Kaligrafia gruzińska

Kaligrafia gruzińska (gruz. ქართული კალიგრაფია) – forma kaligrafii, czyli artystycznego pisma do zapisu języka gruzińskiego. Występuje we wszystkich formach historycznych zapisu języka gruzińskiego. W 2016 roku trzy systemy alfabetu gruzińskiego zostały włączone do niematerialnego dziedzictwa kulturowego UNESCO^[1].

Historia edytuj

Gruzja ma wielowiekową tradycję szkoły kaligraficznej. Ręczne zapisywane książki z pierwszych wieków stały się w Gruzji fenomenem kulturowym i narodowym. Szczególna rola w rozwoju kaligrafii i w życiu literatury gruzińskiej przypisywane jest rozwojowi chrześcijaństwa^[1], odkąd Gruziński Kościół Prawosławny i jego mnisi poświęcili swoje życie dla gruzińskiego piśmiennictwa, tworząc rękopisy i wszelkie zapisy historyczne dla narodu gruzińskiego^[2]^[3]^[4]. Zgodnie z niektórymi wynikami badań dokumentalna historia gruzińskiej kultury pisanej prawdopodobnie zaczyna się od ormiańskich ligatur (datowanych na 75-79 n.e.)^[1]. Istnieją też badania potwierdzające początki na X wiek p.n.e. – w 2015 roku na wzgórzu Graklian we wschodniej Gruzji, dzięki wykopaliskom archeologicznym, pod kierownictwem profesora Vakhatbga Licheli, znaleziono najstarszą inskrypcję datowaną na XI-X wiek p.n.e^[1].

Co roku 14 kwietnia Gruzja obchodzi „Dzień języka gruzińskiego”. W tym dniu odbywają się konkursy kaligrafii, nazwiska zwycięzców i wręczanie nagród najlepszym kaligrafom w Gruzińskim Narodowym Centrum Rękopisów^[5].

Główne ośrodki rozwoju kaligrafii gruzińskiej:

klasztor Petritsoni w Bułgarii
klasztor Iviron na górze Athos
Klasztor Krzyża Jerozolimskiego
Mar Saba z Jerozolimy
Klasztor Świętej Katarzyny na Górze Synaj
Antiochia i Konstantynopol.

Galeria edytuj

«წყალობითა მღუთისათა ჩვენ იესიან დავითიან სოლომანიან ბაგრატოვანმან ძემან ცხებულის მეფის თეიმურაზისამან მეორე ირაკლი მეფემან საქართველოისამან ქართლისა კახეთისა..» «Z łaski Bożej my, potomkowie Jessego, Dawida, Salomona, Bagrationiego, syna Teimuraza II i Herakliusza II, króla Gruzji, Kartlii i Kachetii…”…»