KMOS (skrót od K-band Multi-Object Spectrograph) – wieloobiektowy spektrograf, zamontowany na należącym do ESO Teleskopie Głównym nr 1 Bardzo Dużego Teleskopu (VLT)[1] w Obserwatorium Paranal w Chile. Jest przeznaczony do badania procesów fizycznych, które napędzają powstawanie i ewolucję młodych galaktyk we wczesnym Wszechświecie.

KMOS na Bardzo Dużym Teleskopie (VLT)

Instrument o masie 2,5 tony jest przystosowany do jednoczesnej obserwacji 24 obiektów w świetle podczerwonym[2] oraz badania struktury każdego z nich. Jest wyposażony w niezależne automatyczne ramiona, które ustawiają się tak, aby jednocześnie uchwycić promieniowanie pochodzące z 24 galaktyk. Obraz każdego z obserwowanych obiektów jest dzielony na 196 elementów (14 na 14 pikseli)[3], co zapewnia zbieranie światła z odrębnych części galaktyki; sygnały są następnie rejestrowane przez bardzo czułe detektory podczerwieni i dzielone na składowe pasma widma („kolory”). Dzięki tej metodzie, nazywanej spektroskopią całego pola (ang. integral-field spectroscopy), możliwe jest jednoczesne badanie właściwości różnych części obiektu, np. galaktyki. Technika ta pozwala opisać sposób rotacji obiektu, wyznaczyć masę, ustalić skład chemiczny i właściwości fizyczne poszczególnych części obiektu.

W celu zapewnienia bardzo dużej precyzji pomiarów i czułości działania poszczególnych elementów aparatury KMOS, większość mechanizmów pracuje w temperaturze minus 140 °C.

KMOS został wybudowany przez konsorcjum uniwersytetów i instytutów z Wielkiej Brytanii i Niemiec, we współpracy z ESO.

Przypisy edytuj

  1. 24-ramienny olbrzym do badania wczesnego życia galaktyk. www.eso.org. [dostęp 2012-12-16].
  2. K-band Multi-Object Spectrograph – KMOS. [dostęp 2012-12-16]. (ang.).
  3. Informacje o KMOS na stronie Universitetu w Durham. www.dur.ac.uk. [dostęp 2012-12-16]. (ang.).

Linki zewnętrzne edytuj