Klasyfikacja skazanych

Klasyfikacja skazanych – podział na grupy mający zapewnić właściwe skierowanie skazanych do rodzaju i typu zakładu karnego, systemu odbywania kary. Podział ułatwia również rozmieszczenie więźniów wewnątrz placówki penitencjarnej i ma na celu zapobieganie wzajemnej demoralizacji skazanych, zapewnienie więźniom bezpieczeństwa, stosowanie odpowiednich dla każdej grupy metod i środków oddziaływania.

Klasyfikacji skazanych dokonuje się ze względu na (art. 82 § 2 kkw):

• płeć
• wiek
• uprzednie odbywanie kary pozbawienia wolności
• umyślność lub nieumyślność czynu
• czas pozostałej do odbycia kary pozbawienia wolności
• stan zdrowia psychicznego i fizycznego, w tym stopień uzależnienia od alkoholu, środków odurzających lub psychotropowych
• stopień demoralizacji i zagrożenia społecznego
• rodzaj popełnionego przestępstwa.

Podstawą klasyfikacji są badania osobopoznawcze.

Klasyfikację skazanych stanowią również:

• treść podlegającego wykonaniu orzeczenia
• uzasadnienie orzeczenia
• przekazane przez sąd informacje dotyczące osoby skazanego
• wyciąg z poprzednich akt wykonawczych skazanego
• orzeczenie psychologiczno – penitencjarne.

Organami klasyfikującymi skazanych są:

• sąd
• komisja penitencjarna.

Sąd, wydając wyrok skazujący na karę pozbawienia wolności, może określić w wyroku rodzaj i typ zakładu karnego oraz system terapeutycznego wykonania kary. Zmiana określonego w wyroku rodzaju i typu zakładu, a także orzeczonego systemu terapeutycznego wykonania kary może być orzeczona tylko przez sąd penitencjarny (art. 74 § 1 kkw).

Grupy i podgrupy klasyfikacyjne

Według regulaminu wykonania kary pozbawienia wolności – rozdział 8, § 53:

Rodzaje zakładów karnych oznacza się literami

• dla młodocianych – M
• dla odbywających karę po raz pierwszy – P
• dla recydywistów penitencjarnych – R
• dla odbywających karę aresztu wojskowego – W.

Typy zakładów karnych oznacza się cyframi

• typu zamkniętego – 1
• typu półotwartego – 2
• typu otwartego – 3.

System wykonania kary oznacza się literami

• programowanego oddziaływania – p
• terapeutyczny – t
• zwykły – z.

Skazany, który powinien być skierowany do zwykłego systemu odbywania kary, ale przez szczególne okoliczności został skierowany do innego systemu (regulaminu wykonania kary pozbawienia wolności § 52 ust. 2) – U.