Kamienica Pod św. Anną w Krakowie
Kamienica Pod św. Anną – zabytkowa kamienica znajdująca się w Krakowie przy Rynku Głównym 14, na Starym Mieście. Jej nazwa wywodzi się od nieistniejącej już figury św. Anny, która zdobiła niegdyś fasadę budynku.
 nr rej. A-337 z 23 lutego 1968[1]
| |
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Adres |
Rynek Główny 14 |
| Ukończenie budowy |
1373, XVI, 1850, 1938, 1974–1978, 22 czerwca 1979 |
Położenie na mapie Starego Miasta w Krakowie  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |
Położenie na mapie Krakowa  | |
 50°03′36,42″N 19°56′14,58″E/50,060117 19,937383
| |
Historia edytuj
Pierwsze pisemne wzmianki o kamienicy w miejscu kamienicy Pod Św. Anną pochodzą z 1373. Do dzisiaj z tego okresu zachowały się gotyckie piwnice, położone na głębokości 5 metrów. Renesansowy wystrój zawdzięcza ona przebudowie w XVI w. W tym okresie kamienica posiadała drewnianą kładkę, która łączyła ją z kamienicą Pod Złotą Głową[2]. Przez następne stulecia znajdowała się w posiadaniu wielu właścicieli, pochodzących przeważnie z krakowskich rodzin kupieckich i rzemieślniczych (Delpacowie, Belli, Orłowscy).
Podczas pożaru miasta w 1850 roku kamienica została doszczętnie strawiona przez ogień. To po tym roku uzyskała obecne wnętrze i klatkę schodową ze zwieńczeniem ozdobionym freskami przedstawiającymi sceny z Chin. Również z tego okresu pochodzą freski i zdobienia ścian Sali Arkadowej na I piętrze.
Podczas ostatniej przebudowy, prowadzonej przez Adolfa Szyszko-Bohusza w 1938 roku, kamienica uzyskała znany dzisiaj wygląd fasady. Wnętrze zostało ostatni raz gruntownie odnowione w latach 1974 – 1978. 22 czerwca 1978 roku nazwa kamienicy została oficjalnie zmieniona na Dom Polonii[3].
Do 2005 kamienica posiadała czynne przejścia na każdej kondygnacji do sąsiedniej Kamienicy Celestyńskiej (ul. Grodzka 1).
Pomieszczenia kamienicy edytuj
Piwnice edytuj
W podziemiach budynku, sięgających średniowiecza, obecnie mieści się galeria wystawowa Wspólnoty Polskiej, w której prezentowane są dzieła artystów polskiego pochodzenia z całego świata. Można je podziwiać nieodpłatnie.
Parter edytuj
Na parterze znajdują się: restauracja – we frontowej części budynku i Sala Na Zadzi – od strony ogródka, który nie jest jednak użytkowany.
Restauracja posiada wystrój wyglądem nawiązujący do lat międzywojennych. Cały barek wykonany jest z drewna; z lady wyrastają kolumny, podtrzymuyjące stylową antresolę.
Sala Na Zadzi (nazwa oryginalna) jest pomieszczeniem o przeznaczonym pod organizację imprez, szkoleń czy spotkań towarzyskich. Posiada drewniany sufit z bali dębowych i zdobiące górne części ścian polichromie. Na ścienie z widokiemn na ogród zachowały się renesansowe rzeźbione w pieskowcu ościeża.
I piętro edytuj
Na I piętrze mieszczą się dwie sale o podobnym wykorzystaniu, co Sala Na Zadzi. Pierwsza z nich, Sala Arkadowa, znajduje się nad restauracją. Posiada bogate polichromie na całej powierzchni ścian. Przedstawiają one motywy roślinne, mitologiczne i zwierzęce. Na sali zachowały się oryginalne dwa piece kaflowe z XIX wieku. Przez środek biegnie arkada wsparta na jednej kolumnie; od niej powstała nazwa sali.
Od strony ogrodu znajduje się Sala Renesansowa z podobnymi do Sali Na Zadzi ościeżami i oknami. Jest to największe pomieszczenie w budynku – posiada powierzchnię ok. 100m2. Jej wyposażenie stanowią dębowe krzesła ustawione kinowo oraz fortepian, na którym grywane są koncerty Chopinowskie organizowane przez Wspólnotę Polską. Również w tej sali znajduje się dębowy sufit oraz zachował się piec kaflowy. Mogą odbywać się tutaj również wesela oraz szkolenia. Z sali można wyjść na drewniany balkon z widokiem na ogród.
II piętro edytuj
II piętro mieści część biurową Domu Polonii. Znajdują się tu księgowość, administracja, pokoje dyrektora i prezesa oraz kuchnia z łazienką. W pomieszczeniach od strony frontu kamienicy znajdują się bogato zdobione, wykonane z gipsu, putta. Sale drugiego piętra nie posiadają drewnianych sufitów.
III piętro edytuj
III Piętro to trzy pokoje hotelowe. Dwa z widokiem na Rynek, jedno (apartament) z widokiem na ogród. W apartamencie również znajdują się dębowe sufity, a także zabytkowe meble – kredens, stół, krzesła oraz zegar kurantowy.
Strych edytuj
Powyżej III piętra znajdują się pomieszczenia gospodarcze – kotłownia, składy i magazyny. Wszystko wieńczy lekoospadzisty dach o pokryciu blaszanym.
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 [dostęp 2023-08-12].
- ↑ Rynek Główny, dom nr 14, Kamienica Pod Św. Anną.
- ↑ Stowarzyszenie „Wspólnota Polska” Oddział w Krakowie: Dom Polonii w Krakowie. Kraków.