Kazimierz Ciałowicz
Kazimierz Ciałowicz (ur. 25 lutego 1906 w Kalnicy, zm. sierpień / wrzesień 1944 w Warszawie) – polski nauczyciel, literat, podporucznik rezerwy piechoty Wojska Polskiego, uczestnik kampanii wrześniowej i powstania warszawskiego.
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Zawód, zajęcie |
nauczyciel |
| Narodowość |
polska |
| Edukacja |
Gimnazjum Męskie im. Królowej Zofii w Sanoku / Gimnazjum w Ostrogu |
| Alma Mater | |
| Małżeństwo |
Maria, z d. Karwowska |
b.jpg)
Życiorys edytuj
Był jednym z ośmiorga dzieci Adolfa (1863-1919, leśniczy[1], zarządca dóbr) i Marii z domu Tomkiewicz (1875-1922)[2][3]. Jego rodzeństwem byli: Jan (1895-1967, oficer Wojska Polskiego, historyk), Stanisław (ur. 1904)[4], Antoni (ur. 1897)[1][5], Stefania, Maria, Helena, Tadeusz (1910-2004, oficer Wojska Polskiego[6][7][8])[3]. Rodzina Ciałowiczów zamieszkiwała w Kalnicy[5] w domu niegdyś zajmowanym przez Wincentego Pola[3].
Uczył się w Państwowym Gimnazjum Męskim im. Królowej Zofii w Sanoku, gdzie w 1922 ukończył VI klasę jako chlubnie uzdolniony[9]. Później kształcił się w Państwowym Gimnazjum im. Marii Konopnickiej w Ostrogu, gdzie zdał maturę z odznaczeniem (od 1923 dyrektorem gimnazjum w Ostrogu był pochodzący z Sanoka Jan Świerzowicz). Był harcerzem[10]. W latach 1924-1929 studiował na Uniwersytecie Warszawskim filologię polską i historię literatury francuskiej oraz uzyskał tytuł magistra filozofii. W latach 30. do 1939 był nauczycielem w warszawskich gimnazjach. Uczył w Gimnazjum Haliny Gepnerówny[11].
Publikował prace z zakresu literatury polskiej i życia literackiego oraz szkice literackie w „Ilustrowanym Kuryerze Codziennym”. Został awansowany do stopnia podporucznika rezerwy piechoty Wojska Polskiego II RP ze starszeństwem z 1 stycznia 1935.
Po wybuchu II wojny światowej brał udział w kampanii wrześniowej jako oficer rezerwy piechoty. Po nastaniu okupacji niemieckiej działał w tajnym nauczaniu. Jego żoną była Maria, z domu Karwowska; oboje zginęli w powstaniu warszawskim[12]. Oboje zostali upamiętnieni symboliczną inskrypcją na grobowcu rodziny Karwowskich na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie[13].
Publikacje edytuj
- Cyprian Norwid na tle epoki (1935)
- Jubileusz Kraszewskiego i Rosjanie (1936)
- Rosjanie wobec jubileuszu 50-lecia pracy literackiej J.I. Kraszewskiego : w pięćdziesiątą rocznicę śmierci J.I. Kraszewskiego (1937, cz. 1, cz. 2)
- Literatura popowstaniowa w Galicji 1831 r. (1938)
- Wincenty Pol w Kalnicy („Rocznik Sanocki” t. I/1963)
- Kamień pod Leskiem
Upamiętnienie edytuj
Podczas „Jubileuszowego Zjazdu Koleżeńskiego b. Wychowanków Gimnazjum Męskiego w Sanoku w 70-lecie pierwszej Matury” 21 czerwca 1958 jego nazwisko zostało wymienione w apelu poległych w obronie Ojczyzny w latach 1939-1945[14] oraz na ustanowionej w budynku gimnazjum tablicy pamiątkowej poświęconej poległym i pomordowanym absolwentom gimnazjum[15].
W 1962 Kazimierz Ciałowicz został upamiętniony wśród innych osób wymienionych na jednej z tablic Mauzoleum Ofiar II Wojny Światowej na obecnym Cmentarzu Centralnym w Sanoku.
Przypisy edytuj
- ↑ a b CK Gimnazjum Państwowe Wyższe w Sanoku. Katalog główny, rok 1913/14 (zespół 7, sygn. 61). AP Rzeszów – O/Sanok, s. 505.
- ↑ Polsko-francuski sojusz wojskowy: 1921-1939. books.google.pl. [dostęp 2014-05-20].
- ↑ a b c Piotr Szechyński: Kalnica. twojebieszczady.net. [dostęp 2021-05-30].
- ↑ CK Gimnazjum Państwowe Wyższe w Sanoku. Katalog główny, rok 1915/16 (zespół 7, sygn. 64). AP Rzeszów – O/Sanok, s. 86.
- ↑ a b Ciałowicz 1958 ↓, s. 194.
- ↑ Państwowe Gimnazjum im. Królowej Zofii w Sanoku. Katalog główny, rok 1921/22 (zespół 7, sygn. 82). AP Rzeszów – O/Sanok, s. 140.
- ↑ Księga małżeństw (1933–1939). Parafia Wojskowa Rzymskokatolicka w Sanoku. s. 7 (poz. 1).
- ↑ Rocznik Oficerski 1939 ↓, s. 17.
- ↑ XXXVI. Sprawozdanie Dyrekcji Państwowego Gimnazjum im. Królowej Zofji w Sanoku za rok szkolny 1921/1922. Sanok: 1922, s. 1.
- ↑ Krystyna Chowaniec: Wypominki harcerskie. braterstwo.zhp.pl, 2009-11-15. [dostęp 2015-08-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-12-24)].
- ↑ Stanisław Dobraniecki, Wojciech Pokora: Walka o oświatę, naukę i kulturę w latach okupacji, 1939-1944: materiały z terenu m. st. Warszawy i woj warszawskiego. Praca zbiorowa. Warszawa: Nasza Księgarnia, 1967, s. 216. [dostęp 2023-08-30].
- ↑ Alfabetyczny Spis Zmarłych Nazwiska Z Zakresu Chul-Cichm. nekrologi-baza.pl. [dostęp 2014-07-02].
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: ZDZISŁAW KARWOWSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2017-01-25].
- ↑ Józef Stachowicz: Diariusz zjazdu. W: Dwa dni w mieście naszej młodości. Sprawozdanie ze zjazdu koleżeńskiego wychowanków Gimnazjum Męskiego w Sanoku w 70-lecie pierwszej matury w roku 1958. Warszawa: 1960, s. 67.
- ↑ Zjazd w fotografii. W: Dwa dni w mieście naszej młodości. Sprawozdanie ze zjazdu koleżeńskiego wychowanków Gimnazjum Męskiego w Sanoku w 70-lecie pierwszej matury w roku 1958. Warszawa: 1960, s. 230.
Bibliografia edytuj
- Maria Myćka-Kril: Dorobek nauczycieli i uczniów Gimnazjum w Sanoku. W: Księga pamiątkowa Gimnazjum Męskiego w Sanoku 1888–1958. Kraków: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1958, s. 99.
- Jerzy Tarnawski. Pamiętny sierpień Anno Domini 1944. „Verbum, Miesięcznik parafii Wniebowzięcia NMP w Zagórzu”, s. 12-13, Nr 7 (66) z 16 sierpnia 2009. Parafia Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Zagórzu. ISSN 1689-6920.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik Oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. T. 29. Kraków: Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego. Biblioteka Jagiellońska, 2006. ISBN 83-7188-899-6.