Jurij Chanon
Jurij Chanon, Jurij Chanin, właśc. Jurij Fieliksowicz Sołowjow-Sawojarow, (ros.) Юрий Хано́н, Юрий Ха́нин, Юрий Фе́ликсович Соловьёв-Савояров[1] (ur. 16 czerwca 1965 w Leningradzie) – radziecki i rosyjski kompozytor i pianista. Znany w latach 1988–1992 dzięki pracy w kinie i telewizji, a także z serii koncertów w Rosji. W 1993 roku przestał występować i wycofał się z życia publicznego.
 Jurij Chanon, Sankt Petersburg, 2008. | |
| Imię i nazwisko |
Jurij Fieliksowicz Sołowjow-Sawojarow |
|---|---|
| Pseudonim |
Jurij Chanon (do 1993 Jurij Chanin) |
| Data i miejsce urodzenia |
16 czerwca 1965 |
| Instrumenty | |
| Gatunki | |
| Zawód | |
| Strona internetowa | |
Laureat Europejskiej Nagrody Filmowej dla najlepszego kompozytora za muzykę do filmu Dni zaćmienia (1988) Aleksandra Sokurowa[2][3]. Za film ten był również nominowany do rosyjskiej nagrody Nika.
Życiorys edytuj
W 1988 roku ukończył konserwatorium w klasie kompozycji[4]. Wpływ na jego twórczość wywarli Aleksandr Skriabin i Erik Satie. W latach 1988–1991 Chanon skomponował muzykę do trzech filmów, występował w telewizji z koncertami oraz udzielał prasie wywiadów.
Chanon jest autorem popularnej muzyki do baletu jednoaktowego Sriednij duet (Средний дуэт), będącego pierwszą częścią utworu Sriedniaja simfonija (Средняя симфония, 1990). Balet był wystawiany w Teatrze Marińskim (1998), Teatrze Bolszoj[5] i przez Nowy Jork City-Balet (2006)[6]. Jako utwór koncertowy Sriednij duet jest wykonywany przez solistów baletów rosyjskich z naruszeniem praw autorskich Chanona[5]. W 2000 został nominowany do nagrody Złotej Maski[7].
Działalność pozakompozytorska edytuj
Jurij Chanon jest również pisarzem, malarzem, filozofem, pianistą i botanikiem. Jako pisarz działa od 1983 roku. W 1993 roku przez pół roku publikował cykl artykułów Tuskłyje biesiedy (Тусклые беседы). W 1996 roku wydał powieść biograficzną Skriabin kak lico (Скрябин как лицо)[8]. W 2010 wyszła praca z historii muzyki: Erik Satie, Jurij Chanon. Wospominanija zadnim czisłom (Эрик Сати, Юрий Ханон. Воспоминания задним числом).
W latach 1988–1991 Chanon pracował w kinematografii, pisząc muzykę do filmów:
- 1988: Dni zaćmienia (Дни затмения)
- 1989: Spasi i sochrani (Спаси и сохрани)
- 1990: Miełkij bies (Мелкий бес)
- 1992: Szagrieniewaja kost' (Шагреневая кость)
Film Dni zaćmienia w 1988 został wyróżniony pierwszą Europejską Nagrodą Filmową za najlepszą muzykę[9].
Utwory literackie edytuj
Jako eseista i beletrysta Jurij Chanon pracuje od 1983 roku. Większość utworów zostawia u siebie w biurku. W 1993 roku Chanon opublikował cykl (ponad 20) artykułów "Mętne rozmowy", gdzie w formie sarkastycznej zapoznał czytelników z podstawami estetyki (gazeta "Siegodnia", Sankt Petersburg, kwiecień-listopad). Po pół roku autor przerwał ich publikację.
