Kazatomprom

kazachstańskie przedsiębiorstwo wydobywcze

Kazatomprom[a] (kaz. Қазатомөнеркәсіп, ros. Казатомпром) – kazachstańska spółka publiczna, której działalność opiera się na wydobyciu uranu[1], największy wydobywca tego surowca na świecie[2]. Siedziba przedsiębiorstwa mieści się w Astanie. Większościowym udziałowcem w spółce (75% akcji) jest kazachstański państwowy fundusz majątkowy Samuryk-Kazyna(inne języki). Pozostałe akcje (25%) znajdują się w wolnym obrocie na giełdach papierów wartościowych w Londynie oraz Ałmatach[1].

Kazatomprom
Қазатомөнеркәсіп
Logo
Ilustracja
Kopalnia Baiken-U koło Żangakorganu
Państwo

 Kazachstan

Siedziba

Astana

Data założenia

1997

brak współrzędnych
Strona internetowa

Działalność edytuj

Podstawę działalności przedsiębiorstwa stanowi wydobycie rudy uranu w 14 kopalniach na terenie Kazachstanu (2022 r.) oraz jej obróbka do postaci oktatlenku triuranu(inne języki) (U3O8), który wykorzystywany jest w energetyce jądrowej[b][1]. Kazatomprom jest największym producentem tego surowca na świecie[2]. W 2022 roku 88% przychodów generowanych przez przedsiębiorstwo pochodziło z jego sprzedaży[1]. Wielkość produkcji wyniosła 11 373 ton, co odpowiadało 23% produkcji światowej i ponad dwukrotnie przewyższało wielkość produkcji uzyskaną przez drugiego co do wielkości producenta – kanadyjskie Cameco[2].

Na mniejszą skalę spółka zajmuje się przetwórstwem berylu, tantalu i niobu oraz produkcją kwasu siarkowego (wykorzystywanego w procesie obróbki rud uranu) oraz kwasu fluorowodorwego. Prowadzi także działalność badawczo-naukową[1].

W 2022 roku przedsiębiorstwo uzyskało przychód w wysokości 1,0 bln KZT, zysk operacyjny – 456 mld KZT, a zysk netto – 473 mld KZT. Liczba pracowników wynosiła 20 813. 89% przychodu spółka uzyskała na rynkach zagranicznych, w tym 27% od kontrahentów w Chinach, 16% w Kanadzie, 15% w Wielkiej Brytanii, 11% w Stanach Zjednoczonych, 9% w Rosji a 7% we Francji[1].

Historia edytuj

Początki eksploatacji złóż uranu na terenie współczesnego Kazachstanu (wówczas Kazachskiej SRR) sięgają lat 50. XX wieku. Przedsiębiorstwo Kazatomprom zostało utworzone w 1997 roku na mocy dekretu prezydenta Nursułtana Nazarbajewa. W 2009 roku stało się największym wydobywcą uranu na świecie. W 2019 roku akcje spółki wprowadzone zostały na giełdę[1].

Uwagi edytuj

  1. Nazwa stosowana przez przedsiębiorstwo na rynku międzynarodowym, będąca transliteracją nazwy rosyjskiej na alfabet łaciński.
  2. Patrz: jądrowy cykl paliwowy

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f g Integrated Annual Report 2022 [online], Kazatomprom, s. 11, 16–17, 20–21, 70, 80–81, 324, 350, 375 [dostęp 2024-03-03] (ang.).
  2. a b c World Uranium Mining Production. World Nuclear Association, sierpień 2023. [dostęp 2024-03-03]. (ang.).