Klęski głodu w Etiopii

lista w projekcie Wikimedia

Gospodarka Etiopii tradycyjnie bazowała na rolnictwie samowystarczalnym, z nadwyżkami produkcji przejmowanymi przez arystokrację. Chłopom brakowało impulsów do zwiększania produkcji lub przechowywania nadwyżek zbiorów.

Pomimo znacznej modernizacji Etiopii w ciągu ostatnich 120 lat, w roku 2006 wciąż większość populacji tego kraju stanowili chłopi, którzy nadal cierpią na skutek niskich plonów.

Lista klęsk głodu edytuj

Rok Opis
Pierwsza połowa IX wieku Głód wskutek epidemii.
1535 Głód i epidemia w prowincji Tigraj. Według opisu w Futuh al-Habasza, klęska przyczyniła się do ciężkich strat w armii imama Ahmeda Grana: „Gdy wchodzili do Tigraj, każdy muzułmanin miał pięćdziesiąt mułów; niektórzy z nich mieli sto. Gdy odchodzili, każdy z nich miał tylko jednego lub dwa muły”[1]. Wśród zmarłych był młody syn imama Ahmad an-Nagasi[2].
1540 Nowożytni sprawozdawcy opisali ten głód jako "gorszy niż ten, który wystąpił w czasie niszczenia Drugiej Świątyni[3].
1543 Pankhurst nie podał żadnych szczegółów.
1567–1570 Głód w Harerze, połączony z plagą i ekspansją ludu Oromo. Zginął Nur ibn Mudżahid, emir Hareru. J. Spencer Trimingham opisał to wydarzenie: „Emir Nur dokładał wszelkich starań, aby jego lud podniósł się z klęski, ale po każdej chwili wytchnienia Oromo ponownie nawiedzali i gnębili kraj niczym plaga szarańczy, zaś sam Nur zmarł (975/1567–1568) od zarazy, jaka szerzyła się w czasie głodu”[4].
1611 Ulewne deszcze, które spadły w tym roku i znaczne ochłodzenie doprowadziły do bardzo niskich plonów w północnych prowincjach. W tym samym roku plaga zwana mentita nawiedziła Etiopię.
1623 Źródła jezuitów.
1634/1635 Raporty o szarańczy w Tigraju 1633–1635 za czasów panowania Fasiledesa. Epidemia kantara lub fangul (cholera) także dotknęła Dembiję, docierając do Tigraju.
1650 Pankhurst nie dostarczył żadnych szczegółów
1653 Epidemia kabab.
1678 Zawyżone ceny zboża; to doprowadziło do śmierci wielu mułów, koni i osłów.
1700 To mógł być głód, który nawiedził Szeuę między panowaniem Negasi Krystosa i Sebestianosa, wspomniany przez Donalda Levine’a[5].
1702 Wygłodniali chłopi zaapelowali do cesarza Jozuego I o ratunek przed śmiercią głodową. W odpowiedzi cesarz i jego arystokraci karmili głodnych przez dwa miesiące.
1747/1748 Klęska głodu towarzysząca szarańczom, opisana w Królewskiej Kronice. Miała miejsce również epidemia febry (gunfan) i grypy w 1747 roku.
1752 Remedius Prutky rezydujący w Gonderze zignorował (nieświadomie?) klęskę głodu.
1783 Głód zwany „moja choroba” (həmame) w Królewskiej Kronice.
1789 Głód dotyka „wszystkie prowincje”.
1796 Ten głód był szczególnie poważny w Gonderze i został wywołany przez plagę szarańczy.
1797 Z Kroniki Królewskiej.
1800 Żołnierze umierali podczas kampanii z powodu klęski głodu.
1829 Głód w Szeui, po którym nastąpił wybuch cholery w latach 1830–1831 za czasów rządów króla Sahle Syllasje. Król udostępnił poddanym swoje spichlerze.
1835 Brak opadów doprowadził do głodu i „ogromnej śmiertelności” w Szeui i prawdopodobnie w Erytrei.
1880–1881 Plaga dotykająca bydło (1879) rozprzestrzeniła się z sułtanatu Adel, powodując głód na dalekim zachodzie – w Begemderze.
1888–1892 Księgosusz przywleczony z Indii zabił w przybliżeniu 90% bydła. Susza w 1888 roku doprowadziła do klęski głodu we wszystkich prowincjach, ale najbardziej ucierpiały prowincje południowe; szarańcze i plaga gąsienic zniszczyły zbiory w Akele Guzaju, Begemderze, Szeui i wokół Hareru. Warunki pogorszył wybuch epidemii cholery (1889–1892), tyfusu i ospy prawdziwej (1889–1890). Sytuacja ta doprowadziła do przygaszenia wydarzenia, jakim była koronacja Menelika II.
1913–1914 Głód w północnych prowincjach.
ok. 1929 Głód wśród ludu Oromo, który doprowadził do lokalnej rewolty, gdy poborcy podatkowi odmówili odpowiedniej redukcji podatków.
1958 Głód w Tigraju pochłonął 100 000 istnień[6].
1966 Głód w Wollo dotknął szereg dystryktów[7].
1973 Głód pojawił się w Wollo, przechodząc przez północne prowincje; niepowodzenia rządu w powstrzymaniu kryzysu doprowadziły do upadku cesarstwa i objęcia władzy przez Derg.
1983–1985 Zobacz Klęska głodu w Etiopii (1983–1985).
2011 Zobacz Głód w Rogu Afryki (2011).

Przypisy edytuj

  1. Paul Lester Stenhouse translator, The Conquest of Abyssinia [Hollywood: Tsehai, 2003], s. 367.
  2. ibidem, s. 373.
  3. Pankhurst.
  4. Islam in Ethiopia, s. 94.
  5. Wax and Gold, s. 32.
  6. Bahru Zewde, A History of Modern Ethiopia: 1855-1974 [London: James Currey, 1991], s. 196.
  7. ibidem, s. 196.

Bibliografia edytuj

  • (ang.) Webb, Patrick, von Braun, Joachim, and Yohannes, Yisehac, 1992, Famine in Ethiopia, Research Report 92, International Food Policy Research Institute (IFPRI): Washington, DC.

Dla okresu przed rokiem 1800:

  • Richard R.K. Pankhurst, An Introduction to the Economic History of Ethiopia (London: Lalibela House, 1961), s. 236f; information about related epidemics taken from Pankhurst Introduction, s. 239f.

Dla okresu po roku 1800:

  • Richard R.K. Pankhurst, Economic History of Ethiopia (Addis Ababa: Haile Selassie I University Press, 1968), s. 216-222.

Linki zewnętrzne edytuj