Katazona
Katazona lub kata – najgłębsza strefa metamorfizmu występująca na głębokości ok. 18–30 km. Charakteryzuje się bardzo wysokimi temperaturami od 500 do 900 °C oraz wysokim ciśnieniem hydrostatycznym przy braku lub bardzo słabym ciśnieniu kierunkowym. Stopień przeobrażenia skał jest bardzo silny. Mogą się zazębiać (zob. → anateksis) bądź ulec granityzacji. Zmiany te maja głównie charakter zmian na polu krystalograficznym i chemicznym. Wysokie ciśnienia nie sprzyjają deformacjom tektonicznym, w tym powstawaniu struktury kierunkowej. Do tej strefy włącza się także wysokotemperaturowe odmiany metamorfizmu kontaktowego i metasomatycznego. Poniżej strefy kata zachodzą zjawiska określane jako ultrametamorfizm.
Skały wyjściowe i produkty przeobrażeń strefy kata edytuj
- skały ilaste i mułowcowe → gnejsy, granulity
- piaskowce kwarcowe, skały krzemionkowe → kwarcyty
- wapienie i dolomity → marmury kalcytowe i dolomitowe
- granitoidy, porfiry kwarcowe, obojętne skały magmowe, szarogłazy i arkozy → gnejsy, granulity
- zasadowe skały magmowe, margle → eklogity, piribolity
- ultrazasadowe skały magmowe → eklogity, piribolity
- margle, skały węglanowo-krzemianowe → erlany, eklogity
Galeria edytuj
-
-
gnejs oczkowy -
Zobacz też edytuj
Literatura uzupełniająca edytuj
- K. Kozłowski, J. Żaba, F. Fediuk, Petrologia skał metamorficznych, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 1986, ISSN 0239-6432, OCLC 749706205.
- Wojciech Jaroszewski, Leszek Marks, Andrzej Radomski, Słownik geologii dynamicznej, Warszawa: Wydawnictwa Geologiczne, 1985, ISBN 83-220-0196-7, OCLC 830183626.