Justin Rrota
Justin Rrota (ur. 17 lutego 1889 jako Ndoc Rrota, zm. 20 grudnia 1964 w Szkodrze) – albański nauczyciel, filolog, teolog i duchowny katolicki. Był jednym z pierwszych wydawców podręczników dla albańskich szkół średnich[1][2].
| Państwo działania | |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | |
| Data i miejsce śmierci | |
| Zawód, zajęcie |
nauczyciel |
| profesor | |
| Specjalność: filologia, teologia katolicka | |
| Profesura |
1994 |
| praca zawodowa | |
Życiorys edytuj
28 sierpnia 1902 roku wstąpił do kolegium franciszkańskiego, a dwa lata później dołączył w Rubiku do zakonu franciszkanów, zmienił również imię Ndoc na Justin[2]. Uczył się teologii w Troshanie, a w latach 1907-1911 przebywał w Austrii, gdzie studiował teologię katolicką w miastach Klagenfurt am Wörthersee oraz Villach[1][3][4]; z powodów zdrowotnych został zmuszony do przerwania studiów i powrotu na teren Albanii; naukę kontynuował pod okiem księży Gjergja Fishty oraz Ambroza Marlaskaja[2].
W roku 1911 lub 11 sierpnia 1914 roku przyjął święcenia kapłańskie w Szkodrze[2], następnie pełnił funkcję proboszcza[1][3][5]. Pracował jako nauczyciel języka łacińskiego oraz albańskiego w kolegium franciszkańskim w Troshanie, a w 1921 roku zaczął pracę w gimnazjum Illyricum w Szkodrze[3][5]; jednocześnie pisał publikacje dla czasopism Zani i Shna Ndout oraz Hylli i Dritës[2] pod pseudonimami Iris, Patër Ndou oraz Viator[1]. W 1925 roku dotknął go paraliż, pomimo którego nie przerwał jednak swojej działalności[2].
W 1940 roku został przyjęty do Instytutu Studiów Albańskich w Tiranie[1].
Zmarł 20 grudnia 1964 roku w Szkodrze[1].
Znał języki włoski, francuski, niemiecki, słoweński, starożytny grecki oraz łaciński[1][2].
Prace naukowe i publikacje[1][2] edytuj
- Gjuha e shkrueme (niewydana)
- Rreth problemit të gjuhës letrare
- Monumenti ma i vjetër i gjuhës shqipe D. Gjon Buzuku 1555 (1929)
- Analyzimi i rasavet t’emni te zhvillimi historik i tynvet (1931)
- Shkrimtari ma i vjetri i italo-shqiptarëvet, D. Luka Matrënga (1592) (1931)
- Për historinë e alfabetit të gjuhës shqipe (1936)
- Shkrimtarët shqiptarë (1941)
- Sintaksi i shqipes (1942)
- Hulumtime dhe shënjime mbi Gjon Buzukun (1956)
- Pasthirmat buzukjane “hinje” dhe pjesëza toskënishte “tuke” (1963)
- Mbi refleksin e vlerën fonike të disa tingujve të latinishtes në shqipe (1965)
- Gjuha e shkrueme ose vërejtje gramatikore (2006; wydanie pośmiertne)
Tytuły edytuj
W 1994 roku uzyskał tytuł Nauczyciela Ludu, a Uniwersytet w Szkodrze pośmiertnie przyznał mu tytuł honorowego profesora; a rok później został uznany wybitnym pracownikiem nauki i techniki[1].
Życie prywatne edytuj
Trzeci syn Gjusha Rroty i Marii Vjerdhy[6][2]. Jego starszymi braćmi byli Simon oraz Kola; pierwszy był słynnym malarzem, a drugi profesorem albanistyki na Uniwersytecie Wiedeńskim[2].
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d e f g h i Tomor Osmani: Atë Justin Rrota, teolog e njeri i gjuhës. archivioradiovaticana.va, 2012-12-21. (alb.).
- ↑ a b c d e f g h i j Daniel Gàzulli: Daniel Gàzulli: At Justin Rrota - një jetë përkushtue shqipes. zemrashqiptare.net, 2010-10-27. (alb.).
- ↑ a b c Elsie 2010 ↓, s. 390.
- ↑ Elsie 2010 ↓, s. 389.
- ↑ a b Elsie 2013 ↓, s. 389.
- ↑ Kurti 2003 ↓, s. 126.
Bibliografia edytuj
- Donat Kurti, Provinça Françeskane Shqiptare, 2003, ISBN 99927-789-1-1.
- Robert Elsie, Historical dictionary of Albania, 2010, ISBN 978-0-8108-6188-6.
- Robert Elsie, A biographical dictionary of Albanian history, 2013, ISBN 978-1-78076-431-3.