Jugonostalgia
Jugonostalgia (od słów Jugosławia i nostalgia) – termin określający zjawisko tęsknoty za czasami istnienia Socjalistycznej Federacyjnej Republiki Jugosławii.
Znaczenie edytuj
Występuje z różną popularnością i natężeniem we wszystkich krajach byłej Jugosławii: Słowenii, Chorwacji, Bośni i Hercegowinie, Serbii, Czarnogórze, Kosowie i Macedonii Północnej. Współcześnie rozpad Jugosławii najgorzej oceniany jest w Serbii i Bośni oraz Hercegowinie, najkorzystniej zaś w Kosowie i Chorwacji[1]. Jugonostalgia wiąże się z tęsknotą za Jugosławią, która jest utożsamiana z bezpieczeństwem, pokojem, stabilnością i dobrobytem[2][3]. Charakterystycznym elementem jugonostalgii jest idealizowanie postaci marszałka Josipa Broza Tity. Pomimo dekomunizacji Tito pozostał patronem wielu ulic i obiektów na terenie byłej Jugosławii[4]. Czasem termin jugonostalgia jest stosowany w celu zdyskredytowania opisywanej osoby poprzez podkreślenie jej braku patriotyzmu; ma wtedy znaczenie pejoratywne[5][6].
W 2010 roku w Zagrzebiu utworzono Związek Jugosłowian, którego celem jest dążenie do uznania narodowości jugosłowiańskiej we wszystkich krajach byłej Jugosławii[7].
Zjawisko tęsknoty za czasami komunizmu występuje w wielu krajach byłego Bloku Wschodniego, m.in. w Polsce (nostalgia za PRL-em), krajach byłego ZSRR (nostalgia za czasami istnienia Związku Radzieckiego) i wschodnich Niemczech (Ostalgia).
Przypisy edytuj
- ↑ Paweł Natorski, 30 lat od rozpadu Jugosławii. Czy na Bałkanach tęsknią za wspólnym państwem? [online], euractiv.pl, 1 sierpnia 2021 [dostęp 2023-03-27] (pol.).
- ↑ Jessica Bateman, ‘Everyone loved each other’: the rise of Yugonostalgia, „The Guardian”, 25 sierpnia 2022, ISSN 0261-3077 [dostęp 2023-03-26] (ang.).
- ↑ Dominika Ćosić, Jugonostalgia [online], Wprost, 13 października 2002 [dostęp 2023-03-27] (pol.).
- ↑ Jugonostalgia. Tito wiecznie żywy [online], Rzeczpospolita [dostęp 2023-03-27] (pol.).
- ↑ Claire Bancroft, Yugonostalgia: The Pain of the Present, 2009.
- ↑ Dubravka Ugrešić, The culture of lies. Antipolitical essays, 1998.
- ↑ U Zagrebu osnovan Savez Jugoslavena: Imamo pravo na očuvanje baštine Jugoslavije. Index, 2010-03-21. [dostęp 2023-03-28]. (chorw.).