Kalaminta
Kalaminta (Calamintha Mill.) – rodzaj roślin wyróżniany w dawniejszych systemach klasyfikacyjnych w obrębie rodziny jasnotowatych. Współcześnie rodzaj włączany jest zwykle do klinopodium Clinopodium (m.in. wraz z czyścicą Acinos)[3], co wynika z powiązań filogenetycznych ustalonych na podstawie danych genetycznych[4][5].
 Calamintha officinalis | |
| Systematyka[1][2] | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Podkrólestwo | |
| Nadgromada | |
| Gromada | |
| Podgromada | |
| Nadklasa | |
| Klasa | |
| Nadrząd | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj |
kalaminta |
| Nazwa systematyczna | |
| Calamintha Mill. Gard. Dict. Abr. ed. 4. 28 Jan 1754 | |
Do rodzaju tego zaliczano 7 gatunków pochodzących z Europy, Azji i Ameryki Północnej[6]. Nazwa łacińska jest pochodzenia greckiego (calaminta = piękna mięta).
Morfologia edytuj
Byliny, z wyglądu podobne do mięty. Ulistnienie naprzeciwległe, pędy płożące się, o kwadratowym przekroju. Kwiaty w kolorze białym, różowym lub purpurowym, większe niż u mięty, zebrane w wiechy[6].
Systematyka edytuj
- Uwagi taksonomiczne
W najnowszych ujęciach taksonomicznych rodzaj ten nie jest wyróżniany, a zaliczane do niego gatunki zostały przeniesione głównie do rodzaju klinopodium Clinopodium, a jeden do rodzaju Acanthomintha[7].
- Pozycja w systemie Reveala (1993–1999)
Gromada okrytonasienne (Magnoliophyta Cronquist), podgromada Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa Rosopsida Batsch, podklasa jasnotowe (Lamiidae Takht. ex Reveal), nadrząd Lamianae Takhtajan, rząd jasnotowce (Lamiales Bromhead), podrząd Lamiineae Bessey in C.K. Adams, rodzina jasnotowate (Lamiaceae Lindl.), rodzaj kalaminta (Calamintha Mill.)[8].
- Gatunki flory Polski[9]
- kalaminta lekarska, czyścica lekarska (Calamintha sylvatica Bromf., właśc. Clinopodium menthifolium (Host) Stace[10]) – efemerofit
- kalaminta gruczołowata (Calamintha glandulosa Benth., właśc. Clinopodium nepeta subsp. glandulosum (Req.) Govaerts[13])
- kalaminta mniejsza (Calamintha nepeta (L.) Savi, właśc. Clinopodium nepeta (L.) Kuntze[14])
Przypisy edytuj
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-03-31] (ang.).
- ↑ David J. Mabberley, Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 211, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200.
- ↑ Steven J. Wagstaff, Richard Olmstead, Philip Douglas Cantino. Parsimony analysis of cpDNA restriction site variation in subfamily Nepetoideae (Labiatae). „American Journal of Botany”. 82, 7, s. 886-892, 1995.
- ↑ Duilio Iamonico, Sandro Bogdanovic. New combinations in Balkan Clinopodium (Lamiaceae). „Phytotaxa”. 174, 2, s. 123-126, 2014. DOI: 10.11646/phytotaxa.174.2.9.
- ↑ a b Geoffrey Burnie i inni, Botanica. Ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134.
- ↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2011-01-02].
- ↑ Crescent Bloom: Systematyka rodzaju Calamintha. The Compleat Botanica. [dostęp 2009-01-22]. (ang.).
- ↑ Zbigniew Mirek i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 46, ISBN 978-83-62975-45-7.
- ↑ Calamintha sylvatica Bromf.. [w:] The Plant List. Version 1.1 [on-line]. [dostęp 2019-04-03].
- ↑ Ludmiła Karpowiczowa (red.): Słownik nazw roślin obcego pochodzenia łacińsko-polski i polsko-łaciński. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 1973.
- ↑ Wiesław Gawryś: Słownik roślin zielnych. Kraków: Officina botanica, 2008, s. 43. ISBN 978-83-925110-5-2.
- ↑ Calamintha glandulosa (Req.) Benth.. [w:] The Plant List. Version 1.1 [on-line]. [dostęp 2019-04-03].
- ↑ Calamintha nepetoides Jord.. [w:] The Plant List. Version 1.1 [on-line]. [dostęp 2019-04-03].