Wikipedia

Kangur mały

gatunek ssaków

Kangur mały[5] (Notamacropus parma) – gatunek ssaka z podrodziny kangurów (Macropodinae) w obrębie rodziny kangurowatych (Macropodidae).

Kangur mały
Notamacropus parma
(Waterhouse, 1846)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ssaki

Podgromada

żyworodne

Infragromada

ssaki niższe

Nadrząd

torbacze

Rząd

dwuprzodozębowce

Rodzina

kangurowate

Podrodzina

kangury

Plemię

Macropodini

Rodzaj

Notamacropus

Gatunek

kangur mały

Synonimy
  • Halmaturus Parma[a] J.E. Gray, 1841[1]
  • Halmaturus Parma[a] J.E. Gray, 1843[2]
  • Macropus (Halmaturus) parma Waterhouse, 1846[3]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4]

Zasięg występowania
Mapa występowania
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Taksonomia edytuj

Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1846 brytyjski przyrodnik George Robert Waterhouse nadając mu nazwę Macropus (Halmaturus) parma[3]. Miejsce typowe to Nowa Południowa Walia, Australia[3][6][7][8]. Holotyp nieznany[9].

Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World za gatunek monotypowy[8].

Etymologia edytuj

  • Notamacropus: gr. νοτος notos ‘południe’; rodzaj Macropus Shaw, 1790 (kangur)[10].
  • parma: łac. parma ‘mała, zaokrąglona tarcza’[11].

Zasięg występowania edytuj

Kangur mały występuje we wschodniej Australii, niejednolicie rozmieszczony w przybrzeżnych pasmach wschodniej Nowej Południowej Walii od Gibraltar Range na północ od Sydney[8].

Morfologia edytuj

Długość ciała (bez ogona) samic 44,7–52,7 cm, samców 48,2–52,8 cm, długość ogona samic 40,5–50,7 cm, samców 48,9–54,4 cm; masa ciała samic 3,2–4,8 kg, samców 4,1–5,9 kg[12][13].

Ekologia edytuj

Wzgórza porośnięte buszem. Występuje na wysokości do 1000 m n.p.m[4].

Status edytuj

W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody i Jej Zasobów został zaliczony do kategorii NT (ang. near threatened ‘bliski zagrożenia’)[4]. Jest gatunkiem rzadko spotykanym, ale brakuje aktualnych szacunków na temat liczebności populacji[4]. W 1932 roku gatunek był uznawany za wymarły, w lecz 1965 roku Kazimierz Wodzicki odkrył populację zamieszkującą na nowozelandzkiej wyspie Kawau[14][15]. W 1992 szacowano łączną liczebność na 1000-10 000 dorosłych osobników[4]. W niewoli jest spotykany w ogrodach zoologicznych na całym świecie[15].

Uwagi edytuj

  1. ↑ a b Nomen nudum.

Przypisy edytuj

  1. ↑ J.E. Gray: Contributions towards the geographical distribution of the mammalia of Australia, with notes on some recently discovered species. W: G. Gray: Journals of Two Expeditions of Discovery in North-West and Western Australia. London: T. and W. Boone, 1841, s. 403. (ang.).
  2. ↑ J.E. Gray: List of the specimens of Mammalia in the collection of the British museum. London: The Trustees, 1843, s. 91. (ang.).
  3. ↑ a b c G.R. Waterhouse: A natural history of the mammalia. Cz. 1: Marsupialia, or pouched animals. London: H. Bailliere, 1846, s. 149. (ang.).
  4. ↑ a b c d e D. Lunney & N. McKenzie, Macropus parma, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2019, wersja 2021-1 [dostęp 2021-06-27] (ang.).
  5. ↑ W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 16. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
  6. ↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Macropus (Notamacropus) parma. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-06-27].
  7. ↑ N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Notamacropus parma (Waterhouse, 1845). [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-08-14]. (ang.).
  8. ↑ a b c C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 106. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
  9. ↑ Species Notamacropus parma (Waterhouse, 1845). [w:] Australian Faunal Directory [on-line]. Australian Biological Resources Study. [dostęp 2023-08-14]. (ang.).
  10. ↑ L. Dawson & T. Flannery. Taxonomic and Phylogenetic Status of Living and Fossil Kangaroos and Wallabies of the Genus Macropus Shaw (Macropodidae: Marsupialia), with a New Subgeneric Name for the Larger Wallabies. „Australian Journal of Zoology”. 33 (4), s. 489, 1985. DOI: 10.1071/ZO9850473. (ang.). 
  11. ↑ Edmund C. Jaeger, Source-book of biological names and terms, wyd. 1, Springfield: Charles C. Thomas, 1944, s. 162, OCLC 637083062 (ang.).
  12. ↑ M. Eldridge & G. Coulson: Family Macropodidae (Kangaroos and Wallabies). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier: Handbook of the Mammals of the World. Cz. 5: Monotremes and Marsupials. Barcelona: Lynx Edicions, 2015, s. 734–735. ISBN 978-84-96553-99-6. (ang.).
  13. ↑ Class Mammalia. W: Lynx Nature Books (A. Monadjem (przedmowa) & C.J. Burgin (wstęp)): All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 69. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
  14. ↑ P. Daszkiewicz. Kazimierz Wodzicki. „Kultura”. 1998 (Styczeń-Luty), s. 161. Instytut Literacki. Instytut Literacki. (pol.). 
  15. ↑ a b P. Clark i inni, Haematological characteristics of captive Parma wallabies (Macropus parma), „Comparative Clinical Pathology”, 1, 12, Springer-Verlag London Limited, 2003, s. 11-16, DOI: 10.1007/s00580-003-0474-2, ISSN 1618-565X (ang.).
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kangur_mały&oldid=71045535”