Josef Schalk
Josef Schalk (ur. 24 marca 1857 w Wiedniu, zm. 7 listopada 1900 tamże)[1][2] – austriacki pianista, dyrygent i pedagog; starszy brat Franza Schalka.
| Data i miejsce urodzenia |
24 marca 1857 |
|---|---|
| Pochodzenie | |
| Data i miejsce śmierci |
7 listopada 1900 |
| Instrumenty | |
| Gatunki | |
| Zawód |
Życiorys edytuj
W latach 1877–1880 studiował w Konserwatorium Wiedeńskim grę fortepianową u Juliusa Epsteina i teorię muzyki u Antona Brucknera. Od 1884 do swojej śmierci w 1900 prowadził klasę fortepianu w tymże Konserwatorium[3][4].
Był zwolennikiem i popularyzatorem twórczości Richarda Wagnera, Hugo Wolfa, z którym był zaprzyjaźniony oraz swojego profesora Antona Brucknera[3][5]. W 1879 został członkiem, a w 1887 dyrektorem artystycznym Wiener akademischen Wagner-Vereins (Wiedeńskiego Stowarzyszenia Akademickiego Wagnera)[3][4]. W 1892 dyrygował prawykonaniem muzyki scenicznej Wolfa do sztuki Gildet paa Solhoug Henrika Ibsena.
Razem ze swoim młodszym bratem Franzem był jednym z pierwszych propagatorów i wykonawców twórczości Antona Brucknera. Obaj też współpracowali z kompozytorem przy rewizji jego utworów oraz przygotowaniu ich pierwszych publikacji i prawykonań. Mieli swój wkład zwłaszcza w pierwsze wydania symfonii III (1890), IV (wspólnie z Ferdinandem Löwe, 1890) V (1896) i VIII (1892). Zdarzało się jednak, że wprowadzali oni zmiany nie zawsze zgodne z intencją kompozytora i przez niego zaakceptowane. Było to możliwe, ponieważ do lat 80. XIX wieku symfonie Brucknera w większości nie były wykonywane i publikowane. Bruckner nigdy nie usłyszał V symfonii (z wyjątkiem aranżacji na dwa fortepiany), a pierwsze wersje symfonii III, IV i VIII miały prawykonania dopiero po jego śmierci[6][7]. Poza symfoniami, Josef samowolnie ingerował też w edycję Mszy f-moll (1894)[4]. Jednak z perspektywy czasu, wkład obu braci w popularyzację twórczości Brucknera jest nie do przecenienia. Franz był znakomitym interpretatorem jego utworów, a Josef autorem wyciągów fortepianowych na cztery ręce wielu jego symfonii[1][2].
Przypisy edytuj
- ↑ a b Berkowicz 2007 ↓, s. 81.
- ↑ a b Chodkowski 1995 ↓, s. 792.
- ↑ a b c Josef Schalk. [w:] Wien Geschichte Wiki [on-line]. [dostęp 2020-03-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-03-24)]. (niem.).
- ↑ a b c Schalk, Josef (1857-1900), Pianist. [w:] Österreichisches Biographisches Lexikon [on-line]. [dostęp 2020-03-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-03-24)]. (niem.).
- ↑ Schalk, Josef. [w:] Österreich-Lexikon [on-line]. [dostęp 2020-03-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-03-23)]. (ang. • niem.).
- ↑
Deryck Cooke: Schalk, Franz. [w:] Oxford Music Online. Grove Music Online [on-line]. 2001-01-20. [dostęp 2020-03-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-03-23)]. via Oxford University Press. (ang.).
- ↑ Timothy L. Jackson: Bruckner, (Joseph) Anton; 7. Versions of the symphonies. [w:] Oxford Music Online. Grove Music Online [on-line]. 2011-02-23. [dostęp 2020-03-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-03-24)]. via Oxford University Press. (ang.).
Bibliografia edytuj
- Filip Berkowicz: Schalk Franz. W: Encyklopedia muzyczna PWM. Elżbieta Dziębowska (red.). Wyd. I. T. 9: S–Sł część biograficzna. Kraków: PWM, 2007, s. 81. ISBN 978-83-224-0865-0. (pol.).
- Encyklopedia muzyki. Andrzej Chodkowski (red.). Warszawa: PWN, 1995, s. 792. ISBN 83-01-11390-1. (pol.).
Linki zewnętrzne edytuj
- Josef Schalk – twórczość tego autora dostępna w bibliotece cyfrowej International Music Score Library Project
- Joseph Schalk w bazie Discogs.com (ang.)