Karol Nawrocki

Historyk, działacz społeczny i samorządowy

Karol Tadeusz Nawrocki (ur. 3 marca 1983 w Gdańsku[1]) – polski historyk oraz działacz społeczny i samorządowy.

Karol Tadeusz Nawrocki
Ilustracja
Państwo działania

 Polska

Data i miejsce urodzenia

3 marca 1983
Gdańsk

Doktor nauk humanistycznych
Specjalność: historia najnowsza Polski
Alma Mater

Uniwersytet Gdański

Doktorat

2013 – nauki historyczne
Uniwersytet Gdański

Prezes Instytutu Pamięci Narodowej
Okres spraw.

od 23 lipca 2021

Poprzednik

Jarosław Szarek

Dyrektor Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku
Okres spraw.

2017–2021

Poprzednik

Paweł Machcewicz

Następca

Grzegorz Berendt (p.o.)

Odznaczenia
Srebrny Krzyż Zasługi Brązowy Krzyż Zasługi Medal „Pro Bono Poloniae” Medal „Pro Patria” Odznaka Honorowa „Bene Merito” Srebrna odznaka „Za zasługi w pracy penitencjarnej” Medal Trzydziestolecia Powołania Straży Granicznej Złoty Medal „Zasłużony dla Nauki Polskiej Sapientia et Veritas” Honorowa Odznaka za Zasługi dla Polonii i Polaków za Granicą Medal „Za Zasługi dla Polaków w Kazachstanie” Odznaka Honorowa „Krzyż Pamięci Szlaku Nadziei” Odznaka „Za Zasługi dla Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej”
Medal 100-lecia Odzyskania Niepodległości

W latach 2013–2017 naczelnik Oddziałowego Biura Edukacji Publicznej IPN w Gdańsku[2], w latach 2011–2017 przewodniczący Rady Dzielnicy Siedlce w Gdańsku[3][4], w latach 2017–2021 dyrektor Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku[5][6], w 2021 zastępca prezesa Instytutu Pamięci Narodowej[7], od 2021 prezes Instytutu Pamięci Narodowej[8].

Pierwszy w Polsce historyk podejmujący badania nad przestępczością zorganizowaną w PRL w latach 80[9]. Przewodniczący Koalicji na Rzecz Pamięci Żołnierzy Wyklętych w Gdańsku[10]. W lutym 2024 r. znalazł się na liście osób poszukiwanych przez Federację Rosyjską w związku z zarzutami karnymi postawionymi za działania związane z usuwaniem pomników upamiętniających obecność Armii Czerwonej na terenie Polski w latach 1944-1989[11].

Życiorys edytuj

Syn Ryszarda i Elżbiety. Do 1998 uczył się w Szkole Podstawowej nr 58 w Gdańsku, następnie rozpoczął naukę w IV Liceum Ogólnokształcącym, gdzie w 2002 zdał egzamin maturalny. W 2003 ukończył, z tytułem specjalisty ds. zarządzania personelem, Policealne Studium Biznesu i Administracji w Gdańsku[12]. W 2003 rozpoczął studia w Instytucie Historii Uniwersytetu Gdańskiego, gdzie w 2008 uzyskał tytuł magistra[13]. W 2013 na Uniwersytecie Gdańskim na podstawie rozprawy pt. Opór społeczny wobec władzy komunistycznej w województwie elbląskim 1976–1989 uzyskał stopień doktora nauk humanistycznych. Jego promotorem był Grzegorz Berendt[14][15][16]. Na Politechnice Gdańskiej w 2023 r. ukończył studia podyplomowe International MBA in Strategy, Programme and Project Management[17].

Od stycznia 2009 do 2017 pracował w Instytucie Pamięci Narodowej[18], w latach 2011–2017 pełnił funkcję przewodniczącego Rady Dzielnicy Gdańsk-Siedlce[12]. W latach 2017–2021 był dyrektorem Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku, powrócił do IPN w czerwcu 2021 na stanowisko wiceprezesa[19]. 27 kwietnia 2021 Kolegium IPN rekomendowało jego kandydaturę na stanowisko Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej[20].

