Katarzyna Onyszkiewiczowa
Katarzyna Onyszkiewiczowa znana także jako Katarzyna Kikierczuk, Kasia Koczeczukowa, Klotylda Koczerczuk, Ksawera Onyszkiewicz, Heńka Onyszkiewiczowa, Joanna Topolnicka i Ksenia Unyszkiewicz (ur. ok. 1840 w Czerniowcach?, zm. 9 marca 1895 we Lwowie[1]) – galicyjska trucicielka, przestępczyni i seryjna morderczyni, przez ówczesną prasę okrzyknięta „Demonem Kobiecym”[2]. Działająca głównie na prowincji zaboru austriackiego w drugiej połowie XIX wieku.
| Data i miejsce urodzenia |
ok. 1840 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Zawód, zajęcie | |
| Wyznanie | |
| Rodzice |
Jan Onyszkiewicz, Marynia Onyszkiewicz |
| Strona internetowa | |
1. Czerniowce – prawdopodobne miejsce narodzin Onyszkiewiczowej w ok. 1840 roku
2. Stanisławów – miejsce pierwszego procesu Onyszkiewiczowej o zabójstwo w 1869 roku
3. Lwów – miejsce odsiadki od 1869 roku, ostatniego procesu w 1880 roku i śmierci Onyszkiewiczowej w 1895 roku
4. Kraków – miejsce aresztowania Onyszkiewiczowej, po jej pierwszej ucieczce w 1870 roku
5. Monasterzyska – miejsce aresztowania Onyszkiewiczowej, po jej drugiej ucieczce w 1879 roku
Życiorys edytuj
Młodość edytuj
Wiele faktów z życia Onyszkiewiczowej jest niepewna. Pochodziła prawdopodobnie z północnej Bukowiny (dziś historyczny region Ukrainy), dokładnie z Czerniowiec, znajdującej wówczas w granicach Królestwa Galicji i Lodomerii, kraju koronnym Cesarstwa Austrii (od 1867 roku cześć Przedlitawii Austro-Węgier). Urodzona w stanie chłopskim w wierze greckokatolickiej, jej ojciec miał się nazywać Jan Onyszkiewicz a matka Marynia. W młodości utrzymywała się prawdopodobnie z szycia[3]. Nie wiadomo, jak naprawdę się nazywała, zależności od miejsca posługiwała się różnymi imionami i nazwiskami. Do historii przeszła jako Katarzyna Onyszkiewiczowa[3][4].
Działalność przestępcza edytuj
Po raz pierwszy została osądzona w 1858 roku w Czerniowcach za kradzież i skazana na 6 miesięcy pozbawienia wolności. Rok później w Śniatyniu skazano ją na 20 rózgów, również za kradzież[3][5].
Jej modus operandi polegał na tym, że chodziła od wsi do wsi, udając handlarkę lub zakonnicę, prosząc o gościnę. Następnie niczego nieświadomym gospodarzom podawała usypiający, czasem śmiercionośny wywar (w jego skład wchodziło prawdopodobnie ziele bieluni dziędzierzawej, szaleju jadowitego i lulka czarnego), który powodował nie tylko narkotyczny sen, ale także halucynacje, wymioty, konwulsje i trudności z oddychaniem. Gdy ofiary traciły przytomność, zdzierała z nich cenne przedmioty i plądrowała ich domostwo, po czym znikała. Atakowała ponownie wiele kilometrów dalej, występując pod nowym nazwiskiem i w innym przebraniu. Latami grasowała po Galicji i Bukowinie, zyskując sławę jednej z najbardziej złowrogich zbrodniarek w dziejach. Atakowała głównie ludzi ze swojego stanu. Jej ofiarami padali głównie mężczyźni. Nie wiadomo, ile osób uśmierciła[4][6]. Z biegiem lat skazywano ją za trzy morderstwa w dwóch oddzielnych procesach (1869 i 1872)[1][3].
W 1869 roku w Stanisławowie po raz pierwszy została osądzona za morderstwo i skazana na 10 lat pozbawienia wolności, wyrok miała odbyć w kobiecym więzieniu w klasztorze św. Marii Magdaleny we Lwowie, ale po niecałym roku dnia 9 lipca 1870 o godzinie 6:00 rano z niego zbiegła, razem z inną osadzoną, niejaką Barbarą Woźną z Lubienia[3][5].
W tym samym roku dnia 7 listopada została wytropiona i schwytana w Krakowie przez lwowskiego komisarza p. Meidingera i ajenta p. Milleta, skąd odesłano ją z powrotem do Lwowa, a tam skazano na dodatkowe 10 lat więzienia, za kolejne dwa morderstwa popełnione poprzez otrucie. W nocy z 2 na 3 września 1879 roku znów udało się jej uciec. Schwytano ją ponownie 18 września tego samego roku, tym razem w Monasterzyskach[3][5].
Ostatni proces i śmierć edytuj
Jej ostatni proces odbył się w lutym 1880 roku we Lwowie i cieszył się wielkim zainteresowaniem. Przed budynkiem sądu gromadziły się tłumy, a ówczesne media szczegółowo relacjonowały jego przebieg[3][4][6].
„Patrząc na nią, przychodzą na myśl nocne orgie na Łysej Górze. W wiekach średnich spławiono by ją niezawodnie”
Sąd skazał ją na dziesięć lat więzienia – kara miała być dodana do wcześniejszych wyroków, na wolność wyszłaby dopiero w 1901 roku. W maju 1883 roku znów próbowała uciec, podpalając przy tej okazji więzienie, plan się jednak nie udał[3][4][6]. Ostatecznie galicyjska trucicielka zmarła za kratkami więzienia św. Marii Magdaleny we Lwowie w 9 marca 1895 roku[1][3].
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ a b c Katarzyna Onyszkiewiczowa, Serial Killer Thief – Ukraine, 1880 (ang.).
- ↑ Demon Kobiecy [online], Gazeta Wyborcza, wyborcza.pl (pol.).
- ↑ a b c d e f g h i Trucicielka 1880. [dostęp 2012-03-14]. (pol.).
- ↑ a b c d e Rafał Natorski: Najsłynniejsze trucicielki. kobieta.wp.pl. [dostęp 2016-01-11]. (pol.).
- ↑ a b c Proces Onyszkiewiczowej. „Gazeta Narodowa”. nr 48, s. 4, 28 lutego 1880. (pol.).
- ↑ a b c Adam Leszczyński: Galicyjska trucicielka. Gazeta Wyborcza, wyborcza.pl. [dostęp 2014-05-05]. (pol.).