c d e John D. MacDonald, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2022-12-16] (ang.).
  2. a b Penelope McMillan: Adventure Book Writer John D. MacDonald Dies. latimes.com, 29 grudnia 1986. [dostęp 2022-12-16]. (ang.).
  3. a b John D. MacDonald, Winner, National Book Award 1980. nationalbook.org. [dostęp 2022-12-16]. (ang.).
  4. Summary Bibliography: John D. MacDonald. isfdb.org. [dostęp 2022-12-16]. (ang.).
  5. Book Awards: The Top 100 Mystery Novels of All Time, Mystery Writers of America. librarything.com. [dostęp 2022-12-16]. (ang.).
  6. John D. MacDonald, Niebieskie pożegnanie, Warszawa: Albatros Andrzej Kuryłowicz, 2013, ISBN 978-83-7885-617-7.
  7. John D. MacDonald, Koszmar na różowo, Warszawa: Albatros Andrzej Kuryłowicz, 2013, ISBN 978-83-7885-666-5.
  8. John D. MacDonald, Purpurowe miejsce zgonu, Warszawa: Albatros Andrzej Kuryłowicz, 2017, ISBN 978-83-7985-516-2.
  9. John D. MacDonald, Przebiegła i ruda, Agencja Wydawnicza Romeo i Julia, Warszawa 1990. katalogi.bn.org.pl. [dostęp 2022-12-16].
  10. John D. MacDonald, Ciemniejsze niż bursztyn, Warszawa: Beta Books, Alfa, 1991, ISBN 83-7001-517-4.
  11. John D. MacDonald, Puste miedziane morze, Warszawa: Da Capo, 1993, ISBN 83-85373-66-7.
  12. John D. MacDonald, Cynamonowa skóra, Warszawa: Da Capo, 1993, ISBN 83-85373-28-4.
  13. John D. MacDonald, Egzekucja, Kraków: Graffiti, 1992, ISBN 83-85695-05-2.
  14. John D. MacDonald, Przylądek strachu, Toruń: C & T Crime and Thriller, 2003, ISBN 83-89064-32-4.
  15. John D. MacDonald, Oszuści, Gdańsk: Phantom Press International, 1992, ISBN 83-85432-71-X.

Bibliografia edytuj

Linki zewnętrzne edytuj