Julia Rayska, z domu Waniczek (ur. 1817 w Tarnowie, zm. 27 stycznia 1906 we Lwowie[1]) – polska malarka, przedstawicielka sztuki XIX wieku. Tworzyła przede wszystkim w duchu sztuki biedermeieru.

Julia Rayska
Data i miejsce urodzenia

1817
Tarnów

Data i miejsce śmierci

27 stycznia 1906
Lwów

Narodowość

polska

Dziedzina sztuki

malarstwo

Epoka

biedermeier

Życiorys edytuj

 
Grób rodzinny Julii i Tomasza Rayskich na Cmentarzu Łyczakowskim

Córka radcy Sądu Apelacyjnego we Lwowie. Rysunku i malarstwa uczyła się w latach trzydziestych XIX wieku u lwowskiego malarza, Jana Haara. W 1837 bądź 1838 wyszła za mąż za Tomasza Rayskiego (1811–1885), adwokata i aktywnego działacza konspiracji galicyjskiej, więzionego w latach 1842–1845, później posła na Sejm Krajowy i do Rady Państwa w Wiedniu oraz współzałożyciela Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych we Lwowie[1].

Po wybuchu powstania styczniowego w 1863 roku oboje wstąpili do tajnych organizacji patriotycznych. Rayska kierowała jednym z miejskich okręgów do spraw poboru podatku narodowego, a w późniejszych latach pracowała społecznie w zarządzie Towarzystwa Praca Kobiet.

Została pochowana na Cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie.

Droga artystyczna edytuj

 
Julia Rayska, Bukiet kwiatów, 1859, Muzeum Narodowe w Krakowie

Julia Rayska była związana z lwowskim środowiskiem artystycznym. Wystawiała swoje obrazy we Lwowie: w 1847, 1856 na wystawie w ratuszu, 1860, a w latach 1868, 1876 i 1888 brała udział w wystawach tamtejszego Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych. Swoje dzieło Bukiet kwiatów pokazywała również w 1858 w TPSP w Krakowie.

Malowała obrazy typowe dla stylu biedermeieru: przede wszystkim portrety i kompozycje kwiatowe, ale też sceny rodzajowe i myśliwskie oraz religijne i mitologiczne, naśladujące często dzieła malarzy zachodnioeuropejskich. Tworzyła przede wszystkim w technice olejnej na płótnie, ale też na desce czy na blasze[2].

Przypisy edytuj

  1. a b Jolanta Polanowska, Rayska Julia, [w:] Urszula Makowska, Katarzyna Mikocka-Rachubowa (red.), Słownik artystów polskich i obcych w Polsce działających (zmarłych przed 1966 r.). Malarze, rzeźbiarze, graficy, t. 8, 2007, s. 257–258.
  2. Ewa Micke-Broniarek, Julia Rayska (Rajska), [w:] Agnieszka Morawińska (red.), Artystki polskie. Katalog wystawy, Muzeum Narodowe w Warszawie, 1991, s. 300.

Linki zewnętrzne edytuj