28 maja 2021 Sejm, stosunkiem głosów 248 za, 198 przeciw i 4 wstrzymujących, wybrał go na prezesa IPN[21], zaś 23 lipca 2021 stosunkiem głosów 52 za, 47 przeciw i 1 wstrzymujący się, Senat zgodził się na ten wybór[22]. Tego samego dnia Karol Nawrocki złożył przed Sejmem ślubowanie, obejmując urząd prezesa IPN, jednocześnie przestał być dyrektorem Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku[8].

Działalność naukowa i wystawiennicza edytuj

Członek Rady Dyplomacji Historycznej przy Ministrze Spraw Zagranicznych RP[23]. Alumn projektu Departamentu Stanu USA International Visitor Leadership Program (IVLP)[24]. 30 stycznia 2020 r. został powołany w skład Rady Muzeum Dom Rodziny Pileckich[25]. W listopadzie 2020 r., decyzją Radnych Miasta Sochaczew, został członkiem Rady Programowej Muzeum Ziemi Sochaczewskiej i Pola Bitwy nad Bzurą[26]. Od kwietnia 2021 r. zasiada w Radzie do Spraw Muzeów i Miejsc Pamięci Narodowej[27]. Od 14 maja 2021 r. jest członkiem Rady przy Muzeum Żołnierzy Wyklętych w Ostrołęce[28]. W lutym 2022 r. został powołany w skład Rady Programowej i Rady Biblioteki Narodowego Instytutu Kultury i Dziedzictwa Wsi[29]. W czerwcu 2022 r. został powołany na członka Rady Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku[30]. W 2023 r. został członkiem Rady Biura „Niepodległa”[31].

Autor lub współautor kilku publikacji książkowych oraz kilkudziesięciu artykułów naukowych i popularnonaukowych[32] z zakresu historii opozycji antykomunistycznej, historii sportu oraz przestępczości zorganizowanej w PRL[32]; artykuły publicystyczne publikował m.in. w portalu histmag.org, „Magazynie Solidarność”, „Polityce” i „Do Rzeczy”. Ekspert programu historycznego TVP3 Gdańsk „W świetle prawdy”[33] oraz „Wojna i Pamięć"[34].

Osoba zaangażowana w utrwalanie pamięci historycznej w przestrzeni publicznej Pomorza. Był m.in.: w 2013, obok Stowarzyszenia kibiców Lechii Gdańsk i Okręgu Pomorskiego Światowego Związku Żołnierzy AK, jednym z głównych inicjatorów i współorganizatorów powstania w Gdańsku Alei imienia Żołnierzy Wyklętych. W 2015 doprowadził do nazwania jednej z głównych ulic terenów byłej Stoczni Gdańskiej imieniem bł. ks. Jerzego Popiełuszki i był członkiem Komitetu Budowy pomnika Danuty Siedzikówny „Inki”, który został odsłonięty w Gdańsku 30 sierpnia tegoż roku[35]. W 2016, jako pełnomocnik prezesa IPN, zajmował się organizacją pogrzebu Danuty Siedzikówny i Feliksa Selmanowicza[36]. W 2018 współprzewodniczył Komitetowi Społecznemu, który wzniósł w Gdańsku Pomnik Żołnierzy Wyklętych[37]. 4 sierpnia 2018, wraz z kombatantami, odsłonił ten pomnik[38][39]. W 2019 sprawował funkcję Pełnomocnika Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego ds. organizacji obchodów 80. rocznicy wybuchu II wojny światowej. Wspólnie z MSZ w 2019 zainicjował oraz koordynował realizację międzynarodowego projektu wystawienniczego „Fighting and Suffering”, który w ponad 160 miejscach na całym świecie zaprezentował dzieje Polski i Polaków podczas II wojny światowej[40].

Działalność sportowa edytuj

W wieku młodzieżowym grał w barwach drużyn Ex Siedlce i KKS Gedania (1997–2000) oraz reprezentował bokserską drużynę RKS Stoczniowiec (2000–2004)[41]. W barwach RKS Stoczniowiec w 2004 wywalczył pierwsze miejsce w Strefowym Turnieju pięściarskim o Puchar Polski dla juniorów w wadze 91 kg[42]. Następnie zawodnik i kapitan drużyny piłkarskiej Ex Siedlce Gdańsk[43][44]. W 2010 założyciel sekcji sportów walk Ex Siedlce Gdańsk[45].

