Jurij Walentinowicz Knorozow, ros. Юрий Валентинович Кнорозов (ur. 19 listopada 1922 w Charkowie, zm. 30 marca 1999 w Petersburgu) – rosyjski historyk, epigraf, badacz pisma Majów.

Jurij Knorozow
Юрий Валентинович Кнорозов
ilustracja
Data i miejsce urodzenia

19 listopada 1922
Charków

Data i miejsce śmierci

30 marca 1999
Petersburg

Zawód, zajęcie

historyk, epigraf

Alma Mater

Uniwersytet Moskiewski

Odznaczenia
Nagroda Państwowa ZSRR
Komandor Orderu Orła Azteckiego (Meksyk)

Życiorys edytuj

Jurij Knorozow urodził się w Charkowie 19 listopada 1922 roku. Pochodził z inteligenckiej rodziny pochodzenia rosyjskiego. W 1939 roku rozpoczął studia historyczne na Charkowskim Uniwersytecie Państwowym im. Gorkiego. Po rozpoczęciu II wojny światowej przebywał w Moskwie, gdzie w roku 1943 rozpoczął studia historyczne na Uniwersytecie Moskiewskim[1].

Następnie został powołany do wojska, gdzie służył w pododdziałach łączności w 158 pułku artylerii rezerwy[1]. W maju 1945 brał udział w zdobywaniu Berlina. Po zajęciu miasta odnalazł w płonącej Bibliotece Narodowej opracowanie trzech znanych kodeksów Majów pod redakcją Antonia i Carlosa Villacortów. Skłoniło to interesującego się egiptologią oraz pismami dalekowschodnimi historyka do zajęcia się pismem Majów[2].

Swoje badania prowadził w Leningradzie, gdzie osiadł w późnych latach 40. Jednocześnie pracował w Muzeum Etnograficznym Narodów ZSRR[1].

Metoda opracowana i stosowana przez Knorozowa do deszyfrowania pisma Majów była później wykorzystywana do rozszyfrowania zabytków pisma na Wyspie Wielkanocnej i opierała się głównie na metodach statystycznych[1]. W październiku 1952 r. opublikował w „Sowietskoj Etnografiji” artykuł poświęcony systemowi piśmienniczemu Majów[2], który zawierał wyniki dekodowania. Prace Knorozowa zostały entuzjastycznie przyjęte przez środowisko naukowe w ZSRR[1], ale nie zostały jednak uznane przez część badaczy z zagranicy, w tym przede wszystkim Johna E.S. Thompsona[2].

W 1975 roku Knorozow za swoją pracę został nagrodzony Nagrodą Państwową ZSRR, a piętnaście lat później prezydent Gwatemali nadał mu złoty medal za zasługi nad badaniem pisma Majów. W 1995 r. w ambasadzie Meksyku w Moskwie został odznaczony Orderem Orła Azteków[1].

Jurij Knorozow zmarł 30 marca 1999 r. w korytarzu jednego z petersburskich szpitali z powodu udaru i obrzęku płuc[1].

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f g Кнорозов Юрий Валентинович. Российский государственный гуманитарный университет. [dostęp 2012-05-27]. (ros.).
  2. a b c Justyna Olko: Wielka przygoda intelektualna XX wieku. Wiedza i Życie. [dostęp 2012-05-27]. (pol.).