Kaczorów (województwo dolnośląskie)
Kaczorów (niem. Ketschdorf) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie jaworskim, w gminie Bolków, przy drodze krajowej nr 3. W odległości około 2 km od wsi, na północnych stokach góry Turzec ma swoje źródło Kaczawa.
| wieś | |
 Kościół św. Mikołaja w Kaczorowie | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (III 2011) |
719[2] |
| Strefa numeracyjna |
075 |
| Kod pocztowy |
59-420[3] |
| Tablice rejestracyjne |
DJA |
| SIMC |
0189397 |
Położenie na mapie gminy Bolków  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego  | |
Położenie na mapie powiatu jaworskiego  | |
 50°54′31″N 15°57′28″E/50,908611 15,957778[1]
| |
Podział administracyjny edytuj
W latach 1945–1954 siedziba gminy Kaczorów. W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Kaczorów. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa jeleniogórskiego.
Warunki naturalne edytuj
Wieś położona w Sudetach Zachodnich, w centrum Gór Kaczawskich pomiędzy Grzbietem Południowym z Górami Ołowianymi a Grzbietem Wschodnim. Okolice zbudowane ze skał metamorficznych – głównie zieleńców i fyllitów należących do metamorfiku kaczawskiego oraz czwartorzędowych skał osadowych – glin, piasków i żwirów.
Nazwa edytuj
Wieś wzmiankowana po raz pierwszy w roku 1240 jako Rutengerisdorf. W średniowiecznym dokumencie z roku 1311 wymieniona jest jako Kyczdorf, a Kaczindorf w roku 1412.[5] W roku 1750 nazwa „Kaczor” wymieniona jest w języku polskim przez Fryderyka II pośród innych śląskich miejscowości w zarządzeniu urzędowym wydanym dla mieszkańców Śląska[6].
Historia edytuj
W latach 1471-1529 pozostawała w rękach rodziny von Zedlitz. W roku 1748 wybudowano ewangelicki dom modlitwy, który nabożeństwa odbywały się do końca II wojny światowej.
15 sierpnia 1896 otworzono we wsi stację kolejową (peron o długości 140 m). 1 października 1932 Kaczorów został włączony do powiatu jeleniogórskiego. Przed rokiem 1945 wioska była znanym miejscem wypoczynkowym - w roku 1937 istniało tutaj 7 zajazdów i moteli (64 miejsca noclegowe) oraz 15 kwater prywatnych (56 miejsc noclegowych).
W roku 1945 wieś została włączona do Polski. Jej dotychczasowych mieszkańców wysiedlono do Niemiec. Pod koniec lat 90. XX wieku zamknięta została linia kolejowa przechodząca przez wieś.
Historyczne nazwy edytuj
- Rutengerisdorf
- Kyczdorf
- Kytzsdorf
- Katzdorf
- Kaczindorf
- Keitschdorf
- Katschdorf
- Ketschdorf
- Kaczanów (1945)
- Kaczorów (obecnie)
Zabytki edytuj
Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są obiekty[7]:
- kościół parafialny pw. św. Mikołaja z 1311 r. - XIV-XVIII w.; na jego murze znajduje się pięć płyt nagrobnych rodziny von Zedlitz z XVI wieku i XVII wieku
- cmentarz katolicki przy kościele pw. św. Mikołaja
- cmentarz ewangelicki, z drugiej połowy XIX wieku
- zespół pałacowy, ul. Pollaka 4:
- pałac, z 1561 roku, przebudowany w drugiej połowy XIX wieku; obecnie znajduje się w nim szkoła
- park przy pałacu, z drugiej połowy XIX wieku.
Inne obiekty edytuj
- Kościół pomocniczy bł. Karoliny Kózkówny, dawny ewangelicki
Inne atrakcje edytuj
Walory turystyczne wsi nie są obecnie wykorzystywane. W Kaczorowie funkcjonuje obecnie tylko jeden zajazd. Do innych atrakcji turystycznych można zaliczyć:
- Źródło Kaczawy
- Jaskinia Imieninowa (odkryta w roku 2000), jedyna w Polsce jaskinia utworzona w łupkach zieleńcowych (z niewielkim wkładami skał węglanowych). Ma 170 m długości i 58 m głębokości. W jej pobliżu znajdują się aktywne złoża termalne. Sama jaskinia powstała w wyniku działania wód termalnych. Należy się jej ochrona (stalaktyty, heliktyty i szczotka kalcytowa).
- Jezioro Kaczorowskie (zbiornik retencyjny w Okrajniku)
Stowarzyszenia i związki edytuj
- Ludowy Zespół Sportowy Kaczorów
- Ochotnicza Straż Pożarna w Kaczorowie
- Stowarzyszenie na Rzecz Pomocy dla Domu Dziecka im. H. Jordana w Kaczorowie
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 48067
- ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 417 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Pruski dokument z roku 1750 ustalający urzędowe opłaty na Śląsku – „Wznowione powszechne taxae-stolae sporządzenie, Dla samowładnego Xięstwa Sląska, Podług ktorego tak Auszpurskiey Konfessyi iak Katoliccy Fararze, Kaznodzieie i Kuratusowie Zachowywać się powinni. Sub Dato z Berlina, d. 8. Augusti 1750”.
- ↑ Stanisław Jastrzębski, "Jawor i okolice", Ossolineum Wrocław 1973, str. 122.
- ↑ „Wznowione powszechne taxae-stolae sporządzenie, Dla samowładnego Xięstwa Sląska, Podług ktorego tak Auszpurskiey Konfessyi iak Katoliccy Fararze, Kaznodzieie i Kuratusowie Zachowywać się powinni. Sub Dato z Berlina, d. 8. Augusti 1750”.
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 29. [dostęp 2012-09-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-27)].
Bibliografia edytuj
- artykuł z Nowej Gazety Jaworskiej, A.E. Orloff, Polak, Niemiec - dwa bratanki, 8 kwietnia 2004
- artykuł Romana Sadowskiego, Kaczorów był atrakcją turystyczną