Pełnione funkcje edytuj

Odznaczenia, nagrody i wyróżnienia edytuj

Publikacje edytuj

W swoim dorobku Karol Nawrocki posiada kilka publikacji książkowych oraz kilkadziesiąt artykułów naukowych i popularnonaukowych, w tym m.in.[70]:

  • Karol Nawrocki: Zarys historii NSZZ „Solidarność” regionu elbląskiego (1980-1989). Gdańsk: Instytut Pamięci Narodowej - Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, 2010, seria: Publikacje Gdańskiego Oddziału IPN. t. 7. ISBN 978-83-7629-139-0. OCLC 750631710.
  • Karol Nawrocki: Wokół elbląskiej „Solidarności” : dokumenty. Gdańsk: Instytut Pamięci Narodowej - Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, 2011, seria: Publikacje Gdańskiego Oddziału IPN. t. 15. ISBN 978-83-7629-297-7. OCLC 816303036.
  • Mariusz Kordek, Karol Nawrocki: Lechia - Juventus : więcej niż mecz. Pelplin: Wydawnictwo „Bernardinum”, 2014. ISBN 978-83-7823-475-3. OCLC 903349456.
  • Karol Nawrocki: Sprawa kwidzyńska 1982 : internowanie, pobicie, proces. Gdańsk ; Kwidzyn: Instytut Pamięci Narodowej - Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, 2012. ISBN 978-83-62129-91-1. OCLC 812715506.
  • Karol Nawrocki: Studium przypadku : opór społeczny wobec władzy komunistycznej w województwie elbląskim (1976-1989). Gdańsk: Instytut Pamięci Narodowej - Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, 2014, seria: Publikacje Gdańskiego Oddziału IPN. t. 46. ISBN 978-83-7629-651-7. OCLC 899771018.
  • Piotr Chomicki, Karol Nawrocki, Wiesław Wika: Szkice z dziejów pomorskiej piłki nożnej (1903-2015). Gdańsk: Edgar Kreb Anna Manowska, 2015. ISBN 978-83-943615-0-1. OCLC 932241984.
  • Karol Nawrocki, Jarosław Wąsowicz (red.), Wielka Lechia moich marzeń : pamięci Tadeusza Duffeka „Dufa” (1968-2005) w 10. rocznicę śmierci, Gdańsk: Zakład Poligraficzny Henryk Górowski, 2015, ISBN 978-83-942922-1-8, OCLC 932206662.
  • Karol Nawrocki (red.), Mapa terroru : śladami zbrodni komunistycznych w województwie gdańskim (1945-1956), Gdańsk: Instytut Pamięci Narodowej - Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, 2016 (Publikacje Gdańskiego Oddziału IPN), ISBN 978-83-8098-048-8, OCLC 995626034, t. 57.
  • Karol Nawrocki, Daniel Wicenty (red.), Brudne wspólnoty : przestępczość zorganizowana w PRL w latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych XX wieku, Gdańsk: Instytut Pamięci Narodowej - Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, 2018 (Publikacje Gdańskiego Oddziału IPN), ISBN 978-83-8098-353-3, OCLC 1078356346, t. 65.
  • Karol Nawrocki. Historia Kwidzyna (1975–1990). „Kwidzyn. Dzieje miasta”. T.2, 2013. Kwidzyn: Kwidzyńskie Centrum Kultury. OCLC 883517660. 

