Klasztor Dominikanów w Tallinnie

Klasztor Dominikanów (est. Dominiiklaste klooster), także klasztor św. Katarzyny (Püha Katariina klooster) – średniowieczny kompleks klasztorny w Tallinnie, od 1531 roku pozostający w ruinie.

Klasztor św. Katarzyny
Ilustracja
Ocalały fragment klasztoru
Państwo

 Estonia

Miejscowość

Tallinn

Kościół

Kościół rzymskokatolicki

Właściciel

Dominikanie

Obiekty sakralne
Kościół

Kościół św. Katarzyny

Styl

gotyk

Materiał budowlany

cegła, kamień

Data budowy

XIII-XV w.

Data zamknięcia

1524

Data zburzenia

1531

Położenie na mapie Estonii
Mapa konturowa Estonii, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Klasztor św. Katarzyny”
59°26′15″N 24°44′52″E/59,437500 24,747778
Strona internetowa

Historia edytuj

Dominikanie zostali sprowadzeni do Rewla w XIII w. i w 1246 rozpoczęli budowę swojego klasztoru.[1] Równocześnie wznoszone były zabudowania klasztorne oraz kościół św. Katarzyny, przez co prace budowlane postępowały bardzo wolno[1]. Pod koniec I połowy XIV w. zakończono budowę zachodniej elewacji kościoła z bogato zdobionymi portalami, zaś w końcu stulecia - wieży, położonej od strony południowo-zachodniej[1].

W XV w. rewelski klasztor dominikanów podupadł, zaś w okresie reformacji został zlikwidowany[2]. W 1524 tłum mieszkańców miasta zniszczył kościół św. Katarzyny i tylko dzięki interwencji rady miejskiej udało się ocalić część jego wyposażenia. W 1525 dominikanie zostali ostatecznie zmuszeni do opuszczenia Rewla, zaś w 1531 opustoszały kompleks budynków strawił pożar[2].

W latach 1842-1844 ruiny dawnego klasztornego refektarza przebudowano na katolicki kościół św. św. Piotra i Pawła, pierwszy w mieście od trzystu lat. Obiekt wyświęcono w 1845.[3] Na terenie pozostałych ruin rozwijała się dość chaotyczna zabudowa magazynowa i mieszkalna[2]. Dopiero w 1954 teren ten uporządkowano, zabezpieczono ruiny, a w ocalałych krużgankach urządzono wystawę zabytkowego kamiennego detalu architektonicznego[2].

Architektura edytuj

Kompleks klasztorny był czteroskrzydłowy, z wewnętrznym dziedzińcem. Główną dominantą budowli był klasztorny kościół św. Katarzyny, w momencie zakończenia budowy najdłuższy budynek w mieście (67,7 m)[1]. Budynek kryty był przynajmniej w części sklepieniem gwiaździstym[1]. Bogactwem zdobień wyróżniały się kościelne portale na elewacji zachodniej[4].

Zniszczenia w XVI w. przetrwała jedynie część krużganków otaczających zamknięty dziedziniec oraz część wschodniego skrzydła budynku z kościelną zakrystią na pierwszej kondygnacji i salą zakonnej kapituły na drugiej kondygnacji. Obiekty te powstały w ostatnich dziesięcioleciach funkcjonowania klasztoru, na początku XVI w., i są jednymi z najpóźniejszych chronologicznie przykładów architektury gotyckiej w Tallinnie[2].

Przypisy edytuj

  1. a b c d e W. Raam, Architiekturnyje..., s. 86.
  2. a b c d e W. Raam, Architiekturnyje..., s. 88.
  3. T. Piątkowski, Estonia, s. 139.
  4. W. Raam, Architiekturnyje..., s. 87.

Bibliografia edytuj

  • T. Piątkowski, Estonia. Przewodnik, Rewasz, Pruszków 2017, ISBN 978-83-62460-94-6.
  • W. Raam, Architiekturnyje pamiatniki Estonii, Iskusstwo, Moskwa 1974.