Kazimierz Kwiatek
Kazimierz Kwiatek[1], ros. Kazimir Francewicz Kwiatek[2] (ur. 1888 w Warszawie, zm. 25 sierpnia 1938) – polski i radziecki rewolucjonista, bolszewik, oficer Armii Czerwonej. Ofiara stalinowskiej czystki w Armii Czerwonej.
 komdiw
| |
| Data i miejsce urodzenia |
1888 |
|---|---|
| Data śmierci |
25 sierpnia 1938 |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1918–1937 |
| Siły zbrojne | |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
| |
Życiorys edytuj
Był synem robotnika kolejowego. W 1904 r. jeszcze jako uczeń wstąpił do Polskiej Partii Socjalistycznej[2]. Następnie był robotnikiem w fabryce naczyń emaliowanych Labor[1]. W 1905 r. za udział w zamachu na warszawskiego generał-gubernatora został skazany na 12 lat (według innego źródła – 20[3]) katorgi. Zesłany na wschodnią Syberię, pracował m.in. w kopalniach i przy budowie kolei. Odzyskał wolność po rewolucji lutowej w 1917 r.[2] Również w 1917 r. wstąpił do partii bolszewickiej[2]. Udał się do guberni czernihowskiej i tam w miejscowości Siemionowka współtworzył radę delegatów robotniczych oraz wstąpił do oddziału Czerwonej Gwardii[1] dowodzonego przez Mykołę Szczorsa[2]. Po wkroczeniu wojsk niemieckich na Ukrainę w 1918 r. oddział ten próbował stawić im opór[1].
W 1918 r. Kwiatek był słuchaczem Kremlowskich Kursów Czerwonych Dowódców[1], po tym, gdy ochotniczo wstąpił do regularnej Armii Czerwonej. Brał udział w tłumieniu buntu lewicowych eserowców[2]. Następnie polecono mu powrót na Ukrainę, do działania w antyniemieckim, bolszewickim podziemiu. Razem z Mykołą Szczorsem formował 1 Pułk im. Bohuna. Pełnił w nim obowiązki komisarza plutonu, potem kompanii (do listopada 1918 r.), batalionu i wreszcie całego pułku (zastępca dowódcy). Z pułkiem im. Bohuna brał udział w walkach z armią Ukraińskiej Republiki Ludowej. Po tym, gdy Mykoła Szczors został dowódcą całej 1 Ukraińskiej Dywizji Radzieckiej, Kwiatek został nowym dowódcą Pułku im. Bohuna, zaś od lutego 1920 r. – 130 brygady strzeleckiej im. Bohuna[2]. Pozostawał jej dowódcą do lipca 1922 r.[2] W 1920 r. został odznaczony Orderem Czerwonego Sztandaru[2].
W latach 1922–1926 był zastępcą dowódcy 44 dywizji strzeleckiej i dowódcą 99 dywizji strzeleckiej. W 1926 r. mianowano go dowódcą i równocześnie komisarzem 44 dywizji strzeleckiej. Ukończył kursy doskonalące dla kadry dowódczej przy Akademii Wojskowej im. Frunzego[2]. W grudniu 1928 r. otrzymał stanowisko dowódcy i komisarza 7 dywizji strzeleckiej. Następnie do lutego 1931 r. ponownie był dowódcą 44 dywizji strzeleckiej. Między lutym 1931 r. a majem 1935 r. był dowódcą i komisarzem 17 korpusu strzeleckiego, zaś od maja 1935 r. do sierpnia 1936 r. – dowódcą 14 korpusu strzeleckiego[2]. W sierpniu 1936 r. powierzono mu stanowisko zastępcy dowódcy Charkowskiego Okręgu Wojskowego[2]. W 1935 r. otrzymał stopień wojskowy komdiwa[2].
Podczas wielkiej czystki w Armii Czerwonej, 17 grudnia 1937 r., został aresztowany. 25 sierpnia 1938 r. Kolegium Wojskowe Sądu Najwyższego ZSRR uznało go za winnego szpiegostwa i udziału w antyrządowym spisku wojskowym, skazując go na karę śmierci przez rozstrzelanie. Wyrok wykonano tego samego dnia[2].
Kazimierz Kwiatek został zrehabilitowany w 1956 r.[2]
Jego imię nosiła ulica w Winnicy, następnie przemianowana na ul. Waszczuka[4].
Jego żoną była Sofja Ałtuchowa-Kwiatek, również rewolucjonistka, podczas wojny domowej w Rosji felczerka w 1 Ukraińskiej Dywizji Radzieckiej oraz 44 dywizji strzeleckiej, po wojnie inżynier elektryk. W 1939 r. Ałtuchowa-Kwiatek została aresztowana pod zarzutem niepoinformowania władz o kontrrewolucyjnej działalności męża, a następnie skazana na pięć lat łagru. Zmarła w łagrze w Karagandzie w 1942 r.; w 1956 r. została zrehabilitowana[5]. Małżonkowie mieli jednego syna Władimira[5].
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d e P. Kaleniczenko, Polacy w rewolucji październikowej i wojnie domowej na Ukrainie 1917-1920, Książka i Wiedza 1969, s. 119–120.
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o Квятек Казимир Францевич + 25.08.1938 [online], 1937god.info [dostęp 2023-03-29].
- ↑ Квятек Казимир Францович – Енциклопедія Сучасної України [online], web.archive.org, 18 sierpnia 2016 [dostęp 2023-03-29] [zarchiwizowane z adresu 2016-08-18].
- ↑ г. Винница, ул. Николая Ващука (Квятека), 10 – карта, фотографии, панорамы, компании по этому адресу [online], map.vn.ua [dostęp 2023-03-29] (ros.).
- ↑ a b Квятек Казимир Францевич. Заявление В. К. Квятека на имя Н. С. Хрущева от 1 сентября 1956 г. [online], docs.historyrussia.org [dostęp 2023-03-29].