Przypisy edytuj

  1. Ślubowanie Rzecznika Praw Obywatelskich i Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, 23 lipca 2021. [dostęp 2021-10-23].
  2. a b Komunikat: Dr Karol Nawrocki Naczelnikiem OBEP IPN w Gdańsku– ipn.gov.pl [online] [dostęp 2020-06-12].
  3. a b Rada Dzielnicy Siedlce kadencja 2011-2015. bip.gdansk.pl. [dostęp 2021-04-06].
  4. XI sesja Rady Dzielnicy Siedlce. radasiedlce.pl. [dostęp 2021-04-06].
  5. Karol Nawrocki dyrektorem Muzeum II Wojny Światowej. mkidn.gov.pl. [dostęp 2019-12-16].
  6. a b Dr Karol Nawrocki powołany na kolejną kadencję dyrektora Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku. muzeum1939.pl/, 2020-10-02. [dostęp 2020-10-02].
  7. Komunikat Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku z dn. 1 czerwca 2021 r.. muzeum1939.pl, 2021-06-01. [dostęp 2021-06-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-06-01)].
  8. a b c Dr Karol Nawrocki złożył przed Sejmem ślubowanie na prezesa IPN – Warszawa, 23 lipca 2021. Instytut Pamięci Narodowej. [dostęp 2021-10-14].
  9. Wyborcza.pl [online], trojmiasto.wyborcza.pl [dostęp 2016-05-28].
  10. Defilada pamięci Żołnierzy Wyklętych przeszła przez Gdańsk. trojmiasto.pl. [dostęp 2017-03-01].
  11. МВД РФ объявил в розыск мэра польского города Валбжих по уголовной статье. TASS. [dostęp 2024-02-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2024-02-14)]. (ros.).
  12. a b Nawrocki Karol Tadeusz. gdansk.gedanopedia.pl. [dostęp 2023-02-18].
  13. Senat zgodził się na wybór kandydata PiS na nowego prezesa IPN. Kim jest Karol Nawrocki?. Wprost. [dostęp 2021-10-14].
  14. Karol Tadeusz Nawrocki. Uniwersytet Gdański, 02 grudnia 2013. [dostęp 2021-10-14].
  15. Opór społeczny wobec władzy komunistycznej w województwie elbląskim (1976-1989) w bazie „Prace badawcze” portalu Nauka Polska (OPI). [dostęp 2018-05-09].
  16. Zamienili wybitnego historyka na speca od boksu i żołnierzy wyklętych. Nowy dyrektor Muzeum II Wojny, „oko.press”, 7 kwietnia 2017 [dostęp 2018-05-09] (pol.).
  17. a b Prezes Instytutu Pamięci Narodowej. Instytut Pamięci Narodowej. [dostęp 2023-04-27]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (pol.).
  18. Komunikat: Dr Karol Nawrocki z IPN dyrektorem Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku – ipn.gov.pl [online] [dostęp 2020-06-12].
  19. Dr Karol Nawrocki powołany na wiceprezesa IPN. RMF24, 1 czerwca 2021. [dostęp 2021-10-20].
  20. Dr Karol Nawrocki kandydatem Kolegium Instytutu Pamięci Narodowej na stanowisko Prezesa IPN. ipn.gov.pl. [dostęp 2021-07-23].
  21. Sejm wybrał Karola Nawrockiego na prezesa IPN. Dyrektora Muzeum II Wojny Światowej musi zatwierdzić Senat. wiadomości.gazeta.pl, 28 maja 2021. [dostęp 2021-07-23].
  22. Karol Nawrocki nowym szefem Instytutu Pamięci Narodowej. onet.pl. [dostęp 2021-07-23].
  23. Historyk z Gdańska kandydatem na prezesa IPN [online], Solidarność Region Gdański [dostęp 2021-10-14] (pol.).
  24. International Visitor Leadership Program [online], www.iie.org [dostęp 2020-07-09].
  25. Rada muzeum. Muzeum Dom Rodziny Pileckich. [dostęp 2023-12-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-06-03)]. (pol.).