Z większych utworów znana jest powieść memuarystyczna "Skriabin jako twarz" (rok 1995) – licząca około 700 stron praca, powstała jako elitarny przedmiot sztuki produkcji książkowej. Część nakładu została wydana w oprawie skórzanej według technologii XIX wieku[10]. W powieści są przedstawione osobiste wspomnienia autora, który od ponad dwudziestu lat blisko znał wielkiego kompozytora rosyjskiego Aleksandra Skriabina[11].
W 2010 roku została opublikowana inna praca fundamentalna z historii muzyki: "Erik Satie, Jurij Chanon. Wspomnienia po pewnym czasie". Ta bardzo gruba książka zawiera wszystkie utwory literacki Erika Satie`go, prawie wszystkie jego listy i całe jego życie. To jest pierwsza książka Satie'go i o Satie w języku rosyjskim[12].
W 2013 wydanie «Centrum Muzyki Median» i «Liki Rossii» (St. Petersburg) opublikowało książkę Jurija Chanona: «Alfonse, który nie istnieje». To pierwsza książka Alphonse Allaisa w języku rosyjskim[13]. Zawiera dwie kolekcje Alphonse Allais: «Nie jesteśmy wołów» («On n'est pas des bœufs») i «Dwa i dwa to pięć» («Deux et deux font cinq»), a mikro kolekcja «Trzy buty» i dwa wielkie prefaces: «Alphonse, który istniał» i «Alphonse, który nie istniał». Rosyjski tekst książki należy w całości do Jurija Khanona.
Wstawiam tę książkę ... w tej książce, powtarzam, wszystko ...
- wszystko, co do tej pory wiedziałem o głupocie
- i niezadowolenie ducha ... twoje, madame, proszę pana, a nawet tęsknić.
- A ja prosiłbym wszystkich, aby się nie martwili.
- Ponieważ jest już za późno na martwienie się...[14]
Utwory edytuj
- Balety
- 1986: Szag wpieriod – dwa nazad (Шаг вперёд – два назад)
- 1989: Szagriniewaja kost' (Шагреневая кость)
- 1990: Trieskunczik (Трескунчик)
- 1993: Ziżel (Зижель)
- Opery
- 1983–1996: Wieniecianskij gondoljer (Венецианский гондольер)
- 1990: Szagrieniewaja kost' (Шагреневая кость)
- 1993: Tuskłaja żyzń (Тусклая жизнь)
- 1995: Siła sud'by (Сила судьбы)
- 1997: Norma (Норма)
- 1998: Czto skazał Zaratustra (Что сказал Заратустра)
- Utwory orkiestrowe
- 1985: Koncert dla diriżora s orkiestrom / Tak nazywajmaja muzyka (Концерт для дирижёра с оркестром / Так называемая музыка)
- 1985: Ubogije noty w dwóch czastiach (Убогие ноты в двух частях)
- 1987: Piat' mielczajszych orgazmow (Пять мельчайших оргазмов)
- 1988–1989: Publicznyje piesni (Публичные песни)
- 1989: Simfonija sobak (Симфония собак)
- 1990: Sriedniaja simfonija (Средняя симфония)
- 1992: Pierielistywaja ludiej (Перелистывая людей)
- 1992: Maleńkaja nocznaja muzyka (Маленькая ночная музыка)
- 1996: Tri ekstriemalnyje simfonii (Три экстремальные симфонии)
.jpg)
- 1999: Wiesielaszczaja simfonija (Веселящая симфония)
- 2000: Wiesiennij riekwijem (Внутренний реквием)
- 2000: Agonia Dei
- 2001: Karmannaja misterija (Карманная мистерия).