  26. Dr Karol Nawrocki powołany do Rady Programowej Muzeum Ziemi Sochaczewskiej i Pola Bitwy nad Bzurą. muzeum1939.pl. [dostęp 2023-12-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-11-11)]. (pol.).
  27. Dr Karol Nawrocki członkiem Rady do Spraw Muzeów i Miejsc Pamięci Narodowej. muzeum1939.pl. [dostęp 2023-12-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-12-21)]. (pol.).
  28. Pierwsze posiedzenie nowej Rady Muzeum. Muzeum Żołnierzy Wyklętych. [dostęp 2023-12-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-03-31)]. (pol.).
  29. Narodowy Instytut Kultury i Dziedzictwa Wsi z nową Radą Programową. Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi. [dostęp 2023-12-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-04-19)]. (pol.).
  30. Rada Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku. muzeum1939.pl. [dostęp 2023-12-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-10-21)]. (pol.).
  31. Rada Biura "Niepodległa" kadencja 2023-2028. Biuro „Niepodległa”. [dostęp 2023-12-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-12-21)]. (pol.).
  32. a b Ślady Przeszłości: Poznawanie Historii, Wspomnień i Tradycji [online], karolnawrocki.pl [dostęp 2024-04-23] (pol.).
  33. Instytut Pamięci Narodowej | Cykl filmów dokumentalnych „W świetle prawdy...” – Gdańsk, marzec – grudzień 2016 [online], ipn.gov.pl [dostęp 2016-05-28] [zarchiwizowane z adresu 2016-06-30].
  34. Sześcioodcinkowy cykl audycji poświęconych najbardziej spektakularnym wydarzeniom II wojny światowej i jej bohaterom. Kanwą tych audycji będą rozmowy prowadzone przez doktora Karola Nawrockiego, dyrektora Muzeum II Wojny Światowej| - Gdańsk, 2019 [online], gdansk.tvp.pl [dostęp 2020-06-12].
  35. Instytut Pamięci Narodowej | Uroczystość odsłonięcia i poświęcenia pomnika Danuty Siedzikówny „Inki” – Gdańsk, 30 sierpnia 2015 [online], ipn.gov.pl [dostęp 2016-01-27] [zarchiwizowane z adresu 2015-09-01].
  36. Karol Nawrocki - historyk i społecznik w bokserskich rękawicach. „Dziennik Bałtycki”, s. 11, 25 lutego 2017. Gdańsk: Polskapresse. ISSN 1898-3103. OCLC 891298548. 
  37. Wyborcza.pl [online], trojmiasto.wyborcza.pl [dostęp 2018-08-11].
  38. a b Uroczystość odsłonięcia pomnika Żołnierzy Wyklętych w Gdańsku | Muzeum II Wojny Światowej [online], muzeum1939.pl [dostęp 2018-08-11] (pol.).
  39. Uroczystość odsłonięcia pomnika Żołnierzy Wyklętych w Gdańsku | Muzeum II Wojny Światowej [online], muzeum1939.pl [dostęp 2018-08-11] (pol.).
  40. Karol Nawrocki. Karol Nawrocki. [dostęp 2021-10-20].
  41. Felieton: Komercyjny totalitaryzm – Histmag.org [online] [dostęp 2016-09-22].
  42. Boks wraca do Słupska – Słupsk – NaszeMiasto.pl [online], slupsk.naszemiasto.pl [dostęp 2016-09-22] [zarchiwizowane z adresu 2016-09-23] (pol.).
  43. 2106, Kadra 2016/2017 – EX-Siedlce Gdańsk [online], exsiedlcegdansk.futbolowo.pl [dostęp 2016-09-22].
  44. Maciej Kusina, Skarb – EX Siedlce (Gdańsk) [online], www.90minut.pl [dostęp 2016-09-22].
  45. Ex Siedlce czeka na debiut Jaruszka [online] [dostęp 2016-09-22] (pol.).
  46. XI sesja Rady Dzielnicy Siedlce. radasiedlce.pl. [dostęp 2017-02-28].
  47. Nominacja dr K. Nawrockiego na stanowisko Dyrektora MIIWŚ w Gdańsku. muzeum1939.pl/. [dostęp 2017-04-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-10-09)].
  48. Dr Karol Nawrocki powołany na stanowisko zastępcy prezesa Instytutu Pamięci Narodowej. ipn.gov.pl, 2021-06-01. [dostęp 2021-06-01].
  49. Pałac Prezydencki. Uroczystość wręczenia odznaczeń. Prezydent.pl. [dostęp 2021-10-19]. (pol.).
  50. Postanowienie nr rej. 514/2016 Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 4 listopada 2016 r. o nadaniu odznaczeń (M.P. z 2017 r. poz. 98)
  51. Wręczenie Medali 100-lecia Odzyskania Niepodległości. [dostęp 2019-12-17]. (pol.).
  52. Instytut Pamięci Narodowej, W Belwederze upamiętniono Marszałka Piłsudskiego [online], Instytut Pamięci Narodowej [dostęp 2023-12-04] (pol.).
  53. Instytut Pamięci Narodowej, „Dziękujemy wam za wolną Polskę”. Uroczyste odsłonięcie Pomnika Żołnierzy Wyklętych – Gdańsk, 4 sierpnia 2018, „Instytut Pamięci Narodowej” [dostęp 2018-08-11] (pol.).
  54. Telewizja Polska S.A, Dr Karol Nawrocki odznaczony „Bene Merito” [online], gdansk.tvp.pl [dostęp 2020-07-18] (pol.).
  55. SREBRNA ODZNAKA „ZA ZASŁUGI W PRACY PENITENCJARNEJ” DLA DR. KAROLA NAWROCKIEGO | Muzeum II Wojny Światowej [online], muzeum1939.pl [dostęp 2021-03-22] (pol.).
  56. Otwarcie Przystanku Historia IPN przy Nadbużańskim Oddziale SG [online], dzieje.pl [dostęp 2023-10-10] (pol.).
  57. Instytut Pamięci Narodowej z medalami Ministerstwa Edukacji i Nauki – Warszawa, 21 listopada 2023 [online], Instytut Pamięci Narodowej [dostęp 2023-11-21] (pol.).
  58. Nagroda za zasługi dla Polonii dla prezesa Instytutu Pamięci Narodowej dr. Karola Nawrockiego [online], Instytut Pamięci Narodowej [dostęp 2023-11-22] (pol.).
  59. 25 lecie samorządu. Kontrowersyjne nominacje do nagrody [online], Fakty z Elbląga [dostęp 2016-01-27] [zarchiwizowane z adresu 2016-02-02].
  60. Stowarzyszenie Federacji Młodzieży Walczącej: Lista osób odznaczonych honorową odznaką FMW [online], fmw.org.pl [dostęp 2016-01-31].
  61. Wyróżnienia Pamiętaj Polsko o tych Synach swoich dl prof. Mirosława Golona o dr Karola Nawrockiego. ipn.gov.pl. [dostęp 2017-03-01].
  62. Odznaczenie medalem zło dobrem zwyciężaj dla dr Karola Nawrockiego. ipn.gov.pl. [dostęp 2017-03-01].
  63. Finałowa gala plebiscytu Osobowość roku 2016. dziennikbalycki.pl. [dostęp 2017-03-01].
  64. OSOBOWOŚĆ ROKU 2017 Oto finaliści plebiscytu – laureaci tytułu z pomorskich miast i powiatów – Dziennikbaltycki.pl, „– Dziennikbaltycki.pl” [dostęp 2018-04-02] (pol.).
  65. Oleg Czerwiński, W Ałmaty obchodzono 100-lecie Odzyskania Niepodległości przez Polskę, „Ałmatyński Kurier Polonijny”, Nr 2 (21) 2018, Ałmaty, s. 5 [dostęp 2018-07-17].
  66. Instytut Pamięci Narodowej | Odznaczenia dla pracowników oddziału IPN w Gdańsku – 27 lutego 2016 [online], ipn.gov.pl [dostęp 2016-04-02] [zarchiwizowane z adresu 2016-04-14].
  67. Karol Nawrocki Srebrny BohaterON. [dostęp 2019-12-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-12-17)]. (pol.).
  68. Obchody 80. rocznicy formowania się armii gen. Władysława Andersa w Uzbekistanie – odznaczeni „Krzyżem Pamięci Szlaku Nadziei” - Polska w Uzbekistanie - Portal Gov.pl [online], Polska w Uzbekistanie [dostęp 2022-10-13] (pol.).
  69. Odsłonięcie pomnika Powstania Zamojskiego – Bondyrz, 6 grudnia 2023 [online], Instytut Pamięci Narodowej [dostęp 2023-12-06] (pol.).
  70. Karol Nawrocki w bazie WorldCat. WorldCat. [dostęp 2021-10-20].