- Utwory kameralne
- 1988: 25 położytielnych piesien (25 положительных песен)
- 1990: Kamiennoje lico (Каменное лицо)
- 1991: Maleńkije dietskije pjesy bolszogo sodierżanija (Маленькие детские пьесы большого содержания)
- 1991: Piesni wo wriemia jedy (Песни во время еды)
- 1997: 17 romansow na stichi Czajkowskogo (17 романсов на стихи Чайковского)
- 1998: Karmannaja miessa (Карманная месса)
- 2001: Dwa izmyszlenija (Два измышления)
- Utwory na fortepian
- 1990: Sriednij tiempierirowannyj kławir (Средний темперированный клавир)
- 1990: Smutnyje pjesy niejasnogo proischożdienija (Смутные пьесы неясного происхождения)
- 1994: Udowletworitielnyje pjesy (Удовлетворительные пьесы)
- 1995: Riestorannyje pjesy (Ресторанные пьесы)
- 1996: 24 uprażnienija po słabosti (24 упражнения по слабости)
- 1997: 50 etiudow dla upawszego fortepiano (50 этюдов для упавшего фортепиано)
- 1998: Okostieniewszije prieludii (Окостеневшие прелюдии)
«...Chociaż Khanon nazywa Satie i Skryabina swoimi nauczycielami, to nie jest to muzyka tych kompozytorów, która go przyciąga, ale ich skłonność do łączenia — niektórzy twierdzą, że podporządkowują się — ich muzyka do idea. Według Khanona kompozytor jest ideologiem w odniesieniu do swojego materiału muzycznego. Elementy gry (zarówno semantyczny i fonetyczny), paradoks, absurd i nonsens (werbalna inwersja i inventja, pseudo-cytat i limeryk) wszystkie nadają estetyce Khanona chęć oburzenia słuchacza...»[10]
- — (Liudmila Kovnatskaya, Grove’s Dictionary of Music & Musicians)
- Od 2006 roku Yuri Khanon przeszedł na specjalną «odwrotną metodę» kreatywności, gdy « jedna partytura jest napisana naprzód, a druga wraca do całkowitej jej destrukcji ». Oto jego hermetyczna odpowiedź:
- « Ten świat jest zbrodnią, nie zasługuje na nic poza popiołem »...[15]
- Od 2006 roku Yuri Khanon przeszedł na specjalną «odwrotną metodę» kreatywności, gdy « jedna partytura jest napisana naprzód, a druga wraca do całkowitej jej destrukcji ». Oto jego hermetyczna odpowiedź:
Przypisy edytuj
- ↑ Юрий Ханон (Ханин), Кино-Театр.ру.
- ↑ Дни затмения (1988), Film.ru.
- ↑ European Film Awards, IMDb.
- ↑ Юрий Ханин, Энциклопедия отечественного кино.
- ↑ a b А. Пушкарская, Балет для слушаний, "Коммерсантъ', 07.11.2011.
- ↑ J. Rockwell, Some Little Bits of Ballet Help a Company Start Its Busy Fall Season, "The New York Times", 23.11.2006.
- ↑ Вечер новых балетов, Золотая маска 2000.
- ↑ А. Буров, О Скрябине, о маске и лице..., "Книжный вестник", 3 (1998), nr 2.
- ↑ European Film Awards. europeanfilmacademy.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-04-12)]., European Film Academy.
- ↑ a b [1] // Grove’s Dictionary of Music & Musicians 2001, (ang.)
- ↑ [2] // "Skriabin jako twarz", wyd. "Twarzi Rossii", 1995, (ros.)
- ↑ [3] // "Erik Satie, Jurij Chanon. Wspomnienia po pewnym czasie", wyd. "Twarzi Rossii", 2010, (ros.)
- ↑ Jurij Chanon: «Alphonse qui n’existait pas», maison d'édition «les Faces de la Russie» (23.05.2013)
- ↑ Alphonse qui n’existait pas de Youri Khanon, «Centre de musique mediane» & la maison d'édition «les Faces de la Russie», Saint-Pétersbourg, 2013, ISBN 978-5-87417-421-7, p.5., (ros.)
- ↑ Boris Yoffe: Im Fluss des Symphonischen (eine Entdeckungsreise durch die sowjetische Symphonie). — Wolke Verlag, Hofheim 2014, s. 648: s. 513. – ISBN 978-3-95593-059-2, (niem.)